بانک مرکزی گزارش تحولات بازار معاملات مسکن شهر تهران در آبان 1402 را منتشر کرد. در این گزارش به تحولات اجاره بها نیز اشاره شده و ارقام رشد نقطه به نقطه و رشد ماهانه شاخص کرایه مسکن اجاری در شهر تهران و کل مناطق شهری کشور ذکر شده است. اجارهبهای مسکن جزء هزینه‌های اساسی در بودجه خانوار است و قیمت آن وابسته به عوامل مختلفی است. همچنین مطابق آمار بانک مرکزی رشد اجاره مسکن اغلب در مناطق شهری کل کشور بیش از تهران بوده است. همچنین روند رشد ماهانه شاخص اجاره بها حاکی از کم شدن سرعت رشد این شاخص در تهران و کل مناطق شهری کشور در پنج ماه اخیر است.
روند نزولی رشد ماهانه اجاره‌بها در پاییز
عوامل مختلفی بر هزینه اجاره مسکن اثر دارد. کارشناسان قیمت مسکن، نرخ تورم، عرضه واحدهای مسکونی، قوانین مالیاتی و عوامل دیگر را بر قیمت اجاره مسکن موثر دانسته‌اند. در ماههای اخیر از ابتدای سال 1400 قیمت اجاره مسکن با رشد ماهانه مثبتی همراه بوده است. یعنی قیمت در هر ماه نسبت به ماه قبل افزایش یافته است.
آمار بانک مرکزی نشان می‌دهد رشد شاخص اجارهبهای مسکن در ماه آبان به مقدار 2 درصد در تهران و 3 درصد درکل مناطق شهری کشور رسیده که کمترین مقدار رشد آن از ماه خرداد بوده است. رشد ماهانه اجاره‌بها در مرداد سال جاری به مقدار 5.6 درصد برای تهران و 6.3 درصد برای مناطق شهری رسید که رکورد آن در ده ماه گذشته بود، اما پس از آن تا آبان اندکی کاهش یافت. باید در نظر گرفت که بخشی از این کاهش مربوط به رفتار فصلی بازار مسکن است. یعنی معمولا در نیمه اول سال این هزینه ها افزایش می‌یابند اما پس از آن در نیمه دوم سال روندی نزولی به خود می‌گیرند.
از سوی دیگر رشد نقطه به نقطه هزینه اجاره مسکن حاکی از رکوردزنی شاخص این قیمت در سال‌های اخیر بوده است.
رشد نقطه به نقطه بیش از 50 درصدی اجارهبهای مسکن
برای درک بهتر روند تغییرات هزینه اجارهبهای مسکن بهتر است مقدار این شاخص با مقدار آن در سال گذشته مقایسه شود که این همان مفهوم رشد نقطه به نقطه است.
مطابق آمار بانک مرکزی رشد نقطه به نقطه شاخص کرایه مسکن که تغییر این شاخص را نسبت به موقعیت مشابه در سال قبل نشان می‌دهد در آبان ماه برای تهران برابر با 51.6 و برای مناطق شهری کشور برابر با 57.7 درصد بوده است.
همچنین ارقام بانک مرکزی نشان می‌دهد رشد نقطه به نقطه شاخص اجارهبهای مسکن از بهمن سال گذشته بالای 50 درصد بوده است. طبق بررسی های آماری رشد این شاخص از ابتدای سال 1396 روندی صعودی داشته و در شهریور سال جاری به رکورد خود رسیده که برابر با 58.9 درصد برای تهران و 60.8 درصد برای کل مناطق شهری کشور بود. اما پس از آن در فصل پاییز اندکی کاهش یافت. با این حال با وجود آن که قیمت مسکن در بازار تهران کاهشی شده و در برخی ماههای سال جاری نزولی بوده اما هنوز داده های بازار اجاره در تهران و نقاط شهری نشان می دهد تورم اجاره در سطحی هشدار آمیز قرار دارد. به عقیده برخی رفتار اجاره همواره با یک فاصله زمانی از قیمت مسکن اثر می پذیرد و به همین خاطر هنوز تغییرات احیر قیمت مسکن در بازار اجاره منعکس نشده است.
