علی مرتضوی تحلیلگر شرکت بینالمللی الپری
سایه افزایش تولید بر بهای نفت
در بررسی دلایل نوسان قیمت نفت اشاره به این نکته ضروری است که کاهش ذخایر نفت ایالات متحده و موفقیت اوپک در کنترل عرضه با مشارکت کشورهای عضو و روسیه نقش بسزایی در تثبیت قیمت بالای 50 دلار ایفا نموده است. با این حال نباید از نظر دور داشت که عبور از 50 دلار تولیدکنندگان شیل را به افزایش تولید تشویق می کند آن هم در شرایطی که به روال هر سال تقاضا در پایان تابستان کاهش می یابد. در نتیجه کماکان تعادل کنونی در سطوح عرضه و تقاضا قدری شکننده بنظر میرسد. از اینرو سرمایهگذاران تمایل زیادی به ادامه رالی قیمت ندارند و پوزیشنهای سنگین فروش موجب شده تا بهای نفت طی دو روز گذشته قدری کاهش یابد.
توافق پابرجای اوپک با وجود افزایش عرضه کشورهای عضو
اگرچه محمد بارکیندو، دبیرکل اوپک از همبستگی کامل اعضا با کشورهای غیرعضو در خصوص پایبندی به فریز نفتی خبر داده ولی دادهها نشان میدهد که میزان پایبندی کشورهای شرکت کننده در این توافق از 116 درصد در ماه آگوست به 100 درصد در ماه سپتامبر رسیده است. البته باید گفت که همچنان نفت در مسیر تعادل است و تقاضای موثر برای پوشش عرضه کافی است ولی انتظار میرود به روال هر سال، با پایان تابستان و کاهش مصرف سوخت از میزان تقاضا قدری کاسته شود و از طرف دیگر این بازه قیمتی تولیدکنندگان کوچک را به بازار برگرداند و سبب جلو افتادن عرضه از تقاضا شود.
اعلام ذخایر نفت ایالات متحده در پایان روز چهارشنبه
امروز اداره اطلاعات انرژی امریکا آمار ذخایر نفت این کشور را اعلام میکند و انتظار بازار این است که با کند شدن آهنگ کاهش ذخایر در پایان تابستان میزان ذخایر آخرین هفته سپتامبر 756 هزار بشکه در مقایسه با 1 میلیون و 846 هزار بشکه هفته قبل از آن کاهش یابد. در صورتی که ذخایر سوخت امریکا در آمار اعلامی اداره اطلاعات انرژی طی هفته گذشته کاهش یافته باشد، میتوان به احیای ظرفیت از دست رفته پالایشگاهها طی توفان سهمگین هاروی امیدوار بود. این امر به نوبه خود میتواند احتمال رشد تقاضای نفت پالایشی را نسبت به روال عادی هر سال افزایش دهد. بازگشت تعادل به بازار عمدتا ناشی از رشد تقاضا در تابستان بوده است و تضعیف آن به هر نحوی به این تعادل لطمه خواهد زد.
تحرک تولیدکنندگان امریکا
تولید نفت امریکا در اواخر سپتامبر به بیش از 9 میلیون و 550 هزار بشکه در روز رسیده که بیشترین میزان دوماه اخیر است و تعداد دکلهای حفاری نیز در هفته منتهی به پایان سپتامبر با 6 دستگاه افزایش 750 دکل شده است. افزایش تولید در کنار کاهش سنتی تقاضا عاملی است که موجب شده سرمایهگذاران امید چندانی به ادامه رالی قیمتی در بازار نفت نداشته باشند. روز گذشته میدان نفتی مهم لیبی بار دیگر توسط شورشیان محلی بسته شد و حدود 600 تا 700 هزار بشکه نفت را از مدار عرضه خارج نمود. با این حال نگرانی بازار از افزایش تولید شیل بقدری است که گارد محافظهکارانه سرمایهگذاران را نشکست.
جلب توجه بازارهای مالی در آستانه سخنرانی مقامات بانک های مرکزی اروپا و امریکا
عامل دیگری که بر قیمت نفت فشار میآورد، سایر کامودیتیها و نرخ ارز است. افزایش شاخص دلار در آستانه سخنرانی رییس فدرال رزرو برای تعیین زمان سومین افزایش نرخ بهره در دسامبر عامل فشار مضاعف بر کامودیتیها شده و از سوی دیگر نشست بانک مرکزی اروپا در خصوص سیاستهای پولی که باعث رشد ارزش یورو گردیده فعلاً موجب جلب نظر سرمایهگذاران و تقویت احتیاط در بازار نفت شده است.
همچنانکه در آغاز تابستان اشاره شده بود، بهای نفت خام در بازه بالای 50 دلار، حاشیه سود تولیدکنندگان کوچک را تامین میکند و آنها را به جمع عرضه کنندگان باز میگرداند. از طرفی قدرتهای بزرگ نفت، از جمله اوپک سیاست های کنترلی خود را در آستانه این بازه قیمتی حفظ خواهند کرد. بنابراین شاید بدلایل مقطعی بهای نفت در بازار لندن از 56 دلار و در امریکا از 51 دلار عبور کند ولی انتظار میرود با نظارت اوپک بر بازار تا پایان 2017 این سطح قیمتی در دسترس باشد.