روزنامه شرق: اسحاق جهانگیری؛ معاون‌اول رئیس‌جمهور، در مراسم بزرگداشت روز صنعت اعلام کرد: نفت خام ایران در بورس داخلی عرضه خواهد شد و بخش خصوصی می‌تواند به‌طور شفاف نفت بخرد و صادر کند. موضوعی که شاید بتوان بر آن نام «نفت جهانگیری» گذاشت.
این سخن واکنش‌هایی را در سطح کارشناسان به همراه داشت؛ بیشتر کسانی که از این راهکار نگران هستند، عنوان می‌کنند این اقدام می‌تواند راه را دوباره برای خصولتی‌ها یا افراد وابسته به نهادهای قدرت باز کند. زمان تحریم‌های دولت احمدی‌نژاد چندان دور نیست؛ زمانی که بابک زنجانی برای فروش نفت ایران پیشگام شد یا زمانی که ناجا در ازای بدهی دولت به این نهاد، نفت دریافت کرد تا بفروشد. هر دو هم داغی بر پیشانی دولت وقت شدند و طلبی که وصول آن پس از این سال‌ها، غیرممکن به نظر می‌رسد.
جهانگیری که پیش‌تر حرفش درباره تک‌نرخی‌کردن ارز، «دلار جهانگیری» لقب گرفته بود، این‌بار اظهارنظرش را درباره فروش نفت این‌گونه توجیه کرد: نخستین هدف آمریکا ممانعت از فروش نفت ایران است که به این شیوه، بخش خصوصی می‌تواند نفت را از بورس به‌طور شفاف خریداری و صادر کند. هرچند پیشنهاد فروش نفت در بورس سابقه‌ای دو‌دهه‌ای را در پشتوانه دارد، اما به واسطه نبود زیرساخت‌ها، نگرانی‌های زیادی را به همراه آورده است.
این راه‌حل هرچند می‌تواند راه‌حلی ممکن برای فروش نفت باشد، اما بی‌شک بی‌عیب‌و‌نقص نیست. زمانی که تحریم دولت و افراد شناخته‌شده ارشد کشور را نشانه می‌رود، ورود بخش خصوصی برای فروش نفت می‌تواند محملی برای حل این معضل باشد و البته عرضه نفت خام در بورس، با درنظرگرفتن (احتمالا) شفافیت این بخش، می‌تواند بروز فساد را نسبت به دوره قبل کاهش دهد، اما همان‌طور که سال‌ها بر آن تاکید شده، بخش خصوصی واقعی نحیف و ناتوان از انجام چنین اموری است و قطعا پشتوانه نهادهای مالی قدر را می‌طلبد؛ نهادهایی که سال‌هاست در کشور بر وابسته‌بودن آن‌ها تاکید شده و اینجاست که پای شبه‌دولتی‌ها را به میدان باز می‌کند؛ البته این در حالی است که حضور مستقیم بخش اقتصادی نهادهای شبه‌دولتی به اقتصاد را فاکتور بگیریم.
این را هم در نظر بگیرید که سعید خوشرو؛ معاون امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران در واکنش به این اظهارنظر معاون‌اول گفته: در صورت وجود تقاضای واقعی برای شرکت‌های پالایشی داخلی، حتی اگر توان پالایشی اندکی داشته باشند، نفت خام عرضه می‌کنیم که این نفت خام، مختص مصرف در پالایشگاه‌های داخلی است و کارکرد صادراتی ندارد. همین حرف این معادله را بیش‌ازپیش گنگ و مجهول می‌کند.
نظر کارشناسان در خصوص بورس نفت دنبال کنید:
پول نفت در دست گروه‌های خاص/ نرسی قربان
راهکار دولت برای مقابله با تحریم‌ها/ حمید حسینی
آغاز مشکلات پس از شفافیت/ پدرام سلطانی
مراقبت از جولان دلال‌ها/ ایمان ناصری
