متنوع‌سازی سبد تولید محصول‌های پتروشیمی و فرآورده‌های پلیمری یکی از سیاست‌های کلان توسعه صنعت پتروشیمی ایران بوده و بر این اساس در قالب اجرای برنامه ششم توسعه افزایش ظرفیت تولید پروپیلن و پلی پروپیلن یکی از سناریوهای روی میز برای توسعه کیفی صنعت پتروشیمی است.
تولیدکنندگان پلی پروپیلن
هم اکنون از مجموع ظرفیت 62 میلیون تنی نصب شده در صنعت پتروشیمی، سهم تولید پلی پروپیلن حدود یک میلیون تن در سال بوده و هم اکنون مجتمع‌های پتروشیمی پلی نار تبریز، پلی پروپیلن جم، رجال، بسپاران، مارون و نوید زرشیمی مهمترین تولیدکنندگان پلی پروپیلن در کشور هستند.
ظرفیت پلی پروپیلن
بر اساس برنامه‌های جدید توسعه‌ای صنعت پتروشیمی، قرار است ظرفیت تولید پلی پروپیلن ایران از حدود یک میلیون تن فعلی با افزایش حدود چهار برابری به بیش از چهار میلیون تن در سال افزایش یابد که برای تحقق اهداف افزایش ظرفیت تولید پلی پروپیلن به عنوان یک محصول پرطرفدار در بین صنایع تکمیلی پتروشیمی تاکنون دو برنامه کوتاه مدت و بلند مدت برای افزایش تولید این محصول استراتژیک پلیمری تعریف شده است.
برنامه کوتاه مدت
با بهره برداری از فاز یک پالایشگاه ستاره خلیج فارس و افزایش ظرفیت تولید بنزین در این پالایشگاه میعانات گازی عملا فشار بر روی سایر پالایشگاه‌های نفت کشور برای تولید حداکثری بنزین کاهش می یابد و از صنعت پتروشیمی قصد دارد از این فرصت طلایی برای افزایش تامین خوراک طرح های تولیدکننده پلی پروپیلن استفاده کند.
برنامه اعطای خوراک بیشتر
بنابراین مدیریت کنترل تولید شرکت ملی صنایع پتروشیمی با هماهنگی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی و پالایشگاه‌های نفت قصد دارد خوراک بیشتری در اختیار واحدهای پتروشیمی قرار بدهد. بر این اساس با تکمیل ظرفیت‌های خالی تولیدی، خوراک بیشتری در اختیار پتروشیمی تبریز، شازند، امیرکبیر، نوید زرشیمی، رجال و جم به عنوان تولیدکنندگان پروپیلن قرار دهد تا با افزایش ظرفیت پروپیلن عملا امکان تامین خوراک واحدهای پلی پروپیلنی در صنعت پتروشیمی فراهم شود.
مطابق با برنامه تعریف شده قرار است امسال ظرفیت تولید در پتروشیمی تبریز و سپس واحد پلی نار تبریز حدود 25 درصد افزایش یابد و امسال تولید پلی پروپیلن در این واحد از 50 هزار تن به حدود 72 تا 90 هزار تن افزایش یابد. از سوی دیگر با هماهنگی انجام شده امسال همزمان با افزایش ظرفیت پروپیلن در پتروشیمی امیرکبیر خوراک بیشتری در اختیار پتروشیمی نوید زرشیمی در منطقه ماهشهر قرار داده می‌شود ضمن آنکه امسال خوراک بیشتری از سوی پتروشیمی بندر امام در اختیار پتروشیمی رجال برای تولید پلی پروپیلن بیشتر قرار داده خواهد شد.
در این بین یکی دیگر از برنامه های در دست اجرا افزایش تحویل خوراک بیشتر از سوی پالایشگاه نفت شازند به پتروشیمی اراک بوده که با افزایش ظرفیت تولید پروپیلن عملا امکان تامین خوراک تولیدکنندگان پلی پروپیلنی فراهم شود و حتی خوراک بیشتر پروپیلن از پتروشیمی اراک تحویل پتروشیمی مارون خواهد شد.
علاوه بر این امسال قرار است با تحویل خوراک بیشتر از سوی پتروشیمی جم به واحد پلی پروپیلن جم ظرفیت تولید در این مجتمع پتروشیمی به مرز 250 هزار تن در سال برسد ضمن آنکه در خرداد ماه امسال با ثبت یک رکورد جدید واحد پلی پروپیلن پتروشیمی جم با 150 درصد ظرفیت اسمی اقدام به تولید محصول کرده است.
برنامه بلندمدت
به گزارش نیپنا، در کنار افزایش عرضه خوراک به واحدهای تولید پروپیلن و پلی پروپیلن در سطح صنایع پتروشیمی، یک برنامه بلندمدت هم برای افزایش ظرفیت تولید این محصول‌های پرطرفدار پلیمری در صنعت پتروشیمی با ساخت واحدهای جدید تعریف شده است.
مجوز طرح GDDP
بنابراین تاکنون مجوزهایی برای اجرای طرح‌های PDH و GDDP برای تبدیل پروپان به پروپیلن و پلی پروپیلن صادر شده و قرار است واحدهایی در عسلویه و ماهشهر تعریف و عملیاتی شود. بر این اساس تاکنون مجوز احداث یک واحد PDH با ظرفیت تولید 550 هزار تن در پتروشیمی جم صادر شده و قرار است خوراک این واحد با هدف تولید پروپیلن و سپس پلی پروپیلن از محل پروپان تولیدی فازهای پارس جنوبی تامین شود.
مجوز احداث PDH
علاوه بر این تاکنون مجوزهایی برای احداث واحدهای مشابه PDH در ماهشهر در قالب پتروشیمی سلمان فارسی با ظرفیت تولید سالانه 450 هزار تن محصول صادر شده ضمن آنکه طرح‌های تولید پلی پروپیلن مشابه دیگری همچون پتروشیمی خمین، پتروشمی کیان، کوروش (بندرماهشهر)، طرح جدید تولید پلی پروپیلن بجنورد با استفاده از خوراک پالایشگاه گاز شهید هاشمی نژاد و اسلام آباد غرب صادر و حتی عملیات اجرایی تعدادی از این طرح‌ها آغاز شده است.