اولین اطلاعیه فروش دارایی‌های ایران خودرو که امروز صبح روانه کدال شد، آگهی فروش سهام کنترلی شرکت فنرسازی خاور (خفنر) توسط شرکت گسترش سرمایه‌گذاری ایران‌خودرو (خگستر) بود. ساعاتی پیش نیز شرکت ایران خودرو دیزل اعلام کرد که سهام شرکت‌های لیزینگ غدیر و بخشی از سهام تولید محور خودرو را به فروش خواهد رساند.
این در حالی است که به نظر می‌رسد این زیرمجموعه‌های ایران خودرو قصد فروش دارایی‌ها خود را نداشتند. در گزارش‌های پیش‌بینی سود بر اساس عملکرد واقعی 9 ماهه این شرکت‌ها خبری از فروش سرمایه‌گذاری‌ها نبود. تاریخ عرضه این دارایی‌ها نیز در آخرین روزهای سال عنوان شده است. چنانچه این دارایی‌ها به فروش نرسند، خبری از شناسایی سود در سال مالی جاری نیز نخواهد بود. ضمنا این شرکت‌ها در اولین پیش‌بینی سود هر سهم خود برای سال مالی آتی نیز خبری از فروش سرمایه‌گذاری‌ها نداده بودند.
تاریخ عجیب عرضه
جالبرتر اینکه تاریخ فروش دارایی‌های «خاور» (ولغدر و خمحور) 24 اسفند در نظر گرفته شده است. حتی اگر این دو بلوک به فروش برسند، با توجه به قاعده انتقال پول در سه روز کاری بعد (T+3)، قابلیت شناسایی سود در سال جاری نخواهد بود. به عبارت دقیق‌تر، روز قطعی شدن معامله بلوک‌های متعلق به «خاور»، اولین روز کاری سال 1396 خواهد بود و شناسایی سود نیز طبیعتا در سال مالی آینده اتفاق خواهد افتاد.
قیمت‌های نجومی
نکته دیگر، فروش بلوک‌ها با اختلاف فاحش نسبت به قیمت تابلو است. ایران خودرو دیزل (خاور)، تنها 26 درصد «خمحور» را می‌فروشد و قیمت پایه هر سهم را 4045 ریال در نظر گرفته است. این در حالی است که به نظر می‌رسد این بلوک ارزش مدیریتی چندانی نخواهد داشت. پس از فروش بلوک «خمحور»، بیش از 26 درصد سهام شرکت در اختیار «خاور» باقی خواهد ماند. ایران خودرو نیز همچنان 30 درصد سهام «خمحور» را در اختیار خواهد داشت. به عبارت بهتر، کنترل شرکت همچنان در اختیار گروه ایران خودرو باقی خواهد ماند. نکته دیگر اینکه «خمحور» سودآور نیست و با 4 ریال سود، 287 تومان قیمت دارد. در واقع خریدار بلوک باید سهمی را با P بر E بیش از هزار مرتبه خریداری کند که ارزش مدیریتی چندانی ندارد.
علاوه بر آن باید گفت که خریدار انحصاری محصولات «خمحور»، ایران خودرو دیزل است. در واقع حتی اگر بلوک کنترلی «خمحور» به فروش می‌رسید، باز هم هیأت مدیره جدید نمی‌توانست اختیار چندانی در مدیریت شرکت داشته باشد و باز هم این «خاور» بود که قیمت محصولات را تعیین می‌کرد.
درباره «ولغدر» نیز اوضاع مشابه است. برای اثبات گران بودن قیمت انتخاب شده برای بلوک 64 درصدی لیزینگ غدیر کافی است به بندهای حسابرس در صورت‌های مالی شرکت نگاهی انداخت. خریدار احتمالی باید مدتها به دنبال مطالبات تقریبا سوخت شده شرکت باشد. با این حال «خاور» تصمیم دارد هر سهم «ولغدر» را با قیمت 194 تومان به فروش برساند (تقریبا دو برابر قیمت تابلو).
گسترش سرمایه‌گذاری ایران‌خودرو نیز با همین استدلال «خفنر» را با قیمتی گزاف عرضه کرده است. فروش این دارایی‌ها با این قیمت‌ها دور از ذهن به نظر می‌رسد. تنها این احتمال وجود دارد که خریدار این بلوک‌ها بانک پارسیان باشد. چند روز پیش نیز بانک پارسیان بلوک بیمه پارسیان را گسترش سرمایه‌گذاری ایران خودرو خریداری کرد. اگرچه قیمت بیمه پارسیان نیز بسیار بالا به نظر می‌رسید، اما از آنجا که بیمه پارسیان زیرمجموعه بانک پارسیان است، می‌توان خرید بلوک بیمه پارسیان را منطقی در نظر گرفت. ضمنا بانک پارسیان مطالبات قابل توجهی از گروه ایران‌خودرو دارد و با خرید این دارایی‌ها بخشی از مطالبات خود را زنده خواهد کرد. بر همین اساس نیز می‌توان خریدار بلوک دو درصدی ایران‌خودرو و بلوک 16 درصدی «خگستر» را بانک پارسیان دانست.
اما درباره بلوک‌های «خفنر»، «خمحور» و «ولغدر» بعید به نظر می‌رسد که بانک پارسیان خریدار احتمالی باشد. چراکه همانطور که اشاره شد قیمت‌های گزافی برای این بلوک‌ها در نظر گرفته شده است. از طرف دیگر این سه بلوک ارزش ریالی چندانی هم ندارند و برای تسویه حتی بخشی از بدهی‌های ایران خودرو کافی نیستند. با این حساب یا ایران‌خودرو و زیرمجموعه‌هایش برای بالابردن کاغذی NAV این بلوک‌ها را میان خود جابجا خواهند کرد و یا برای این بلوک‌ها به این زودی‌ها خریداری پیدا نخواهد شد.
