ريشه كم نوساني شاخص
براي بررسي علل کم‌رمقی نماگرهای بورسي بايد به ارزيابي متغيرهاي اثرگذار ماه‌های گذشته پرداخت. در اين خصوص با نگاهي به روند حركتي چند ماه گذشته بازار سهام حركت صعودي بورس آن هم تنها با كمك نمادهاي فلزي و معدني کاملا مشخص است. بر اين اساس علت درجاي شاخص (بدون در نظر گرفتن اثر فارس) پي برد. ارزش معاملات گروه فلزات اساسي و همچنين كانه‌هاي فلزي در مقايسه با هفته گذشته افت کرده است. در اين ميان نوسانات شاخص اين دو صنعت كاهش يافته و به بياني دقيق‌تر در ظاهر قدرت نقدينگي براي ادامه رالي این گروه‌ها کافی نبود.
علاوه بر این نمادهای خودریی همچنان انتظار بازگشایی «خساپا» را می‌کشند. در شرایط کنونی معاملات این گروه به شدت به بازگشایی سایپا گره خورده است. روز گذشته نیز گرچه انتظار برای بازگشایی سهام سایپا وجود داشت و با شفاف‌سازی انجام‌شده توسط مقام ناظر مانعی در برابر بازگشایی این نماد وجود نداشت اما بازگشایی این نماد به روزهای بعد (شاید امروز) موکول شد تا به این ترتیب بازار به خصوص خودرویی‌ها همچنان چشم انتظار بزرگترین نماد گروه باشند.
در این میان باید توجه داشت که بازار تاکنون نیز برخلاف روال سنتی خود در آخرین ماه تابستان عمل کرده است و ادامه این روند سنت‌شکنی برای بورس محسوب می‌شود. بر این اساس معامله‌گران نیز به نظر می‌رسد نیم‌نگاهی به این عامل منفی داشته و همچنین تحت تاثیر فضای کم‌رمق صنایع به غیر فلزات و معدنی‌ها قرار گرفته‌اند. از طرفی هراس از رالی به ظاهر ناتمام در بازار جهانی نیز وجود دارد و نگرانی در خصوص میزان و زمان اصلاح قیمت‌ها در بازار جهانی کارشناسان داخلی را به تکاپو واداشته است. این موضوع در رفتار حقوقی‌ها بعضا مشاهده می‌شود که ترس از نوسانات آتی بازار جهانی باعث شده که این معامله‌گران در صدد شناسایی سود در سهام مختلف برآیند.
در اين شرايط اين سوال مطرح مي شود كه ايا اصلاح بازار به خصوص گروه‌های جذاب ماه‌های اخیر ادامه‌دار خواهد بود یا خیر؟ بر این اساس عواملی که می‌تواند بار دیگر جرقه رشد قیمتی را ایجاد کند با چند مثال از صنایع مختلف در ادامه مرور می‌شود.
فولادی‌ها و عرضه‌های بورس کالا
«فولاد» از جمله نمادهایی بوده که همگام با انتظار «دنیای بورس» برای جهش سودآوری در گزارش‌های مالی آتی بازدهی دلچسبی را برای سهام‌داران به ارمغان آورده است. گرچه این نماد در معاملات سه‌شنبه هفته گذشته با هجمه نقدینگی برای عبور از سطح روانی 200 تومان خیز برداشت، اما رشد قیمتی این نماد در روزهای بعد ناکام ماند. در ابتدای هفته گذشته و در روزهای منفی معاملات سهام فولاد مبارکه ناشی از اثر منفی گزارش ماه مرداد رفتار معامله‌گران ریشه‌یابی شد و به احتمال بازگشت تقاضا برای این نماد اشاره که اثر آن در معاملات سه‌شنبه هفته گذشته مشاهده شد. طی معاملات دو روز گذشته سهام این غول فولادی مسیر نزولی را در پیش گرفته است و در معاملات دیروز حتی قیمت‌های کمتر از 187 تومان را تجربه کرد. در این میان همچنان تحلیل‌های پیشین «دنیای بورس» از سودآوری این شرکت پایدار است. زیرا از طرفی قیمت جهانی ورق گرم و سرد در بازار جهانی همچنان به مسیر صعودی خود ادامه می‌دهد و از طرفی نرخ دلار طی هفته‌های اخیر صعودی بوده و این موضوع خود عامل حمایتی از عرضه‌های فولاد در بورس کالا و همچنین فروش صادراتی خواهد بود.
در شرایط کنونی انتظار می‌رود عرضه بورس کالا فولاد مبارکه با ارسال سیگنال مثبت به سهام، بار دیگر تقاضا را برای این نماد افزایش دهد. پس از توقف دو هفته‌ای عرضه فولاد مبارکه به احتمال فراوان امروز باید درانتظار انتشار اطلاعیه عرضه ورق گرم و سرد برای انجام معاملات فردای بورس کالا بود.
اثر نوسانات اخیر قیمت جهانی ورق و رشد نرخ دلار در بازار ارز کشورمان و همچنین نحوه واکنش خریداران محصولات فولادی پس از هیاهوی هفته‌های اخیر در خصوص گران‌فروشی تولیدکنندگان فولاد مورد توجه است. البته گران‌فروشی فولاد در داخل کشور طی هفته‌های اخیر از سوی هیئت‌های ناظر رد شد و میانگین قیمتی 15 روزه 4 سایت معتبر بین‌المللی مبنای نرخ‌گذاری محصولات فولادی در بورس کالا قرار گرفت.
بر این اساس فعالان بازار باید به عرضه فولادی‌ها در بورس کالا توجه ویژه داشته باشند.
فلزات همچنان داغ می‌مانند؟
همان‌طور که اشاره شد نگرانی فراوانی از احتمال ریزش قیمت فلزات در بازار جهانی وجود دارد. کارشناسان بازار جهانی پشتوانه رشدهای اخیر را چندان قدرتمند نمی‌دانند و این موضوع موجی از هراس را در بازار به وجود آورده است. پس از رشدهای اخیر به نظر باید در انتظار یک روند اصلاحی بود. در صورتی‌که قیمت فلزات همچنان بی اعتنا به نظرات کارشناسی موجود در بازار جهانی به مسیر صعودی خود ادامه دهد احتمالا بار دیگر استقبال گرم معامله‌گران سهام از شرکت‌های مرتبط بورسی را به دنبال داشته باشد. در این میان باید توجه کرد که بازار طی هفته‌های اخیر رفتار منطقی در پیش گرفته است. شتاب‌زدگی و پیشی گرفتن سهام از رشدهای قیمتی فلزات در بازار جهانی، با ریسک زیادی همراه می‌شد، همچنان که بسیاری رشدهای کنونی را خالی از ریسک نمی‌دانند.
بر این اساس برای گروه فلزات به عنوان نیرو محرکه ماه‌های اخیر بورس علاوه بر بورس کالا نوسانات روزهای آتی قیمت در بازار جهانی نیز اهمیت ویژه‌ای برای فلزات خواهد داشت.
در این خصوص آخرین تحلیل «دنیای بورس» از سنگ آهن چادرملو را مطالعه کنید.
چند نکته کوتاه از دیگر صنایع بورسی
چهره دیگر از «فارس»: هلدینگ خلیج فارس به عنوان بزرگترین شرکت بورسی در معاملات دیروز با رشد قیمتی مواجه شد. فعالان بازار رشد قیمتی «فارس» را در ادامه تلاش سال‌های اخیر مدیران سازمان بورس برای بالا نگه داشتن مصنوعی شاخص عنوان کردند. گرچه این موضوع چندان از حقیقت دور نیست اما به چند نکته در خصوص «فارس» باید توجه شود.
این هلدینگ پس از برجام توانست با اخذ فاینانس‌های خارجی فضا را برای اجرای پروژههای خود فراهم سازد. یکی از بزرگترین پروژههای این هلدینگ بزرگ پالایشگاه گازی بیدبلند 2 است که بهره‌برداری از آن می‌تواند اثر محسوسی بر سودآوری «فارس» داشته باشد. در کنار این پروژه بزرگ در پایین‌دست نیز با تامین منابع مالی امکان بهره‌برداری از طرح‌های پتروشیمی که چندین سال راکد بودند به وجود آمده است.
در این میان افزایش سرمایه 100 درصدی و 10 هزار میلیارد تومانی شدن «فارس» نیز گرچه سهام این شرکت را برای نوسانات آتی سنگین‌تر خواهد کرد اما باید توجه کرد که به ثمر نشستن وعده‌های شیرین مدیران این شرکت در سال‌های آینده می‌تواند افق روشنی برای این سهم ایجاد کند. البته علاوه بر توان عملی شدن این وعده‌ها توسط تیم مدیریتی هلدینگ فارس، ریسکهای زیادی مانند آینده پتروشیمی‌ها در بازار جهانی و ریسکهای سیاسی نیز وجود دارد. بر این اساس برای ترسیم آینده هلدینگ فارس نباید عجله کرد و باید منتظر اجرای برنامه‌ها توسط این غول پتروشیمی بود.
متانولی‌ها: رشد قیمت متانول در هفته‌های گذشته بار دیگر توجه را به سمت نمادهای این گروه و به خصوص «زاگرس» به عنوان لیدر جلب کرده است. با این حال عرضه‌های سهام‌داران عمده تاکنون مانع از رشدهای ادامه‌دار این نماد شده است. همان‌طور که اشاره شد به نظر می‌رسد هراس از ریزش قیمتی متانول بازار را محتاط ساخته است. در این شرایط باید در انتظار روند قیمتی متانول در بازار جهانی بود درکنار این موضوع نوسانات نرخ دلار نیز به عنوان اهرم قدرتمند سودآوری «زاگرس» اهمیت بالایی دارد.
دارویی‌ها: صنعت دارو نیز برخلاف سال‌های اخیر با رکود عمیقی در سهام شرکت‌های زیرمجموعه مواجه شده است. «دنیای بورس» در گزارش‌های خود از بهمن سال گذشته به انتظار برای انعکاس وضعیت نامناسب مالی دارویی‌ها در قیمت سهام اشاره کرده بود. در این خصوص در گزارشی تحت عنوان «سنگینی روزافزون مطالبات بر دارویی‌ها» که در تاریخ 26 بهمن سال 95 منتشر شد به انتظار برای تشدید بحران با ادامه مسیر کنونی و عدم تسویه مطالبات اشاره شد. در شرایط کنونی مدیران دارویی بارها به وضعیت بحرانی این صنعت اشاره کرده‌اند. وضعیتی که ادامه آن در ماه‌های نه‌چندان دور می‌تواند بحران دارویی را در کشور به دنبال داشته باشد. با این حال همان‌طور که در مطلب منتشر شده در بالا اشاره شد شاید در اوج رکود چرخش دارویی‌ها از مسیر نزولی محتمل باشد. در این خصوص می‌توان به وعده‌های مدیران جدید سازمان غذا و دارو اشاره کرد (مطلب برداشتن سنگ بزرگ از مسیر دارویی‌ها را مطالعه کنید). در صورتی‌که برای مشکل اصلی صنعت دارو برنامه عملی چیده شود پس از اصلاح اخیر دارویی‌ها می‌توان انتظار بازگشت قیمتی نمادهای این گروه را داشت. بر این اساس رصد این صنعت نیز با اطلاعات کافی از وضعیت آن خالی از لطف نیست.
در این خصوص به لینک‌ها زیر مراجعه کنید
خودرویی‌ها: پیش از این «دنیای بورس» به مسیر احتمالی خودرویی‌ها پس از بازگشایی «خساپا» اشاره کرد (آخرین سکانس توقف خساپا). در این شرایط توصیه می‌شود برای شرکت در معاملات این گروه حتما به وضعیت قیمتی نمادها و همچنین موج‌های احتمالی نوسانی که در این گروه به وجود خواهد آمد توجه شود. بازار انتظار اصلاح سایپا را می‌کشد در این شرایط میزان اصلاح و همچنین رفتار معاملاتی سهام‌داران برای دیگر نمادهای گروه و بازار نیز مهم خواهد بود.
