حدود 50 درصد شرکت‌های فعال در بورس تهران وابسته به قیمت جهانی کالاها هستند و در نتیجه از نرخ دلار در بازار تهران نیز متاثر می‌شوند. بنابراین، بازار ارز همواره یکی از نکات مهم مورد توجه سهامداران بوده است.
نرخ ارز که اواسط پاییز در محدوده 3600 تومان نوسان می‌کرد، در یک روند صعودی پرشتاب در کمتر از دو ماه توانست نرخ‌های نزدیک به 4200 تومانی را نیز اوایل دی ماه تجربه کند. انتخاب ترامپ به عنوان رئیس جمهور جدید آمریکا که تفکرات ضدایرانی واضحی دارد، آغازگر روند صعودی دلار بود. این امر که هم‌زمان شد با رشد ارزش جهانی دلار و همچنین افزایش تقاضای فصلی ارز در پایان سال میلادی موجب رشدهای پرشتاب نرخ دلار در آن دوره شد.
پس از این امر، روند قیمت‌ها نزولی شدند که بخش عمده آن به دلیل تلاش جدی بانک مرکزی و سیاست دولت مبنی بر کنترل نرخ دلار صورت گرفت. تزریق حجم بالایی از ارز به بازار و جلوگیری از فعالیت سفته‌بازان در این بازار موجب شد تا نرخ‌ها روند نزولی را طی یکی، دو ماه اخیر تجربه کنند.
مهار نرخ‌ها در بازار ارز
با خنثاسازی فعالیت‌های سفته‌بازی در بازار ارز، طی روزهای اخیر کف 3800 تومانی نیز شکسته شد و چهار روز متوالی نرخ هر دلار آمریکا زیر این سطح معامله می‌شود. کارشناسان معتقدند جذابیت بازار ارز مجددا کاهش یافته و زمینه رشد نرخ‌ها تا حدودی متوقف شده است.
از سوی دیگر، با نزدیک شدن به انتخابات سال 96 (خرداد ماه) احتمالا سیاست دولت مبنی بر کنترل نرخ ارز نیز تغییر پیدا نکند و حتی با شدت بیشتری دنبال شود. بنابراین، انتظار می‌رود در ماه‌های آینده نیز نوسانات دلار به همین صورت محدود ادامه یابد.
به نظر می‌رسد تنها برخی عوامل غیرقابل پیش‌بینی غیراقتصادی، نظیر تشدید درگیری‌های آمریکا با کشورمان بر سر تحریم‌ها می‌توانند حرکت آرام دلار را بر هم بزنند.
سه تجربه از روند 4 سال اخیر نرخ دلار
همان‌طور که در نمودار زیر مشاهده می‌شود، در عمده شرایط، نوسان نرخ ارز در کشورمان بسیار محدود بوده است و عمده تحرکات قیمتی با عوامل غیراقتصادی رخ داده است. به طوری که در آذر و دی ماه سه سال اخیر که هر سال مساله‌ای مربوط به مذاکرات هسته‌ای و برجام رخ داده، نرخ دلار نیز از محدوده نوسانی قبلی خود فاصله گرفته است. سپس با فروکش این هیجانات سیاسی، اصلاح نرخ‌ها و تکرار روند کم‌نوسان نرخ‌ها را شاهد بودیم.
اما نکته دوم آن است که روندهای کم‌نوسان نرخ ارز که به نوعی با دخالت بانک مرکزی از طریق کنترل عرضه و تقاضا صورت گرفته، به شدت نرخ دلار را آماده جهش کرده است. به طوری که هر بار یک نگرانی سیاسی پیش آمده، نرخ دلار نیز جهش قابل توجهی را تجربه کرده است. بنابراین، در آینده نیز چنین مسائلی یک ریسک جدی برای نوسانات نرخ ارز محسوب می‌شوند.
نکته سوم آن است که طی سه سال اخیر، هر زمان که دلار با یک رفت و برگشت پردامنه مواجه شده، در ادامه و با رسیدن به آرامش، در نرخ‌های بالاتری نسبت به سال قبل از آن آرام گرفته است. در شرایط کنونی نیز هرچند رشد قیمت‌ها در بازار ارز انتظار نمی‌رود، اما ریزش به کمتر از مقادیر فعلی نیز دور از ذهن است.
