آمار فروردین‌ماه
براساس گزیده‌های آماری مربوط به فروردین امسال که بانک مرکزی منتشر کرد، میزان رشد نقدینگی در این ماه نسبت به اسفند پارسال 0.9 درصد بوده، در فروردین ماه امسال 34 هزار و 350 میلیارد تومان اسکناس و مسکوک در اختیار مردم قرار داشته است.
حجم پول
در این ماه حجم پول نیز به عدد 155 هزار میلیارد تومان رسیده که از رشد 21.4 درصدی نسبت به فروردین ماه پارسال حکایت دارد اما نسبت به اسفند پارسال 4.9 درصد کاهش یافته است.
نگاهی به شاخص شبه پول نیز نشان می‌دهد که این عدد به رقم یک میلیون و 109 هزار میلیارد تومان رسیده و همچنان حجم بالایی از نقدینگی در اقتصاد ایران را به خود اختصاص داده که این عدد نیز نسبت به فروردین پارسال 24 درصد و نسبت به اسفند پارسال 1.7 درصد رشد دارد.
دلیل افزایش نقدینگی
نقدینگی، مجموع پول و شبه‌پول است که از جمع اسکناس‌ها و مسکوکات و سپرده‌های دیداری در یک کشور حاصل می‌شود. براساس آمار بانک مرکزی نزدیک به 15 درصد نقدینگی محاسبه شده در آمارهای این بانک ناشی از ساماندهی موسسه‌های غیرمجاز در این دوره است که زیر نظر بانک مرکزی قرار گرفتند و به دنبال آن میزان نقدینگی محاسبه شده در بازار پولی به طور رسمی افزایش یافته است.
سیاست‌گذار پولی معتقد است: نباید از بزرگی عدد مربوط به حجم نقدینگی نگران بود؛ زیرا این عدد باید در مقایسه با بزرگی اقتصاد کشور دیده شود.
دلیل حضور سپرده‌ها در بانک
با این حال به نظر می‌رسد چون مردم فضای کسب و کار را مناسب نمی‌دانند، ترجیح می‌دهند سرمایه خود را به شکل سپرده‌های بلندمدت نگهداری کنند و به همین دلیل سهم شبه پول از نقدینگی بالاست و به تناسب متوسط نرخ سودی که در بانک‌ها بابت سپرده‌های مردم پرداخت می‌شود، حجم آن نیز افزایش می‌یابد.
از این رو، یکی از سیاست‌های پیشنهادی کارشناسان کاهش نرخ سود سپرده‌های بانکی متناسب با مجموع نرخ تورم و رشد اقتصادی و در توازن بازارهای دیگر در کشور نظیر بازار سرمایه و همچنین بهبود فضای کسب و کار است.
بدهی دولت به سیستم بانکی
همچنان بر مبنای بخش دیگری از آمار بانک مرکزی، بدهی دولت به سیستم بانکی در پایان فروردین امسال به 225 هزار میلیارد تومان رسیده است که از رشد 21.3 درصدی در یک ساله منتهی به این ماه حکایت دارد.
از این میان سهم بدهی دولت (شامل اوراق مشارکت انتشار یافته بخش دولتی)؛ 193 هزار میلیار تومان و سهم بدهی شرکت‌ها و موسسه‌های دولتی به سیستم بانکی؛ نزدیک 32 هزار میلیاردتومان بوده است.
دارایی‌ها و بدهی‌های بانک مرکزی
همچنین نگاهی به وضعیت دارایی‌های بانک مرکزی در پایان فروردین امسال نیز بیانگر آن است که میزان دارایی‌های خارجی این نهاد در مدت یاد شده به 337 هزار میلیارد تومان رسیده است.
سهم اسکناس و مسکوک از این دارایی‌ها 6.1 هزار میلیارد تومان و سایر دارایی‌های آن 6.68 هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود. در این مدت بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی به 100 هزار میلیارد تومان و بدهی بخش دولتی نزدیک 60 هزار میلیارد تومان است.
از بدهی بخش دولتی به بانک مرکزی؛ 32 هزار میلیارد تومان، سهم دولت و بقیه شامل 28 هزار میلیارد تومان مربوط به شرکت‌ها و موسسه‌های دولتی است که به ترتیب نسبت به اسفند پارسال بدهی‌های دولت 16.2 درصد رشد داشته اما بدهی شرکت‌ها و موسسه‌های دولتی 7.1 درصد کاهش یافته است.