طبق اطلاعیه عرضه اولیه سهام گروه دارویی برکت قرار است امروز 340 میلیون سهم در محدوده قیمتی 220 تا 242 تومان به بازار عرضه شود. به عبارت دقیق‌تر برای تکمیل این عرضه 10 درصدی، به اندازه تقریبا 75 تا 80 میلیارد تومان نقدینگی لازم است. ضمنا 50 درصد از میزان عرضه اولیه توسط شرکت سرمایه‌گذاری تدبیر، از زیرمجموعه‌های گروه توسعه اقتصادی تدبیر (مالک «برکت») مورد تعهد خرید قرار گرفته است.
«برکت» از نمای نزدیک
گروه دارویی برکت، یکی از اضلاع مثلث تعیین کننده در بازار دارویی کشور است. این شرکت به نمایندگی از ستاد اجرایی فرمان امام (واحد تجاری نهایی برکت) از طریق شرکت سرمایه‌گذاری البرز، بخشی از بازار داروی ایران را رهبری می‌کند و از میزان فروش در این بازار، 23 درصد سهم می‌برد. علاوه بر ستاد اجرایی فرمان امام، سازمان تأمین اجتماعی از طریق هلدینگ دارویی تأمین (تیپیکو) و بانک ملی ایران از طریق هلدینگ دارویی شفادارو، بر بازار داروی ایران حکم‌رانی می‌کنند. این سه شرکت بزرگ، جمعا 70 درصد بازار داروی ایران را در اختیار دارند.
دارایی‌های مهم برکت را می‌توان به سه گروه اصلی تقسیم کرد. دسته اول شامل شرکت‌های گروه سرمایه‌گذاری البرز می‌شود. گروه دارویی برکت، تقریبا 55 درصد سهام شرکت سرمایه‌گذاری البرز را در اختیار دارد. بنابراین برکت به طور غیرمستقیم مالک شرکت‌های دارویی البرز بالک، گروه دارویی سبحان، اعتلا البرز، تولید دارو، پخش البرز، کی بی سی، ایران دارو،سبحان انکولوژی، سبحان دارو و البرز دارو است. بخش عمده سود برکت توسط این دارایی‌ها ساخته می‌شود. تمام این شرکت‌ها بورسی هستند و اطلاعات این شرکت‌ها به طور شفاف موجود است.
دسته دوم دارایی‌های برکت، شامل زمین‌های شهرک صنعتی دارویی برکت می‌شود. این شهرک صنعتی در 60 کیلومتری تهران وسعتی بالغ بر 167 هکتار دارد که 956 هزار و 587 متر مربع آن در 202 قطعه به عنوان زمین صنعتی قابل واگذاری است. گروه دارویی برکت اعلام کرده است که برای تأمین زیرساخت‌های این شهرک بیش از 274 میلیارد تومان سرمایه‌گذاری لازم است و تا کنون بیش از 215 میلیارد تومان از این سرمایه‌گذاری انجام شده است. شرکت تا کنون 208 هزار و 156 متر مربع از این زمین‌ها را در 10 قطعه به فروش رسانده است. همچنین شرکت قصد دارد برای سال مالی آتی 120 هزار مترمربع دیگر از زمین‌های این شهرک را در 8 قطعه زمین به فروش برساند و درصد پیشرفت آن را به 94 درصد برساند.
دسته سوم دارایی‌های مهم شرکت، شامل شرکت‌های غیر بورسی می‌شود که عمدتا به صورت پروژه در حال پیشرفت هستند و شامل شرکت‌های شفا فارمد، بیوسان فارمد، سل تک فارمد و هربی فارمد می‌شوند. این شرکت‌ها تلاش دارند وارد حوزه داروهای «های تک» و خاص شوند و از این منظر می‌توانند مشابه سبحان انکولوژی در نظر گرفته شوند.
یک ارزش‌گذاری سرانگشتی
همانطور که اشاره شد، برکت در حال حاضر بخش عمده درآمدهای خود را از شرکت‌های زیرمجموعه سرمایه‌گذاری البرز دریافت می‌کند. طبق پیش‌بینی سود بر اساس عملکرد واقعی 9 ماهه شرکت سرمایه‌گذاری البرز، انتظار می‌رود این شرکت تا انتهای سال مالی جاری به اندازه 190 میلیارد تومان سود بسازد. طبیعتا 55 درصد از سود قابل تقسیم «والبر» به «برکت» تعلق دارد. گفتنی است که گروه برکت انتظار دارد تا پایان سال مالی جاری به طور خالص 95 میلیارد تومان سود بسازد. با یک مقایسه ساده می‌توان چنین نتیجه گرفت که سود عملیاتی و تکرارپذیر گروه دارویی برکت، عددی است حول مقدار 100 میلیارد تومان. از آنجا که بازار سهام برای پیش‌بینی سود هر سهم شرکت سرمایه‌گذاری البرز نسبت قیمت به درآمد 4.5 مرتبه‌ای را در نظر گرفته است، می‌توان ادعا کرد که P بر E با مرتبه 5 برای درآمدهای تکرارپذیر گروه دارویی برکت، عددی منطقی است. این در حالی است که با توجه به بازه قیمتی تعیین شده و سود 28 تومانی برای هر سهم، امروز هر سهم برکت نسبت قیمت به درآمدی بین 7.8 تا 8.6 مرتبه‌ای اتخاذ خواهد کرد.
همانطور که اشاره شد، برکت دو نوع دارایی دیگر دارد که می‌تواند باعث انحراف P بر E شرکت از محدوده 5 مرتبه شود. اولا زمین‌های شهرک صنعتی برکت می‌توانند سودآوری شرکت را افزایش دهند و در ثانی زیرمجموعه‌های غیربورسی شرکت که برای ورود به حوزه داروهای «های تک» و انحصاری آماده می‌شود، می‌توانند چشم‌انداز مناسبی برای شرکت ترسیم کنند. بررسی‌های دنیای بورس نشان می‌دهد که در نظر گرفتن 3 واحد P بر E، مازاد بر P بر E «والبر» (همان 4.5 تا 5 مرتبه) چندان منطقی نیست. چرا که اولا قیمت تمام‌شده سرمایه‌گذاری در شهرک صنعتی برکت، برای گروه دارویی برکت چندان پایین نبوده است و به نظر می‌رسد سود تکرارناپذیر قابل‌شناسایی از این محل چندان جذاب نخواهد بود. ضمنا شرکت قصد ندارد تمام زمین‌های این شهرک را به فروش برساند و به بخش عمده‌ای از آن به عنوان سرمایه‌گذاری بلندمدت‌تر نگاه می‌کند.
در ثانی، به نظر می‌رسد مدیران شرکت در ترسیم چشم‌انداز شرکت‌های غیربورسی زیرمجموعه، نگاهی خوش‌بینانه دارند. مدیران برکت انتظار دارند این شرکت‌ها از سال مالی منتهی به اسفند 97 به سوددهی برسند. در بهترین حالت اگر آینده‌ای مانند شرکت سبحان انکولوژی (از زیر مجموعه‌های نسبتا مشابه گروه) برای این زیرمجموعه‌های جدید متصور باشیم، سودسازی قابل توجه از این محل برای برکت چندان هم محتمل نیست.
لذا با در نظر گرفتن ویژگی‌های خاص برکت، می‌توان برای شرکت P بر E، 6 تا 6.5 مرتبه‌ای در نظر گرفت. به عبارت دقیق‌تر قیمتی در حدود 168 تا 182 تومان برای هر سهم برکت جذاب به نظر می‌رسد. اما در نظر گرفتن قیمت 220 تا 242 تومانی خوش‌بینانه است و ریسک سرمایه‌گذاری سهامداران را افزایش می‌دهد. به نظر می‌رسد که مدیران شرکت بورس نیز عرضه برکت در قیمت‌های اعلام شده را گران می‌دانند. در حالی که جلسه معارفه گروه دارویی برکت در انتهای آذر ماه برگزار شده بود، اما عرضه اولیه تا امروز معطل ماند که دلیل آن اختلاف نظرها در قیمت عرضه بین مدیران سرمایه‌گذاری تدبیر و مدیران بورس بوده است. (برای جزئیات بیشتر کلیک کنید)
«دماوند» و «بکهنوج» یا «غدیس» و «غگلپا»؟
علاوه بر آنکه قیمت عرضه برکت بالا به نظر می‌رسد، حجم نقدینگی قابل توجهی برای جذب این عرضه در بازار مورد نیاز است. در شرایط فعلی که ارزش معاملات روزانه بازار به زحمت به محدوده 100 میلیارد تومان می‌رسد، یک عرضه 80 میلیارد تومانی (به ویژه وقتی گران به نظر برسد) می‌تواند با شکست مواجه شود. سه تجربه اخیر عرضه اولیه که به صورت ثبت سفارش یا بوک بیلدینگ انجام شدند، عرضه‌های نسبتا کوچکی بودند که به راحتی در بازار جذب شدند. علاوه بر آن، رشد قابل توجه سهام در نمادهای «غدیس» و «غگلپا» بعد از عرضه اولیه، تجربه‌ای شیرین برای بورس‌بازان رقم زد. هر سه عرضه اولیه اخیر در سقف بازه اعلام شده انجام شدند و تا چند روز پس از عرضه اولیه به رشد قیمت ادامه دادند.
اما با توجه به حجم سنگین عرضه اولیه امروز و همچنین قیمت نسبتا بالای هر سهم، احتمالا باید منتظر اولین عرضه بوک بیلدینگی باشیم که در سقف قیمت انجام نشود. ضمنا احتمالا مسیر آتی سهام گروه دارویی برکت بیشتر شبیه «دماوند» و «بکهنوج» کسل‌کننده و رو به پایین باشد و تکرار تجربه «غگلپا» و «غدیس» چندان محتمل به نظر نمی‌رسد.
