دنیای بورس: واکنش به اخبار، عموما لحظه‌ای اتفاق می‌افتد، اما تحلیل‌ها در بازارهای مالی عموما با فاصله زمانی بیشتری به نتیجه می‌نشینند. همین مساله سبب می‌شود تمایل افراد کم‌تجربه به پیگیری اخبار و تلاش برای داشتن رانت‌های خبری بیشتر باشد. هرچند کسی نمی‌داند و تا کنون هم هیچ پژوهشی تایید نکرده است که نوسانات کوتاه‌مدت در واکنش به اخبار مختلف عاید چه کسی می‌شود، اما بسیاری از تازه‌واردها تصور می‌کنند عده‌ای در نقش پدرخوانده و هوشمند در بازار وجود دارند که پیش از انتشار اخبار و واکنش‌های لحظه‌ای به آنها معاملات خود را انجام می‌دهند.
جالب است به عنوان یک تجربه خبرنگاری، زمانی که با کارگزاران متعددی جلسه برگزار می‌کنید، خبرنگار تصور دارد بسیاری از خبرها و اطلاعات درون شرکتی در اختیار کارگزاری‌هاست و در کمال تعجب، کارگزاری‌ها عطش زیادی برای شنیدن یک خبر پنهان از سوی شما دارند؛ به گمان آنها ارتباط بالای خبرنگاران با شرکت‌ها باعث می‌شود جریانی از رانت‌های اطلاعاتی شکل بگیرد. همین یک مثال ساده نشان می‌دهد تقریبا کسی از خبرهای ناگهانی به طور تکرارپذیر اطلاع ندارد؛ یعنی ممکن است به طور تصادفی برای چند مرتبه حدس و گمان‌های فردی با اخبار واقعی هماهنگ شود، اما به طور سیستماتیک تکیه بر خبرهای گذرا بی‌نتیجه خواهد بود. تقریبا هر سرمایه‌گذار باتجربه‌ای به این نتیجه رسیده و در نتیجه برای تصمیم‌های مالی خود به دنبال معیارهای بهتری است.
بر این اساس، عموما تحلیل‌هایی که مستقل از جو حاکم بر لحظه‌ها ارایه می‌شوند منجر به سودهای مناسب و تکرارپذیر می‌شوند. مثلا سود اصلی را در سال 96، کسانی کردند که از اوایل تابستان به تحلیل‌های مربوط به بهبود وضعیت صنایع کالامحور را به دلیل رونق بازار جهانی اعتماد کردند، نه آنهایی که در موج‌های آخر صعود به خبرهای مثبت از تعدیل مثبت سود این شرکت‌ها واکنش نشان دادند. یا همین امسال، سود اصلی را کسانی بردند که از اواخر بهار، فرصت‌های رشد دلار برای بازار سهام را شناسایی کردند، نه آنهایی که اواخر تابستان تازه به دنبال اخبار مثبت از وضعیت شرکت‌ها به بورس وارد شدند.
این مساله به خوبی تاکید می‌کند اولا چرا تمایل به اخبار بیشتر است؛ زیرا نتیجه‌های حاصل از اخبار عموما واکنش‌های سریعی است که این برداشت خطا را مبنی بر مهم‌تر بودن شایعات و خبرهای لحظه‌ای ایجاد می‌کند. ثانیا به عنوان یک سرمایه‌گذار باتجربه نباید به علت جوهای مثبت و منفی مقطعی در بازار نسبت به تحلیل‌های معتبر بی‌اعتماد بود. هر دو مساله منجر به جا ماندن از اصل سودها در بورس و البته هر بازار مالی خواهد شد.
سه پیام از جولان خودرویی: روز گذشته خبر افزایش نرخ فروش خودروسازان موج مثبتی را در این گروه ایجاد کرد. هرچند این موج چندان پایدار نبود و صف‌های خرید در میان بازار عرضه شدند، اما سه نکته مهم را می‌توان از معاملات این گروه استخراج کرد.
نخست اثری که بر سایر بازار داشت؛ تصویری که بورسی‌ها از رونق خودرویی‌ها دارد عموما به اواخر سال 94 برمی‌گردد (پس از اجرایی شدن برجام). دوره‌ای که خودروسازان لیدرهای بازار شدند و تقریبا سایر گروه‌های بورسی نوسان خاصی را تجربه نمی‌کردند. جو اولیه صف‌های خرید در گروه خودرویی چنین تصویری را زنده کرد که شاید دوباره نوبت لیدری خودرویی‌ها شده و در نتیجه ترس از راکد ماندن سایر بخش‌های بازار، منجر به احتیاط تقاضا در دیگر گروه‌ها شد.
نکته دوم اما در خود نمادهای خودرویی رخ داد؛ دقیقا در امتداد تجربه مزبور، خاطرات سال 95 نیز برای سهامداران خودرویی هنوز زنده است. جایی که سهام خودرویی پس از یک رالی بیش از 200 درصدی در ادامه با اصلاح سنگین قیمت‌ها مواجه شدند. یادگیری از تجربیات نه چندان دور عموما در بازارها بالا است و همین مساله سبب می‌شود تا سهامداران با احتیاط بیشتری به جوهای هیجانی واکنش نشان دهند. در این شرایط، عموما توجه به هشدارهای کارشناسی بیشتر می‌شود؛ مسایلی مانند زیان‌ده بودن صنعت خودرو که با افزایش نرخ‌های این‌چنینی نیز لزوما قابل تغییر نیست و همچنین شرایط تحریم که وضعیت این گروه را با ابهامات زیادی مواجه می‌کند.
درس سوم اما برای سیاست‌گذار بود؛ جایی که دامنه نوسان بیش از 5 درصدی سایپا باعث شد تا هیجان مربوط به صف‌نشینی خیلی سریع فروکش کند. زمانی که صفی تشکیل نشود، معامله‌گر مجبور است بر اساس تحلیل قیمت خرید یا فروش خود را تعیین کند، نه بر مبنای سفارش‌های خرید یا فروشی که دیگران گذاشته‌اند که در بسیاری از موارد نیز غیرواقعی و به اصطلاح سهم‌چاق‌کنی است. همین مساله سبب می‌شود هیجان کاذب قیمت‌ها گرفته شود و بورس بتواند در زمان کوتاه‌تری به تعادل برسد.
فشار چینی بر بازار جهانی: شروع بازار جهانی این هفته منفی بود. آمارهای ضعیف از صادرات و واردات چین منجر به افت قیمت نفت و همچنین فلزات پایه شد. در ماه دسامبر، چینی‌ها شاهد بیشترین افت ماهانه صادرات در دو سال گذشته بودند و همین روند کاهشی در واردات نیز به چشم می‌خورد. این موضوع در کنار نگرانی‌هایی که از بروز بحران در اقتصاد آمریکا وجود دارد، منجر به تضعیف تقاضا در بازار جهانی شد.
رویدادهای داخلی از نگاه «دنیای بورس»
الف) کلان: لایحه بودجه سال ۹۸ کل کشور از کمیسیون تلفیق رای اعتماد گرفت. کلیات برنامه مالی یک ساله دولت برای سال ۹۸، روز گذشته با ۲۲ رای موافق، ۱۶ رای مخالف و دو رای ممتنع از مجموع آرای ۴۰ نماینده عضو کمیسیون تلفیق به تصویب رسید و براین اساس، لایحه بودجه سال آینده کشور، از خوان اول گذشت. اعضای این کمیسیون از امروز دوشنبه بررسی جزئیات این لایحه را آغاز می‌کنند؛ لایحه‌ای که حسن روحانی با تاخیری حدود ۲۰ روزه نسبت به موعد قانونی آن و به دلیل اصلاحات مدنظر مقام رهبری، چهارم دی‌ماه به مجلس تقدیم کرده بود.
سعید خوشرو؛ مدیر امور بینالملل شرکت ملی نفت ایران عنوان کرد: دوشنبه اول بهمن ۱۳۹۷ یک میلیون بشکه نفت خام سبک در حجمهای ۳۵ هزار بشکه ای با قیمت پایه ۵۲,۴۲ دلار به ازای هر بشکه در بورس انرژی عرضه خواهد شد.
ب) صنایع: طبق بخشنامه جدید بانک مرکزی، تراکنش‌های موبایلی باید به نحوی انجام شود که نام صاحب سیم کارت و کارت بانکی یکی باشد. بنابراین افرادی که قصد تراکنش‌های موبایلی دارند باید سیم‌کارت شان به نام خودشان باشد و از کارت بانکی استفاده کنند که بنام خودشان باشد. همچنین مدیر طرح‌های شرکت ملی صنایع پتروشیمی از افتتاح پتروشیمی کاوه و فاز نخست پتروشیمی بوشهر تا پایان امسال خبر داد
در همین حال گمرک ایران شرایط ترخیص خودروهای سواری را به گمرک‌های اجرایی سراسر کشور ابلاغ کرد. با توجه به تصویب هیات وزیران ۱۶ دی ماه ۹۷، در خصوص شرایط ثبت سفارش و ترخیص خودروهای سواری که تا تاریخ صدور مصوبه ابلاغی فوق الاشاره دارای قبض انبار اماکن گمرکی، مناطق آزاد تجاری - صنعتی یا مناطق ویژه اقتصادی است به صورت بدون انتقال ارز و از محل متقاضی با اظهار منشا ارز به بانک مرکزی ایران تعیین شد که اظهار، انجام تشریفات گمرکی و ترخیص خودروهای مورد نظر به ابلاغ دستورالعمل موضوع بند (۷) مصوبه مذکور توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت است.
ج) شرکت‌ها: براساس مجوز کسب شده ازسوی وزارت صنعت، معدن و تجارت، گروه صنعتی ایران خودرو پیش‌فروش محصول‌های پرتیراژ خود را از امروز؛ دوشنبه ۲۴ دی‌ماه سال جاری آغاز می‌کند.
عضو هیات‌مدیره بانک سینا از افزایش وصول مطالبات این بانک خبر داد. به گفته علیرضا تقدیری با برنامه‌ریزی صورت گرفته وصول مطالبات بانک سینا در ۶ ماه اول سال ۹۷ در مقایسه با ۶ ماه اول سال قبل از افزایش 61.3 درصدی برخوردار شده است. کیومرث کلانتری؛ مدیرکل حفاظت محیط زیست استان تهران از قرار گرفتن خط ۴ و ۶ کارخانه سیمان تهران در فهرست صنایع آلاینده خبر داد. همچنین دیروز کشت و صنعت دشت خرم‌دره با قیمت هر سهم 195 تومان عرضه شد؛ گفته شد حدود 306 هزارنفر در این عرضه اولیه شرکت کردند.
