در معاملات این هفته بورس تهران نیز همانند هفته پیشین، اثر تصمیمات دولت در بازار مشهود بود و موجب نزول شاخصهای بورس تهران شد. نکته جالب توجه نوع اعلام خبر تثبیت قیمت گاز در سطح 7 هزار تومان است. سخنگوی دولت در نیمه معاملات و در حیاط ساختمان دولت در جمع خبرنگاران حاضر شد و گفت «مجلس هر سال منابع و مصارفی را پیشبینی میکند و مجلس سال گذشته درباره عدم افزایش قیمت گاز از دولت مطالبه داشت و امسال در بودجه ۱۴۰۲ پیشبینی تحقق درآمد کرده بود و دولت باید به سمت تحقق آن پیش برود؛ این منابع برای یارانهها مورد استفاده قرار میگیرد. نرخ خوراک پتروشیمیها در اینباره پیشبینی شده بود و نظرات دستگاههای مربوطه اخذ شد و آییننامهای به تصویب رسید و دولت قصد تغییر در آن ندارد.» اظهارات بهادری جهرمی در حالی بود که یک روز قبل، وزیر اقتصاد اعلام کرده بود که «فردا در مورد نرخ خوراک پتروشیمی تصمیمگیری خواهد شد.» اظهار نظری که این تصور را ایجاد کرده بود که دولت قصد دارد نرخ خوراک را به 5 هزار تومان برگرداند. خاندوزی گفته بود: «به غیر از وزارت نفت، چند وزارتخانه دیگر هم به علت داشتن پتروشیمیهای بزرگ در مسأله نرخ خوراک پتروشیمیها صاحب نظر هستند.»
اما کمیسیون اقتصادی دولت با تغییر نرخ مخالفت کرد و آن را در 7 هزار تومان تثبیت کرد. تصمیمی که به نزول بازار در نیمه دوم معاملات چهارشنبه منجر شد.
هفته نزولی بورس
در هفته اخیر روند شاخص کل بورس تهران 3 روز ابتدایی هفته نزولی بود و شاخص به کانال یک میلیون و 900 هزار واحدی سقوط کرد.
در روز شنبه شاخص کل 513 واحد پایین آمد و 278 میلیارد تومان پول حقیقی از بازار خارج شد. روز یکشنبه شاخص 49 هزار و 593 واحد افت کرد و 930 میلیارد تومان سرمایه خارج شد.
روز دوشنبه شاخص 64 هزار و 663 واحد پایین آمد و هزار و 122 میلیارد تومان پول حقیقی خارج شد.
اما از سهشنبه روند بازار تغییر کرد و خوشبینی درباره تغییر نرخ خوراک پتروشیمی در میان فعالان بازار شکل گرفت. شاخص 43 هزار و 122 واحد رشد کرد و 774 میلیارد تومان پول حقیقی وارد بازار شد.
روز چهارشنبه نیز معاملات بازار سهام با رشد قیمتها و تقاضای خوب شروع شد. شاخص کل در نیمه اول معاملات 25 هزار واحد رشد کرد. اما با انتشار خبر عدم تغییر نرخ خوراک پتروشیمی توسط سخنگوی دولت، روند بازار نزولی شد و شاخص نیز در نهایت 16 هزار و 661 واحد بالاتر از روز قبل ایستاد و 12 میلیارد تومان پول حقیقی خارج شد. بدین ترتیب، در پایان معاملات چهارشنبه، شاخص کل 55 هزار و 20 واحد پایینتر از هفته پیش ایستاد تا بازدهی هفته شاخص بورس منفی 2.6 درصد شود. شاخص هم وزن نیز در پایان هفته نسبت به هفته پیشین 12 هزار و 175 واحد پایینتر ایستاد و بازدهی منفی 1.7 درصدی را ثبت کرد.
دولت و ریسکهای بازار سهام
فارغ از استدلالهای مخالفین و موافقین تصمیم دولت، شکل تصمیم گیری دولت در دو سال گذشته محل نقد کارشناسان بوده است. تصمیمات خلق الساعه، بدون کار کارشناسی و بدون در نظر گرفتن تمامی جوانب و تبعات تصمیمات از ویژگیهای مصوبات و تصمیمات در دولت سیزدهم بوده است. مسئلهای که در برخی موارد به تغییرات چندباره در یک تصمیم منجر شده و در مواردی نیز به نتایجی خلاف قصد و هدف دولت ختم شده است. در چنین شرایطی ریسک سرمایه گذاری در بازار سرمایه بالا میرود و سهامداران و سرمایه گذاران ترجیح میدهند یا از خرید و فروش دست بکشند یا سرمایه خود را از بازار خارج کنند. بنابراین دولت خود عاملی برای دور شده سرمایه از بخش تولید و کوچ سرمایهها به بازارهای غیرمولد است. سرازیر شدن پولها به بازارهای دارایی (مانند سکه، طلا، ارز، مسکن و خودرو) نیز به رشد قیمتها در این بازارها میانجامد که از تبعات تصمیمات نسنجیده دولت است. در این میان کارشناسان علت اصلی این نوع تصمیمات دولت را کسری بودجه میدانند و معتقدند دولت تنها به تأمین کسری بودجه فکر میکند و اولویت اول دولت افزایش درآمد است و مسائل اقتصاد ایران در اولویت نیست.
بنابراین، روند فرار سرمایه از بورس و رشد قیمتها در بازارهای دیگر یک چرخه باطل است که دولت در ایجاد و افزایش آن عاملیت دارد. در نتیجه به نظر میرسد با چنین روندی قیمت سهام شرکتها از ارزش ذاتی عقب بیفتد و شاخصها نیز رشد قابل توجهی نداشته باشند.