- مهدی آزادواری | کارشناس مسائل اقتصادی
اقتصاد کشور این روزها در تب و تاب بورس می‌چرخد و در کنار همه مزایای بازار سرمایه مثل جذب نقدینگی، کنترل تورم، تامین مالی بنگاه‌ها، افزایش نقدشوندگی دارایی‌ها و حفظ ثروت خانوارها آیتم مهم دیگری به‌عنوان کاهش شدید ارزش پول ملی در حال رخ دادن است که نبایستی از آن غافل شد!
در روزهای اخیر هجوم مردم به بازارهایی نظیر مسکن، خودرو، ارز، طلا و سکه و به‌خصوص سهام شدت گرفته و قیمت دلار آمریکا به ۲۴هزار تومان رسیده است و قیمت سکه نیز از ۱۰میلیون تومان فراتر رفته و شاهد درخواست شدید بسیاری سهام در بورس نیز توسط سرمایه گذاران هستیم.
در واقع مردم برای حفظ ارزش پول ملی در مقابل تورم، ترغیب به ورود در بازارهای سرمایه‌ای شده‌اند و این رشد تورمی و تبعات حاصل از آن چشم‌انداز نامناسبی را برای اقتصاد کشور گوشزد می‌کند.
استقبال مردم از بازار سهام در حالی صورت می‌گیرد که وابستگی اقتصاد به نوسانات ارزی، باعث تاثیر چشم‌گیری بر رشد شاخص بورس شده است، ضمن آنکه نباید از افزایش سبد مالی خانوارها در بازار سهام نیز به‌عنوان بازاری شفاف غافل شد.
به عبارتی دیگر جریان نقدینگی در کسب و کارهای کوچک و سرمایه‌های شخصی در بورس، به‌واسطه حفظ پس‌انداز‌ها از سقوط ارزش پول و تورم منجر به رشد لجام‌گسیخته بازار سهام شده است.
به عبارت ساده تر کاهش ارزش پول ملی در حال حاضر، مهم‌ترین دلیل افزایش رشد اِسمی قیمت سهام است.
در نظام اقتصادی کشور سود اسمی حاصل از سهام ممکن است در کوتاه‌مدت کام عده‌ای را شیرین کند ولی در بلندمدت به‌دلیل افت ارزش پول ملی نمی‌تواند نویدبخش رفاه عمومی در جامعه باشد و تبعات مخربی را ایجاد خواهد کرد.
این روند افزایش تقاضا در بورس متاثر از سودآوری و بهبود تولید و فروش نیست بلکه ارتباط مستقیم با انتظارات تورمی و رشد اِسمی قیمت‌ها در بازار است.
پایداری و ثبات در بورس در وضعیت کنونی که نرخ تورم در اقتصاد کشور غیر قابل پیش‌بینی و تابع پارامترهای مختلف اقتصادی، سیاسی و... است، می‌تواند غیر قابل تصور و شکننده باشد مگر با اقدامات دستوری!
براساس اصول علم اقتصاد در صورتی که نرخ تورم در کشور قابل پیش‌بینی باشد ناپایداری و عدم اطمینان در بین سرمایه‌گذاران وجود نخواهد داشت و می‌توان ریسک سهم را بر اساس ارزش اِسمی، پیش‌بینی کرد.
هم‌اکنون حمایت از اقتصاد در کشور در سایه سیاست‌های تورمی ادغام شده و تصور رونق بورس در شرایط فعلی و هدایت جامعه به سمت افزایش رفاه اقتصادی و اجتماعی از نا‌آگاهی یا منافع پنهان دیگر نشات می‌گیرد و پول‌پاشی شدید و سیاست غلط ارزهای چندنرخی همراه با تداوم فشارهای بین‌المللی، کشور را به سمت و سوی اقتصادی کاملا ناکارآ سوق می‌دهد.
توجه داشته باشیم که هم‌اکنون ونزوئلا، با ابرتورم شدیدروبه‌رو است ولی بورس این کشور رشد بسیاری داشته، از این رو افت شدید ارزش پول ملی، زنگ خطر مسیر پیش رو برای اقتصاد ما است.