در شرایطی که تلاشهای دیپلماتیک سران کشورهای اروپایی با هدف قانع کردن دونالد ترامپ، رییسجمهور آمریکا برای آنچه اصلاح برجام خوانده میشود، تشدید شدهاست، مقامهای سیاسی و نظامی و همچنین تحلیلگران مسایل دیپلماتیک، پیشبینیهای مختلفی از سرنوشت توافق هستهای ارائه میکنند. در گزارشی به بررسی چهار گزینه ممکن برای آینده برجام پرداخته شده است، در این میان وضعیت بازار نفت نشان میدهد فعالان اقتصادی، خروج آمریکا از برجام را محتملترین گزینه ممکن میدانند.
الف) سناریوی اول، خروج کامل از برجام و بازگشت تحریمها
استدلال طرفداران سناریوی خروج کامل ترامپ از برجام و بازگشت تحریمها به دو مساله برمیگردد: مساله اول، رویکرد رییسجمهوری آمریکا نسبت به توافق از ابتدای روی کار آمدن تا مقطع کنونی که این رویکرد با انتصاب برخی مهرههای ضدبرجامی همچون پمپئو وزیر خارجه جدید و بولتون مشاور امنیت ملی تشدیدشده است.
مساله دوم، شکست تلاشهای نجات برجام از سوی اروپاییها بهخصوص سفر رییسجمهوری فرانسه و صدراعظم آلمان به واشنگتن و دیدار با دونالد ترامپ است
ب) سناریوی دوم، پایبندی به برجام و تمدید معافیت تحریمها
در مقابل، سناریوی دوم معتقد است که با وجود کارشکنیهای ترامپ درباره برجام و تندتر شدن فضای ضدبرجامی، اما رئیسجمهوری آمریکا همچون سه ماه گذشته، تمدید تعلیق تحریمهای ایران را امضا میکند و مجددا پایبندی آمریکا به برجام را اعلام خواهد کرد.
اگرچه این سناریو طرفدارانی دارد که معتقدند آمریکا بهرغم رویکرد ضدبرجامی ترامپ، اما در عمل نتوانسته از برجام خارج شود و ۲۲ اردیبهشت هم نخواهد توانست، اما شواهد و قراین کنونی این سناریو را در وضعیتی ضعیف قرار میدهد.
ج) سناریوی سوم، توافق مکمل
یکی از جدیترین سناریوها که در دولت ترامپ طرفداران فراوانی دارد، اصلاح توافق هستهای و نه تغییر آن است. در واقع رسیدن به یک توافق تکمیلی یا مکمل هدف این گروه است که با رویکرد ترامپ در ماههای اخیر و بهخصوص بعد از تعیین برخی شروط برای اروپاییها، شانس زیادی پیدا کرده و میتواند مانع خروج کامل ترامپ از برجام شود.
د) سناریوی چهارم، پایبندی به برجام اما نقض آن با معلق نکردن تحریمها
سناریوی محتملتری که در ادامه سناریوی سوم مطرح شده است پایبندی ترامپ به برجام، اما عدم تمدید تعلیق تحریمهای ایران و فشار بر بخشهای دیگر از جمله موشکی و منطقهای است. سناریویی که به گفته بسیاری از کارشناسان نقض برجام است.
تفصیل گزارش «دنیای اقتصاد» را اینجا بخوانید.
پیشتر در «دنیای بورس» خواندید: عقبنشینی برجامی آمریکا؟
در همین رابطه نیز بخوانید:
صحبتهای مقام رهبری انقلاب درباره آمریکا
راهبرد ایران از نگاه ستاد کل نیروهای مسلح
برجام تا تابستان زنده میماند؟/ تحلیل پالیتیکو
قمار دیپلماتیک ماکرون/ تحلیل اکونومیست
پیامهای دیدار «پانمونجوم» برای برجام/ مهدی مطهرنیا (روزنامه ایران)
موضع ما در برابر ترامپ/ محمد کاظمی (روزنامه اعتماد)
الزامی بر پایه حقوق بینالملل/ امیر علی ابوالفتح (روزنامه اعتماد)
اگر کار از دست خارج شود.../ احمد عظیمی بلوریان (روزنامه شرق)
بازندگان حمله به ایران/ محمد اشرفی (روزنامه شهروند)
ماموریت پمپئو در وزارت امورخارجه
دیدار سفیر ایران با وزیر در سایه بریتانیا
تحریم ایران به دلیل نقض حقوق بشر