افزایش نرخ سود بین بانکی؛ سطح مقاومتی پیش روی شاخص بورس

12:22 - 1401/10/11
با اعلام افزایش نرخ سود اوراق گواهی سپرده عام به 23 درصد و روند صعودی این روز های نرخ سود بین بانکی، احتمال افزایش نرخ سود بالا رفته است. رئیس کل جدید بانک مرکزی نیز در صحبت های روز معارفه خود از چشم انداز صعودی این نرخ بهره صحبت کرد. فعالان بازار سرمایه در تیر ماه با اوج گرفتن نرخ سود بین بانکی، ریزش بورس تهران را متأثر از اثرات منفی رشد این نرخ سود بر بازار سرمایه می دانستند. حال بار دیگر بازار با این چالش روبرو شده است.

به گزارش اکوایران؛ نرخ سود بین بانکی یک ابزار مهم اقتصادی محسوب می‌شود که بانک مرکزی برای سیاستگذاری‌های پولی خود از این ابزار استفاده می‌کند. افزایش و یا کاهش نرخ بهره بین بانکی می‌تواند اثرات عدیده‌ای بر جریان اقتصادی کشور داشته باشد. بازار بورس و اوراق بهادار نیز از تأثیرات این ابزار پولی بی‌بهره نیست. نرخ سود بین بانکی تأثیرات زیادی بر قیمت سهام در بازار می‌گذارد. برآیند این تأثیرات را می توان معکوس با روند نرخ سود بر سهام ها دانست. زمانی که نرخ سود بین بانکی افزایش می‌یابد؛ سود مورد انتظار سهامداران افزایش می‌یابد و بازدهی بالاتری آن‌ها را راضی می‌کند. از طرفی دیگر ما در مدل‌‌‌ های ارزش ‌‌‌گذاری سهام، از نرخی به نام نرخ تنزیل استفاده می کنیم و جریان‌‌‌ های نقدی و سود های آتی را بر مبنای نرخ تنزیل تعدیل می‌‌‌کنیم. حال باید توجه کرد که هر چقدر نرخ بهره بیشتر افزایش پیدا کند، سبب می‌شود که اثر نرخ تنزیل بیشتر شود و قیمت‌‌‌ سهام بیشتر کاهش می‌یابد. هرچه نرخ بهره بیشتر کاهش پیدا کند، اثر نرخ تنزیل کمتر شده و قیمت سهام بیشتر افزایش پیدا می‌کند.

 

افزایش نرخ سود بین بانکی؛ سطح مقاومتی پیش روی شاخص بورس14

روند نرخ بهره بین بانکی و شاخص کل بورس تهران از ابتدای سال 1400 نشان می‌دهد که با کاهش نرخ سود، شاخص کل بورس تهران حمایت می‌شود. این تأثیر را می‌توانید در بازه زمانی خرداد ماه 1400تا شهریور ماه همین سال مشاهده کنید. از سوی دیگر افزایش نرخ بهره بین بانکی و شکل گیری یک جریان صعودی برای آن، روند صعودی شاخص کل را تغییر می دهد و یک سیگنال منفی قدرتمند برای بورس تهران محسوب می شود. این اتفاق را نیز می توانید در دو بازه زمانی نمودار بالا مشاهده کنید. در نیمه شهریور ماه 1400 روند صعودی شاخص کل، هم زمان با شروع روند صعودی نرخ بهره شکسته شد و با رشد نرخ بهره تا بالای 21 درصد، روند نزولی شاخص کل تا انتهای دی ماه ادامه دار بود. دومین بازه زمانی که نرخ بهره باعث افت شاخص کل شد؛ مربوط به انتهای اردیبهشت1401 تا انتهای تیر ماه همین سال است. در انتهای اردیبهشت ماه که شاخص کل روند صعودی خود را به خوبی طی می کرد؛ نرخ بهره بین بانکی با یک جهش کوچک به روند صعودی خود سرعت بخشید که باعث تغییر روند شاخص کل شد. روند نرخ بهره به شکلی بود که در انتهای تیر ماه جهشی قابل توجه داشت و سرعت ریزش شاخص کل بازار را افزایش داد.

افزایش نرخ سود بین بانکی؛ سطح مقاومتی پیش روی شاخص بورس7

در نمودار بالا روند یکساله نرخ بهره را در کنار بازدهی هفتگی دو شاخص اصلی بورس تهران؛ یعنی شاخص کل و شاخص کل هم وزن مشاهده می‌کنید. در این نمودار نیز شاهدیم که در ماه های ابتدایی امسال که بازدهی بالایی را در شاخص کل و شاخص کل هم وزن داشتیم؛ نرخ بهره بین بانکی کمتر از 20.5 درصد بود. در آخرین هفته خرداد ماه نیز بازار در حال بازگشت به روند صعودی بود اما بالا رفتن نرخ بهره تا 21 درصد؛ باعث افت شدید شاخص کل در تیر ماه و نیمه اول مرداد ماه شد. نیمه مرداد ماه نیز با اعتراض فعالین بازار سرمایه و تحت فشار قرار گرفتن بانک مرکزی نرخ بهره نزولی شد و شهریور ماه را با رشد تراز شاخص کل هم وزن سپری کردیم.

از نیمه آذر ماه روند تشریح شده فوق کاملا بی اثر شد. بورس تهران با رشد شدید شاخص ها، سه هفته اخیر را هم زمان با رسیدن نرخ بهره به 21 درصد، طی کرده است. افزایش نرخ بهره بین بانکی تا 21 درصد این بار نتوانست بازار را پایین بکشد که دلیل این اتفاق را می توان افزایش شدید نرخ در بازار ارز و طلا دانست. البته هنوز می توان به این روند زمان داد و احتمال دارد بازار در هفته جاری پایین کشیده شود، همانطور که دیروز 56 هزار واحد ریزش داشت. حال باید منتظر باشیم تا ببینیم رئیس کل جدید بانک مرکزی می خواهد چه سیاست پولی را در خصوص نرخ سود بین بانکی در پیش بگیرد و بازار این هفته چه واکنشی به افزایش نرخ سود نشان می‌دهد.