صنعت قند و شکر طی بیش از یک ماه گذشته روند اصلاحی را در پیش گرفته است. استفاده از چغندر پاییزه باعث شد بر میزان تولید شکر برخی از کارخانههای قند و شکر افزوده شود. همچنین در دسترس قرار گرفتن شکر خام وارداتی نیز عامل دیگری برای رشد درآمدهای شرکتهای قند و شکری بود.
برخی از دلایل بنیادی به حمایت از نمادهای این صنعت آمدند. در این شرایط «دنیای بورس» به بررسی صورتهای مالی شرکتهای قند و شکری پرداخته است. بررسیها نشان میدهد تحت شرایطی میتوان افزایش سودآوری شرکتهای قند و شکری را انتظار داشت. در این گزارش سودآوری قند قزوین مورد ارزیابی قرار گرفته است.
انتظار قند و شکر برای افزایش نرخ
نکته بسیار مهمی که باید سهامداران و همچنین خریداران احتمالی آتی نمادهای قند و شکر به آن توجه کنند، موضوع افزایش نرخ است. این صنعت در سالهای اخیر هر ساله مصوبه افزایش نرخ شکر را در اواخر تابستان دریافت میکرد. در شرایط کنونی همچنان خبری از افزایش نرخ شکر شنیده نمیشود. پیگیریهای «دنیای بورس» از کارشناسان این صنعت حاکی از آن است که پس از رشدهای مداوم قیمت شکر در سالهای اخیر مقاومت سازمان حمایت در برابر افزایش قیمت فروش مصوب شکر وجود دارد. اما و اگرهای بسیاری از این موضوع شنیده میشود و همچنان هیچ مصوبهای به صورت کامل ارائه نشده است. یکی از محرکهای احتمالی برای ادامه صعود صنعت قند و شکر ارائه مصوبه افزایش نرخ شکر خواهد بود. این موضوع محرک مهمی در نمادهای این صنعت محسوب میشود. عدم افزایش نرخ مصوب فروش میتواند با واکنش منفی بازار همراه شود.
دو محرک سودآوری «قزوین»
دو نکته مهم در صورتهای مالی قند قزوین مشاهده میشود که میتواند رشد محسوس سودآوری این شرکت را به دنبال داشته باشد. پیش از اشاره به این دو نکته باید توجه داشت که نرخ فروش شکر از اهمیت بسیار ویژهای در صورتهای مالی این شرکت و دیگر شرکتهای تولیدکننده شکر دارا است. در شرایط کنونی نیز گزارشهای ماهیانه به پایینتر بودن نرخ فروش در مقایسه با میانگین پیشبینیهای نرخ فروش شکر این شرکت اشاره دارد. بر این اساس رصد نرخهای فروش کاملا ضروری است. البته باید به این موضوع اشاره کرد که نرخهای فروش شکر در نیمه دوم سال گذشته نسبت به نیمه نخست رشد 7 درصدی را تجربه کرده است. در شرایط کنونی فرض شده که «قزوین» در فروش محصولات خود با نرخ در نظر گرفتهشده در پیشبینی بر اساس عملکرد 3 ماهه نخست مشکلی نداشته باشد.
ابهامات در یارانه فروش شکر
محرک نخست سودآوری قزوین موضوع یارانه تولید شکر از چغندر است. این شرکت فقط برای 16 هزار و 625 تن شکر تولیدی از چغندر پاییزه، یارانه فروش در نظر گرفته است. در شرایط کنونی شایعات مختلفی شنیده شده که میتواند بر آینده صنعت قند و شکر اثرگذار باشد.
در این خصوص موضوع حذف یارانه بخش فروش به کارخانهها و از طرفی افزایش نرخ شنیده میشود. در شرایطی که دولت در مقابل رشد قیمت کالاهای اساسی در سالهای اخیر بسیار حساس بوده است تحمیل بار کامل گرانی شکر بر مصرفکننده تا حدودی بعید به نظر میرسد (پس از رشدهای قابل توجه قیمت شکر در دولت یازدهم شاید حساسیت بیشتری نیز روی این موضوع وجود داشته باشد).
البته شایعاتی در خصوص حذف یارانه شکر وجود دارد. این موضوع به این معنی است که احتمال افزایش قیمت مصوب فروش تنها به میزان یارانه پرداختی به شرکتهای قند و شکری (معادل 235 تومان) وجود دارد و بیش از آن افزایش نرخی برای این کارخانهها نمیتوان انتظار داشت. گرچه این موضوع به افزایش توان نقدینگی کارخانههای قند و شکر اشاره دارد و از نظر اسمی سقف قیمت فروش درب کارخانه را افزایش میدهد اما از طرفی شرکتهای قند و شکری باید تمام تلاش خود را برای فروش در بیشترین قیمت داشته باشند. شاید بروز این شایعات موجب شده که قند قزوین از شناسایی درآمد یارانه فروش 47 هزار و 374 تن شکر خودداری کند.
در این شرایط 2سناریو میتوان برای تغییرات سودآوری «قزوین» بیان کرد. در سناریو نخست دولت با ادامه پرداخت یارانه مطابق با سالهای اخیر موافقت کند. در این صورت بیش از 7 میلیارد تومان به سود خالص قزوین از این محل افزوده خواهد شد. در سناریو بعد یارانهها حذف شده و افزایش نرخ جزئی برای شرکتهای قند و شکری در نظر گرفته شوند (افزایش نرخ اسمی شکر ولی در خصوص شناسایی درآمد کارخانههای قند و شکر تفاوت چندانی ایجاد نمیکند).
این موضوع از نظر کاهش بار مالی و افزایش توان نقدینگی این شرکتها موثر است. در قند قزوین میانگین فروش در ادامه سال معادل 2700 تومان در نظر گرفته شده است رشد قیمت شکر به اندازه یارانهها نیز اثر مثبتی خواهد داشت. به نظر میرسد این موضوع بتواند افزایش سودی تا سقف افزایش سود حاصل از یارانه را برای شرکت به دنبال داشته باشد.
شکر خام؛ محل اختلاف قندیها
یکی از موارد دیگری که در افزایش سودآوری شرکتهای قند و شکر در سال جاری اثرگذار بوده پیشبینی افزایش میزان شکر تصفیهشده در سال جاری است. در حالیکه در سالهای اخیر بعضا با رشد قیمت شکر در بازار جهانی و همچنین پایین بودن قیمت مصوب فروش درب کارخانهها توجیه اقتصادی برای واردات و تصفیه شکر خام وجود نداشت در شرایط کنونی به نظر میرسد کاهش تعرفه شکر خام وارداتی (از 26 به 20 درصد) و همچنین افزایش سقف نرخ مصوب فروش شکر امکان شناسایی سود را از این محل برای شرکتهای قند و شکر فراهم سازد.
با این حال نکته شرکتهای قند و شکر که پیشبینی تصفیه شکر خام را برای سال جاری در نظر گرفتهاند با مقادیر بهای تمامشده متناقض این موضوع را در صورتهای مالی منعکس کردهاند. برای مثال قند اصفهان بهای تمامشده فروش هر کیلو شکر تولیدی از شکر خام را معادل 2340 تومان در نظر گرفته است. این در حالی است که بهای تمامشده هر کیلو شکر خام در پیشبینی دو شرکت قند قزوین و قند هکمتان برای سال جاری بیش از 2500 تومان در نظر گرفته شده است (سهامدار عمده این دو شرکت بازرگانی پویاگستر دنیا است).
بر این اساس این دو شرکت سود بسیار اندکی از بابت فروش شکر خام در پیشبینیهای خود شناسایی کردهاند. قند شهد خوی نیز در پیشبینی پیشین با بهای تمامشده بالاتری شکر خام را لحاظ کرده بود (تقریبا معادل قند قزوین). با این حال در پیشبینی جدید این شرکت با رشد سودآوری از محل کاهش بهای تمامشده فروش شکر خام مواجه شده است. بر این اساس انتظار میرود «قزوین» و «قهکمت» نیز از این محل بتوانند تعدیل مثبت قابل توجهی دهند.
قند قزوین و قند هکمتان به ترتیب بیش از 15 و 13 هزار تن تصفیه شکر را در پیشبینیهای خود لحاظ کردهاند. بررسیها حاکی از این موضوع است که بهای تمامشده هر کیلو شکر خام درب کارخانه (برای قند قزوین و قند هکمتان حدود 2200 تومان بوده (بستگی به محل کارخانه و هزینه حمل اندکی متفاوت است) که حدود 120 تومان نیز میتوان به عنوان هزینه تصفیه در نظر گرفت. بر این اساس به نظر میرسد «قزوین» از این محل نیز پتانسیل رشد 3 میلیارد تومانی (حدود 9 تومانی به ازای هر سهم) سود خالص را داشته باشد.
روند قیمتی «قزوین»
با فرض تحقق مفروضات بالا به نظر میرسد میتوان انتظار تعدیل 60 درصدی سودآوری قزوین را داشت. البته باید به نکاتی که برای رشد سود خالص اشارهشده توجه کرد. نسبت قیمت به درآمد کنونی قزوین حدود 8.6 است که در صورت تحقق مفروضات بالا احتمال کاهش نسبت قیمت به درآمد تا کمتر از 6 واحد نیز وجود دارد.
بر این اساس نسبت قیمت به درآمد این شرکت در مقایسه با میانگین گروه جذاب به میرسد. با این حال به نظر میرسد ابهاماتی که در بالا به آن اشاره شد و همچنین وضعیت کنونی بازار سهام و جذب نقدینگی توسط نمادهای جذاب فلزات اساسی مانع از حرکت نقدینگی به سمت این نمادها شده است. مطابق با روند سنتی بازار در فضای اصلاحی قیمت سهام (باید در انتظار نوسانات قیمت بازار جهانی بود) فعالان بازار سهام به استقبال صنعت قند و شکر میروند. گرچه نسبت قیمت به درآمد این گروه در مقایسه با بازار بالاتر است اما به نظر میرسد برخی از عوامل محرکی که در بالا به آن اشاره شد و جذابیت برخی از نمادها امکان رشد دوباره قیمتی سهام را فراهم کند.
در این میان اما تکنیکالیستها به احتمال تداوم اصلاح نمادهای این گروه مانند «قزوین» اشاره میکنند. طی هفتههای اخیر «قزوین» در برابر افت بیشتر قیمتی مقاومت کرده است در این شرایط باید در انتظار ادامه نوسانات قیمتی این سهم بود. ممکن است انتظار بهبود قابل توجه قیمت به درآمد این سهم در برابر کل گروه توجه را به سمت این نماد جلب کند. البته باید توجه داشت که این سهم از ابتدای تابستان رشد 40 درصدی را تجربه کرده است و احتمال طولانی شدن مدت زمان اصلاح نیز وجود دارد.