اقبال رونق بازار جهانی
بازار جهانی فلزات و مواد معدنی در یک سال گذشته رونق محسوسی را تجربه کرده است. جدا شدن قیمت مواد فلزی و معدنی از کف‌های قیمتی اواخر سال 2015 اقبال محسوسی را به سمت نمادهای فلزی ایجاد کرده است. در این میان نمادهای فلزی و معدنی بورس تهران نیز در میان نمادهای با بیشترین بازدهی قرار گرفتند. شاخص فلزات اساسی در سال 96 رشد نزدیک به 71 درصدی و شاخص گروه کانه‌های فلزی (معدنی‌ها) رشد نزدیک به 50 درصدی را به ثبت رساندند. این در حالی است که «میدکو» با احتساب سود تقسیمی در سال 96 تنها رشد 24 درصدی را به ثبت رسانده است. رشد کمتر از انتظارات «میدکو» دلایل متفاوتی می‌تواند داشته باشد اما یکی از مهم‌ترین آن‌ها که احتمالا سهامداران را در این سال‌ها آزار داده است تاخیر در بهره‌برداری از پروژه‌های جذاب این هلدینگ است.
در شرایط کنونی اما به نظر می‌رسد وضعیت در حال تغییر است، بر این اساس باید در انتظار روزهای بهتر برای «میدکو» بود. در این خصوص نگاهی به وضعیت سودآوری این شرکت در سال مالی منتهی به اسفند 96 جالب توجه است. از 467 میلیارد تومان درآمد حاصل از سرمایه‌گذاری در هلدینگ میدکو، 315 میلیارد تومان به شرکت فولاد سیرجان و 142 میلیارد تومان به فولاد زرند ایرانیان اختصاص دارد. از این درآمد حدود 453 میلیارد تومان سود خالص در صورت‌های مالی حسابرسی‌شده این شرکت برای سال گذشته به ثبت رسیده است. این در حالی است که ارزش بازار این شرکت بیش از 5500 میلیارد تومان بوده و نسبت قیمت به درآمد بالای این شرکت در مقایسه با دیگر شرکت‌های معدنی دلیلی برای جذابیت سهام این شرکت نیست.
با این حال به نظر می‌رسد باید نگاهی دقیق‌تر به این هلدینگ فلزی و معدنی داشت. این شرکت در اهداف خود تولید 4.5 میلیون تن فولاد، 8 میلیون تن کنسانتره، 7.5 میلیون تن گندله سنگ آهن، 50 هزار تن کاتد و 1.2 میلیون تن زغال سنگ را دارد. علاوه بر این سایر مواد اولیه تولید فولاد مانند فروسیلیسیم و برق نیز در برنامه تولیدی این شرکت قرار دارد. این برنامه گرچه با وضعیت کنونی متغیرهای اثرگذار بر صنایع فلزی چشم‌انداز سود قابل توجهی را می‌دهد اما این موارد موضوع تازه‌ای نیست که بتواند به حمایت از سهام این شرکت بیاید.
پروژه‌های «میدکو»
هلدینگ صنایع معدنی خاورمیانه طی سال‌های اخیر کاملا درگیر تامین منابع مالی برای به بهره‌برداری رساندن پروژه‌های خود بوده‌است. این اتفاق در حالی رخ می‌دهد که در سنوات گذشته همواره شاهد تقسیم سود بالای شرکت و نسبت بالای DPS/EPS بوده‌ایم به نحوی که این نسبت طی سال‌های 91 تا 95 به میانگین بالای 86 درصد می‌رسد. اما در همین سال‌ها شرکت طی سه نوبت شاهد افزایش سرمایه 182 درصدی تماما از محل مطالبات و آورده نقدی سهامداران بوده‌ایم. به نظر می‌رسد با نزدیک شدن به مراحل پایانی تکمیل بخش مهمی از پروژه‌های در دست ساخت، نیاز به یک تامین مالی جدید و جذب نقدینگی تازه در این شرکت به شدت احساس می‌شود. بنابراین در این برهه زمانی، تامین نقدینگی برای به بهره‌برداری رسیدن پروژه‌های این شرکت بسیار حیاتی‌ست و عدم تحقق این امر در آینده‌ای نزدیک نه تنها شرکت را با عقب ماندن از برنامه‌های تولید که حتی با افزایش بار هزینه‌های فعلی همراه خواهد کرد که می‌تواند یک پس رفت در آخرین گام برای «میدکو» به شمار رود.
سودآوری مورد انتظار
در رویه میان‌مدت و بر اساس گزارش فعالیت هیئت مدیره این شرکت تکمیل پروژه‌های کنسانتره و گندله سنگ آهن، پروژه یک میلیون تنی فولاد بردسیر (از زیرمجموعه‌های فولاد سیرجان) و همچنین کارخانه مس کاتدی شهر بابک برای سال 97 دور از دسترس نیست. پروژه‌های مزبور به گزارش شرکت در پایان 96 نسبت به پایان 95 به ترتیب پیشرفت 20، 11 و بیش از 6 واحد درصدی را تجربه کرده‌اند. این موضوع باعث می‌شود که احتمالا از میانه‌های سال 97 اخبار تکمیل پروژه‌ها میان اهالی بازار دست به دست شود.
راه‌اندازی این پروژه‌ها می‌تواند درآمد حاصل از سرمایه‌گذاری بیش از 2300 میلیارد تومانی را برای این شرکت به دنبال داشته باشد. این سود خالص بر اساس سرمایه کنونی شرکت معادل حدود 100 تومان به ازای هر سهم است. البته این درآمد احتمالا در سال 98 و با فرض ثبات متغیرهای اثرگذار مانند دلار و قیمت‌های جهانی و همچنین نهاده‌های تولید می‌تواند محقق شود. این موضوع می‌تواند عاملی برای استقبال بازار و به خصوص سرمایه‌گذاران بلندمدت از سهام «میدکو» باشد.
بر این اساس پتانسیل‌های هلدینگ خاورمیانه را می‌توان موعد برداشت محصول از پروژه‌های این شرکت، داشتن زنجیره کامل تولید و بهره‌گیری کامل از زنجیره ارزش دانست. تنوع محصولات و مالکیت کامل این شرکت نیز در وضعیت راه‌اندازی کامل پروژه‌ها، تمامی منافع را برای هلدینگ فراهم می‌کند. از طرفی در این گزارش تنها به پروژه‌های فلزی اشاره شد، در حالی‌که تولید 1.2 میلیون تن زغال سنگ می‌تواند با باز شدن بازار صادرات فضا را برای سودسازی قابل توجه این شرکت ایجاد کند.
ریسک‌های پیش رو
یکی از مهم‌ترین ریسک‌های پیش روی هلدینگ خاورمیانه تاخیر ادامه‌دار در راه‌اندازی پروژه‌ها است. این موضوع می‌تواند دلایل مختلفی مانند مشکل در تامین مالی داشته باشد. در این میان نوع تامین مالی برای انجام هزینه‌های سرمایه‌ای اهمیت ویژه‌ای خواهد داشت. در این خصوص وام‌های ارزی که بعضا در صورت‌های مالی فولاد سیرجان مشاهده می‌شود اگر با ماده 20 رفع موانع تولید رفع و رجوع نشود احتمالا در مسیر سودآوری این شرکت و به دنبال آن «میدکو» معضلی خواهد بود. بر این اساس رویه تامین هزینه سرمایه‌ای اهمیت ویژه‌ای داشته و هر چه سرعت راه‌اندازی پروژه‌ها بیشتر باشد با توجه به وضعیت بازار جهانی نرخ بازده داخلی بالا خواهد رفت. یکی از این راه‌های پیش رو افزایش سرمایه از آورده نقدی یا مطالبات حال‌شده سهامداران است. بر این اساس بهترین سیاست در شرایط کنونی عدم تقسیم سود میان سهامداران و همچنین انتشار حق‌تقدم برای جذب نقدینگی به شرکت است. از طرفی اگر امید به راه‌اندازی پروژه‌های این شرکت افزایش یابد این افزایش سرمایه احتمالا با استقبال قابل توجه بازار نیز همراه خواهد بود.
در این میان باید بند 4 حسابرسی‌شده مشروط این شرکت برای سال مالی گذشته (96) به دقت بررسی شود. در این بند حسابرس به عدم شناسایی مناسب هزینه‌های قابل احتساب در بهای تمام‌شده دارایی‌ها، هزینه‌های مالی، هزینه‌های جذب‌نشده تولید و سایر موارد مانند استهلاک دارایی‌ها در شرکت‌های زیرمجموعه تاکید کرده است. نمی‌توان اظهار نظر دقیقی در این خصوص داشت اما این بند می‌تواند کلیه محاسبات سودآوری را برای این شرکت به خصوص در بخش هزینه‌های مالی را تحت تاثیر قرار دهد و مفروضات این گزارش را تحت تاثیر قرار دهد. این موضوع نیازمند نظر قطعی حسابرس بوده و هیچ‌گونه اظهارنظر دقیقی نمی‌توان در این خصوص عنوان کرد.
ریسک دوم که بر کل کشور سایه انداخته خطر خشکسالی است. باید در نظر داشت که تقریبا تمامی پروژه‌های سودساز میدکو در کرمان قرار گرفته است. بنابراین باید برنامه‌های شرکت برای تامین آب در شرایطی که ریسک آب بسیاری از شرکت‌های تولیدی به خصوص فولادی‌ها و سنگ آهنی‌ها را در فلات مرکزی تهدید می‌کند کاملا مشخص باشد.
