چکیده: روز شنبه دلار ۲ هزار تومان از ارزش خود را از دست داد و سکه بیش از یک میلیون تومان افت کرد. ریزش شدید سکه در ۲ روز اخیر موجب شد که حباب آن به حدود ۴۰۰ هزار تومان کاهش پیدا کند. همزمان با افت دلار و سکه، فعالان بازار سهام نیز شاهد افت بیش از ۲ درصد نماگر اصلی این بازار بودند. به این ترتیب بورس تهران که بیش از یک سال است همسو با انتظارات تورمی حرکت می‌کند، این بار نیز با تعدیل شرایط، با افزایش هیجان معامله‌گران در سمت فروش سهام مواجه شد.
گزارش یک | تمکین بورس از انتظارات تورمی
دنیای‌اقتصاد در مطلبی نوشت: همه چیز در قیمت‌ها خلاصه شده است. این جمله کوتاه برای دو گروه از فعالان بازارهای مالی و تحلیلگران آشناست. یکی، آنهایی که شرایط را با سنجه‌های اقتصادی و بنیادی ارزیابی می‌کنند و دیگری تحلیلگران تکنیکال که سعی دارند تمامی سناریوهای پیش روی قیمت‌ها را تنها با بررسی تغییرات آنها در گذشته و درک نگرش فعالان بازار نسبت به وضعیت موجود دنبال کنند.
با این حال مخاطبان این جمله تنها به گروه‌های یاد شده محدود نمی‌شوند. اگر بخواهیم دقیقا این موضوع را وارسی کنیم به این نتیجه می‌رسیم که بدون استثنا هر کسی که زندگی خود را بر پایه یک واحد پولی برنامه‌ریزی و اداره می‌کند، در معنا و کاربردهای چنین نگرشی دخیل است.
دلیل این امر ارتباطی است که به وسیله ترجیحات و بینش‌های مختلف بر قیمت تمامی دارایی‌ها اثر می‌گذارد و نظامی پیچیده از قیمت‌های نسبی را شکل می‌دهد که تمامی آنها ضمن اثرگذاری مستقیم و غیرمستقیم بر همدیگر، به فراخور ماهیت کالا و خدماتی که آنها نمایندگی می‌کنند متغیرهای بیرونی و درونی موثر بر یک اقتصاد بازتابی متقابل را ممکن می‌کنند.
مفهوم شرح داده شده دقیقا همان چیزی است که امروز بر تمامی مناسبات اقتصادی ایران اثر گذاشته و ضمن تغییر قیمت در بازارهایی نظیر ارز، طلا و مسکن حال و روز بورس را به جایی رسانده که امروزه می‌بینیم. رسیدن از سقف تاریخی ۲ میلیون و ۷۸ هزار واحدی تا سطح یک میلیون و ۲۶۲ هزار واحدی در پایان معاملات روز شنبه بورس تهران اگرچه از اواسط مردادماه تاکنون هر روز با افت بیشتری روبه‌رو می‌شود با این حال تداوم ریزش آن در زمان رشد قیمت دلار تا همین دو هفته اخیر به معنای جدا شدن راه این بازار از ارزش پول ملی نیست.
آنچه سایر بازارها پس از انتخابات آمریکا به آن شدت بخشیده‌اند، تنها تبعات آن تغییراتی است که بازار سهام توانسته آن را دو ماه پیش از باقی بازارها به تصویر بکشد. ارزش دارایی‌ها با توجه به آنچه در اقتصاد ما می‌گذرد بیش از حد واقع ارزیابی شده بود و حالا همه چیز دارد به مدار واقع بینی بازمی‌گردد.
این طور که به نظر می‌آید نه دیگر از ترامپ خبری است که جریان پایداری از انتظار تورمی ناشی از رویدادهای غیر‌مترقبه را به ما تحمیل کند و نه تحریم‌های داخلی و ناکارآمدی‌ها آن‌قدر است که بخواهیم همه توقعات خود از قیمت‌ها را با بهای نجومی و موهومی نرخ ارز تطبیق دهیم. بنابر این به نظر می‌رسد که باز هم باید به همان مفهوم قدیمی بازگردیم. همه چیز در قیمت‌ها خلاصه شده است.
رشد قیمت‌ها و تورم انتظاری سال‌هاست که در اقتصاد ایران گوی سبقت را از سایر متغیرها ربوده است و زیر سایه ضعف مدیریت و نبود راهکاری مشخص برای ایجاد آرامش در بازارها، به راحتی در میان مفروضات موثر بر تصمیمات مردم یکه‌تازی می‌کند.
این عامل که در سال‌های اخیر تاثیر شگرفی بر نحوه نگاه مردم به آینده معیشت و کسب و کار داشته سبب شده با کوچکترین تغییری در افق سیاسی جامعه و سخنان روزمره مسوولان، شاهد تغییر شرایط در بازارها و نحوه تصمیم‌گیری مردم باشیم. این مساله به‌خصوص در دو سال و نیم گذشته و با خروج یکجانبه امریکا از برنامه جامع اقدام مشترک، موسوم به «برجام» تا حد زیادی تشدید شده است.
همین امر سبب شده بازار سرمایه نیز به‌عنوان یکی از بازارهای تاثیر‌پذیر از شرایط کلان اقتصادی کشور از بدو ترک توافق برجام از سوی ایالات متحده دستخوش نوسان‌های مختلف و موج تقریبا مداوم رشد قیمت در طول مدت یاد شده باشد.
با این حال مشکل اصلی نه از یک عامل سیاسی بلکه از متغیری مهم بود که در تغییر فضای مناسبات خارجی کشور توانست تمامی بازارها را دگرگون کند. این متغیر چیزی نبود جز قیمت ارز که به لطف رشد قابل‌توجه پایه پولی و حجم نقدینگی، به شکلی پایدار با رشد مواجه شد و تا آنجا پیش رفت که در طول دو سال و ۶ ماه نرخ برابری دلار آمریکا را در مقابل هر ریال ایران از حدود ۴۰ هزار به ۳۲۰ هزار واحد رساند.
همین مساله سبب شد در همین مدت تمامی بازارها اعم از مسکن، طلا، سهام و... در همسویی با قیمت ارز به سرعت دچار تغییر شوند و خود را با روزگار نزولی ریال وفق دهند. به بیانی دیگر اگر بخواهیم آنچه در سال‌ها اخیر اتفاق افتاده را بهتر شرح دهیم، چیزی گران نشده؛ این ریال است که در مقابل نبود یک استراتژی پایدار اقتصادی هر روز بیش از گذشته تبخیر شده است. در این حالت طبیعی بود که بازارها در روند صعودی قرار بگیرند و چون ارزش در ایران بر اساس یکای رسمی کشور اندازه‌گیری می‌شود ما شاهد رونقی مصنوعی در تمامی بازارها باشیم.
دلار؛ ساز ناکوک خوش‌بینی
رژیم لاغری ریال اما در روزهای گذشته اندکی با خلل مواجه شده است. ترامپ که با آمدنش تمامی تلاش‌های آمریکا را در جهت نابود کردن معیشت مردم ایران و ضربه زدن بر جریان تولید و فروش در اقتصاد کشور متمرکز کرده بود، حال با تغییر پیش‌بینی‌ها، در یک‌قدمی خروج از کاخ سفید است. همین امر سبب شده شاهد تغییر نگرش جدی در میان فعالان اقتصادی در تمامی بازارهای سرمایه‌پذیر باشیم.
دلار که توانسته بود تا به اینجای کار تمامی قیمت‌ها در بازارها را دستخوش تغییر کند، حالا با نزدیک شدن بایدن به میز ریاست جمهوری ایالات متحده آنچنان کاهش ریسک سیاسی و تورم انتظاری را در مقابل ریال به نمایش گذاشته که ظرف مدت چند هفته بهای ۳۲ هزار تومانی را به کشاکش در کانال ۲۴ هزار تومانی باخته است.
بر اساس آنچه تا لحظه نوشتن این گزارش محقق شده دلار در بازار آزاد به کانال ۲۴ هزار تومان وارد شد. این مساله سبب شده تا نه فقط بازار ارز بلکه تمامی بازارهای سرمایه‌پذیر که به نوعی با نرخ برابری ریال خود را تطبیق داده‌اند، در مواجهه با شرایط جدید آرایشی متفاوت به خود بگیرند.
قهر بورس با دلار، از واقعیت تا سوءتعبیر
اما بازار سهام چه؟ مگر نه اینکه افت قیمت‌ها در این بازار در میانه مردادماه آغاز شده و آهنگ تند و تیز ریزش قیمت‌ها در این بازار به‌رغم رشد قیمت در بازارهای موازی به شکلی تقریبا بی‌وقفه تداوم داشته است؟
آیا می‌توان گفت که این بازار اساسا ارتباطی به دلار دارد؟ برای آنان که بازار سرمایه را به شکلی حرفه‌ای دنبال می‌کنند ممکن است چنین سوالاتی به‌خصوص سوال آخر بسیار بدیهی به نظر برسد. اما مساله اینجاست که تطبیق واقعیات در بورس با وضعیت فعلی اقتصاد ایران و به‌خصوص ارزندگی قیمت سهام بسیار زودتر آغاز شده است.
اگر نگاهی به بازده بازارهای سرمایه‌پذیر بیاندازیم، آنچه بدون شک واضح خواهد بود این است که بازار سهام و شاخص‌های آن در مقایسه با سایر بازارها بازدهی غیرمعمول کسب کرده که دلیل آن نه مفت بودن قیمت دارایی در این بازار بلکه افزایش قیمت قابل‌توجه آن با واقعیات حاکم بر عملکرد شرکت‌هاست.
آنچه در طول ماه‌های اخیر سبب شده بود بسیاری از تحلیلگران بازارهای مالی کشور ارزش دارایی‌ها را بیش از حد تخمین بزنند، خوش‌بینی بر جریان مداوم رشد قیمت ارز بود که در نتیجه بخش بزرگی از سهام موجود در بازار را مستعد رشد قلمداد می‌کرد.
این دسته از فعالان بازار که اتفاقا برخلاف فعالان خرد درک بالایی از‌سازوکار بازار سرمایه داشتند، به دلیل آنکه فکر می‌کردند با تداوم حضور ترامپ در کاخ سفید و در نتیجه کسری بودجه تحمیل شده بر اقتصاد ناشی از عدم‌دسترسی به منابع ارزی و رشد ناگزیر پایه پولی، ارزش تحلیلی سهام نیز مداوما افزایش خواهد یافت، قافیه تحلیل را به چند تحلیل اشتباه باختند: نخست آنکه حتی در صورت تداوم وضع موجود و رشد قیمت دلار که قاعدتا باید با تنگ‌تر شدن بی‌وقفه حلقه تحریم‌ها تداوم می‌یافت، اساسا تداوم تولید به شکل فعلی پایدار نمی‌ماند.
بنا براین آن دسته از شرکت‌هایی که ارزش تولیدات آنها دلاری محاسبه می‌شد در داخل با کاهش خریدار و در خارج با سخت شدن شرایط فروش مواجه می‌شدند. این مساله در نهایت روند عادی تولید را مختل می‌کرد. شرکت‌های غیر‌دلاری نیز اساسا توان انطباق مداوم خود با تورم فزاینده را نداشتند و بالطبع نمی‌توانستند با کاهش ارزش ریال حتی با فرض حفظ تقاضا برای تولیدات خود در بازار داخلی نیازهای جدید به تامین سرمایه در گردش را بدون پرداخت هزینه مالی هموار کنند.
از طرفی شرکت‌های زیان‌ده نیز که با تداوم تورم با افزایش رغبت بازار به افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها مورد توجه مردم قرار می‌گرفتند یا به سبب افزایش ارزش جایگزینی معامله می‌شدند، توانایی ادامه دادن به این وضع را تا ابد را نداشتند.
در حال حاضر اما ورق برگشته؛ در حالی که تصور می‌شد قیمت ارز بدون وقفه سطوح بالاتری را خواهد دید، مشخص شده که این فرض قابل تداوم نبوده و بازار باید خود را با قیمت‌هایی پایین‌تر منطبق کند.
مضاف بر آنکه حتی قیمت بسیاری از نمادها به فرض کاهش قیمت دلار به گفته کارشناسان همچنان فرا‌تر از ارزش ذاتی است. بنابر این قابل توضیح است که فرض کنیم فعالان بازار سهام به‌خصوص اشخاص حرفه‌ای‌تر زودتر از سایر بازارها اقدام به خروج از بازار کرده باشند.
در این میان آنچه مهم است توجه به این نکته است که در تحلیل‌ها قیمت سهام بر مبنای جریان نقد حاصل از سرمایه‌گذاری لحاظ می‌شود نه رشد قیمت آن. بنابراین طبیعی است که سرمایه‌گذاران بنیادی با افزایش چند برابری قیمت در طول ۵ ماه نخست سال و عدم‌تطابق قیمت‌ها با جریان نقد آتی اقدام به فروش سهام و شناسایی سود کرده باشند.
شنبه ناکام بورس
با توجه به آنچه گفته شد، قابل درک است که چرا همچنان قیمت سهام در بورس و فرابورس رو به کاهش است. در شرایطی که تداوم ریزش قیمت‌ها و لزوم همسویی بازار سهام با قیمت‌های نسبی همچنان ادامه دارد، افت قیمت در سایر بازارها سبب شده در کل اقتصاد کشور شاهد تعدیل انتظارات تورمی با شرایط جدید باشیم.
همین امر سبب شد به‌رغم رشد شاخص کل بورس تهران در پایان معاملات هفته گذشته، بازگشت جو بدبینی به بازار سهام روز گذشته نیز به افت ۱۵/ ۲ درصدی نماگر اصلی بازار سهام یعنی شاخص کل بورس تهران بینجامد. در این روز اگرچه قیمت ریالی سهام کاهش یافت با این حال باید به خاطر داشته باشیم که بر مبنای دلار، شاخص دلاری این بازار با رشد مواجه شده است.
در این روز به‌رغم آنکه تصور می‌شد کاهش قیمت دلار بیشتر بر نمادهای ارز‌آور بازار سرمایه و آنهایی که محصولات خود در بازار داخل را برمبنای قیمت‌های جهانی می‌فروشند، اثر بگذارند، با این حال جو حاکم بر بازار ارز سبب شد تا نمادهای بانکی و خودرویی نیز به روند نزولی خود ادامه بدهند و نتوانند در مواجهه با کاهش ریسک‌های انتظاری به‌خصوص نرخ دلار راه خود را از نمادهای کمتر اصلاح کرده بازار سرمایه جدا کنند.
ارزش معاملات خرد در پایان داد و ستدهای روز شنبه در حالی به ۳۱۷۰ میلیارد تومان رسید که در این روز همچنان حقیقی‌ها فروشنده بودند و خالص فروش حقیقی به حقوقی در بازار یاد شده رقم ۴۸۲ میلیارد تومان را نشان می‌داد.
گزارش دو | ریزش دسته‌جمعی سهام
دنیای‌اقتصاد در مطلبی نوشت: در حالی شاخص‌کل بورس اوراق بهادار تهران طی معاملات نخستین روز کاری هفته با کاهش بیش از ۲ درصدی همراه شد که در بازار ارز هم شرایط مشابهی روی داد، به‌طوری که نرخ دلار در این روز ریزش کرد. هرچند این روزها ریسک سیستماتیک تا حدود بسیار زیادی کمرنگ شده است و معامله‌گران بازار سهام از مدت‌ها قبل اثرات احتمالی نتایج انتخابات آمریکا را در جریان داد و ستدهای خود در نظر گرفتند اما معاملات دیروز بورس تهران نشان از حرکت با‌احتیاط بخشی از سهامداران داشت.
بخشی دیگر از سرمایه‌گذاران خرد که بعضا با رفتاری هیجانی اقدام به خروج از گردونه معاملات کردند، خالص تغییر مالکیت (حقیقی به حقوقی) در بورس را به‌رقم ۴۸۲میلیارد تومان رساندند. در این بین حقوقی‌ها با استفاده از فرصت به‌دست آمده اقدام به خرید و جمع آوری سهام از بازار کردند که در این بین بیشترین خالص خرید حقوقی‌ها در صنایع بانک، محصولات شیمیایی و خودرو و ساخت قطعات به ثبت رسید. نبود استراتژی معامله‌گری و خرید و فروش سهام بر اساس معیار غلط صف‌نشینی روز کم‌رمقی را رقم زد تا ارزش معاملات خرد سهام با کاهش ۳۰ درصدی نسبت به روز چهارشنبه ۳۱۷۰ میلیارد تومان برآورد شود.
هیجان فروش در همسویی با انتظارات
تعدیل انتظارات تورمی موضوع دیگری است که دیروز به هیجان فروش دامن زد و افت‌سهام در روز نخست این هفته سبب شد تنها ۷ درصد نمادها با رشد قیمت همراه شوند و در مقابل شاهد سرخ‌پوشی سهام ۲۹۵ شرکت بورسی باشیم. ۸۵ درصد از نمادهای منفی این روز نیز با صف‌فروشی به ارزش ۳۶۰۰ میلیارد تومان دست و پنجه نرم کردند و تنها شاهد صف خرید ۱۱۰میلیارد تومانی در بورس روز شنبه بودیم.
در فرابورس ایران نیز همزمان با افت ۷/ ۱درصدی شاخص، ۸۴ درصد نمادها در محدوده منفی معامله شدند و از این میان شاهد تشکیل صف‌های فروش سنگین در ۹۳ درصد سهام قرمزپوش به ارزشی بالغ بر ۲۵۰۰ میلیارد تومان بودیم. ارزش معاملات خرد سهام در این بازار نیز ۱۲۹۵ میلیارد تومان برآورد شد و شاهد خروج ۳۵۲میلیارد تومان سرمایه حقیقی از گردونه معاملات سهام فرابورسی بودیم.
در پیرامون بازار سهام چه گذشت؟
مروری بر اخبار و اتفاقات بازار سهام نشان می‌دهد که کانون کارگزاران بورس، آمار پرونده‌های مورد‌بررسی در واحد کمیته سازش را با مواردی مانند ۵۱ شکایت از بورس و ۳۲ پرونده برای فرابورس و یک پرونده در ارتباط با بورس‌کالا اعلام کرد.
بر این اساس، اوایل مهر ۱۷۳ پرونده در جریان رسیدگی بوده و در طول ماه ۸۴ پرونده وارد و ۱۹۲ پرونده مختومه اعلام شده و در انتهای مهر ۶۵ پرونده در جریان رسیدگی بوده است. همچنین از مجموع ۸۴ دعاوی وارده، ۴۹ پرونده مرتبط با کارگزاران و ۳۵ پرونده در ارتباط با ناشران بوده است.
جعفر جمالی عضو هیات‌مدیره و معاون حقوقی سازمان بورس و اوراق بهادار از دستور قضایی جهت اعاده بیش از دو میلیارد سهم از سهام شرکت سرمایه‌گذاری ملی ایران (ونیکی) به بانک‌تجارت و اثر مهم آن بر حقوق سهامداران این بانک خبر داد.
نصرالله جهانگرد نماینده ویژه ریاست‌جمهوری در امور دولت الکترونیک در بازدید از شرکت سپرده‌گذاری مرکزی عنوان کرد: در شرایط فعلی با وجود زیرساخت‌های موجود برگزاری مجامع الکترونیک به‌شدت ضروری است چراکه با برگزاری مجامع الکترونیک شاهد افزایش شفافیت، حفظ حقوق مردم و دولت خواهیم بود.
نگاهی به صنایع
در گروه سرمایه‌گذاری‌ها شرکت سرمایه‌گذاری گروه مالی سپهر‌صادرات از ثبت افزایش سرمایه ۱۰۷درصدی زیرمجموعه غیربورسی و افزایش مالکیت از ۷/ ۲ به ۷/ ۱۱درصد خبر داد و با توقف نماد، آماده بازگشایی در معاملات امروز (یکشنبه) شد. در گروه محصولات شیمیایی، هلدینگ پتروشیمی خلیج‌فارس هم از ثبت افزایش سرمایه ۱۰۷ درصدی پتروشیمی گچساران و افزایش مالکیت از ۶/ ۱۰ به ۳/ ۴۶درصد خبر داد و با توقف نماد، آماده بازگشایی برای امروز (یکشنبه) شد.
در گروه استخراج کانه‌های فلزی شرکت باما از خرید و فروش سهام ذوب روی اصفهان و کسب سود ۱/ ۱۱ میلیارد تومانی خبر داد. بر این اساس «کاما» اعلام کرد: ۷۱۲ هزار و ۱۵۰ سهم شرکت ذوب‌روی اصفهان را به مبلغ ۸/ ۲ میلیارد تومان خریداری و دو میلیون و ۳۷۰ هزار سهم این شرکت را به مبلغ خالص ۳/ ۱۱میلیارد تومان با سودآوری ۱/ ۱۱میلیارد تومانی به‌فروش رسانده است.
دیروز بازارگردانی سهام شرکت توسعه خدمات دریایی و بندری سینا با نماد «حسینا» ضمن تغییر دامنه نوسان روزانه قیمت به دو‌برابر دامنه مجاز نوسان قیمت در بازارهای اول و دوم فرابورس با استفاده از روش بازارگردانی مبتنی بر حراج در بازار دوم صورت گرفت.
در دادوستدهای روز شنبه، سهام دو شرکت سرمایه‌گذاری گروه صنعتی ملی و قند مرودشت که در روزهای متوالی گذشته دارای صف‌فروش پایداری بودند، مشمول دستورالعمل رفع‌گره شده و معامله این سهام با دامنه نوسان ۱۰درصدی و بدون حجم مبنا انجام شد.
روز گذشته نماد شرکت‌های پالایشگاه اصفهان، رادیاتور ایران، سرمایه‌گذاری مسکن و پارس‌‌مینو به دلیل اعلام رویدادی مهم برای یک روز، قند‌شیرین خراسان، پتروشیمی اصفهان و فرآورده‌های سیمان شرق برای دو روز بسته شدند. علاوه بر این نماد شرکت صنایع کشاورزی وکود زنجان به تشخیص شرکت فرابورس حداکثر تا ۲۷آبان تعلیق شد.
بازار ارز و سکه | سریال ریزشی قیمت ها
دنیای اقتصاد در مطلب دیگری نوشت: ریزش قیمت‌ها در بازار ارز و سکه ادامه یافت. روز شنبه، دلار دو کانال عقب‌نشینی کرد و سکه امامی از مرز ۱۲ میلیون تومانی پایین کشیده شد. افت شدید قیمت بازاری سکه موجب شده است که حباب این فلز گرانبها ترک بخورد و در وضعیت تخلیه قرار بگیرد. سکه که روز چهارشنبه حدود یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان بالاتر از ارزش ذاتی خود معامله می‌شد، در روزهای پنج شنبه و شنبه با افت شدید قیمت به ارزش بازاری خود نزدیک تر شد.
روز شنبه، سکه ساعت ۴ بعدازظهر با قیمت ۱۱ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان معامله می‌شد که یک میلیون و ۱۵۰ هزار تومان کمتر از روز پنج شنبه بود. این فلز گرانبها در آخرین روز هفته هم نزدیک به ۲ میلیون افت قیمت را به ثبت رسانده بود. با ثبت چنین ریزش‌هایی، حباب سکه به حدود ۴۰۰ هزار تومان رسیده است که نشان از ترک یک میلیون و ۴۰۰ هزار تومانی در حباب این فلز گرانبها نسبت به روز چهارشنبه دارد.
یکی از عواملی که منجر به افت سنگین قیمت سکه شد، ریزش بهای دلار در بازار ارز بود. دلار روز شنبه ۲ هزار تومان از ارزش خود را از دست داد و با نزول از کانال‌های ۲۶ و ۲۵ هزار تومانی به بهای ۲۴ هزار و ۸۰۰ تومان رسید. جدا از افت قیمت دلار، سکه در مهر و آبان رشد بیشتری را نسبت به ارزش ذاتی خود تجربه کرده بود؛ یکی از عواملی که منجر به آن شد که سکه بسیار بالاتر از ارزش ذاتی خود معامله شود، نگرانی‌های معامله‌گران نسبت به نتایج انتخابات آمریکا بود.
به نظر می‌رسد رای بالای آقای بایدن و احتمال پایان فشار حداکثری توسط دولت آمریکا موجب شده است که نگرانی‌های این دسته از معامله‌گران نسبت به شرایط آتی اقتصاد ایران کاهش پیدا کند و در نتیجه قیمت سکه به سمت واقعی تر شدن حرکت کند.
در حال حاضر، بازیگران بازار سکه باور دارند که قیمت این فلز گرانبها دو نقطه حمایتی ۱۱ میلیون و ۴۵۰ هزار تومان و ۱۰ میلیون تومانی را پیش روی خود دارد که در صورت شکست آنها قیمت می‌تواند افت بیشتری را تجربه کند.
به گفته برخی تحلیلگران فنی، تا زمانی که این فلز گرانبها زیر ۱۲ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان قرار دارد نیز انتظارات افزایشی فعال نخواهند شد. سکه از زمانی که در اواخر مهرماه به سقف ۱۶ میلیون و ۴۰۰ هزار تومانی برخورد کرد، عمدتا در مسیر نزولی گام برداشته و حمایت‌های مهمی را از دست داده است.
کاهش خریداران دلار
در روزهای اخیر حجم‌های خرید دلار در بازار پایین آمده است و عده بیشتری تمایل پیدا کرده‌اند که ارز خود را به فروش برسانند. با این حال عده‌ای هم معتقدند که قیمت‌های کنونی برای خرید مناسب است و در بازار تا حدی فعال شده‌اند. با این حال تعداد آنها بسیار کمتر از فروشندگان است و هیجان خرید خاصی نیز در بازار وجود نداشت.
این در حالی بود که برخی ازدارندگان دلار از بعدازظهر چهارشنبه از هراس افت بیشتر قیمت‌ها، مرتب در موقعیت فروش قرار گرفته‌اند. در واقع پیشروی بایدن در ایالت‌های مختلف در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، انتظارات ارزی در بازار داخلی را تحت تاثیر قرار می‌داد و موجب می‌شد که دلار کانال‌های قیمتی خود را یک به یک از دست بدهد.
صبح چهارشنبه پیروزی ترامپ در ایالات اوهایو، تگزاس و فلوریدا موجب شده بود که قیمت دلار حتی بالای مرز ۳۰ هزار تومانی معامله شود، ولی از ظهر چهارشنبه تا حدی تردیدها نسبت به نتایج انتخابات ریاست جمهوری آمریکا بالا رفت؛ بایدن در ایالت ویسکانسین جلو افتاد و گفته می‌شد که با شمارش آرای پستی در میشیگان هم از ترامپ پیشی خواهد گرفت.
همین اتفاق موجب شد که دلار به کانال ۲۹هزار تومانی بازگردد. واکنش بازار به انتخابات آمریکا در روز پنج شنبه و شنبه با شدت بیشتری ادامه یافت. دلار در این بازه زمانی ۵ کانال قیمتی را از دست داد و بیش از ۵ هزار تومان ارزان‌تر شد.
با وجود این ریزش، عده‌ای از معامله‌گران اعتقاد دارند که قیمت دلار افت بیشتری را نیز تجربه خواهد کرد؛ آنها باور دارند، الگوی ریزش این ارز شبیه به سال ۹۷ خواهد بود. در آن مقطع زمانی، دلار پس از برخورد به محدوده ۱۹ هزار تومانی باریزش سنگینی مواجه شد و به‌تدریج تا مرز ۱۰ هزار تومانی عقب‌نشینی کرد.
ریزش تدریجی در دو بازار
روز شنبه معامله‌گران دلار تا اواسط روز سعی زیادی کردند که قیمت اسکناس آمریکایی را در کانال ۲۵ هزار تومانی نگه دارند. با این حال، به‌تدریج، افزایش فروش‌ها موجب شد که معامله‌گران از موقعیت خرید عقب‌نشینی کنند و بازار آمادگی ورود به کانال پایین‌تر را پیدا کرد.
این اتفاق در حالی رخ داد که بسیاری از فعالان انتظار داشتند که قیمت دلار به یکباره روز شنبه در واکنش به نتایج انتخابات آمریکا تا مرز ۲۰ هزار تومان کاهش پیدا کند. با این حال، به نظر می‌رسد بازار با احتیاط بیشتری نسبت به انتظار این گروه از فعالان رفتار کرد. عده‌ای هم اعتقاد دارند، معامله‌گران زیادی دلارهای بالا خرید روز چهارشنبه روی دستشان مانده است و تا جایی که بتوانند در برابر ریزش قیمت‌ها مقاومت خواهند کرد.
روز گذشته در بازار سکه هم معامله‌گران در ابتدای روز سعی داشتند کانال ۱۲ میلیونی سکه را حفظ کنند و در مقطعی حتی موفق شدند این فلز گرانبها را تا ۱۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان بالا بیاورند.
با این حال، هر چقدر به اواخر روز نزدیک شدیم، کفه میزان فروش‌ها سنگینی کرد و همین موضوع موجب شد که فلز گرانبهای داخلی در نهایت به کانال ۱۱میلیون تومان برود.
ارزش ذاتی سکه در روز شنبه در حدود ۱۱ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان بود و فلز گرانبهای داخلی با ارزش ذاتی خود تنها ۴۰۰ هزار تومان فاصله داشت.
نگاه‌های متناقض به آینده دلار
دو نگاه متناقض در مورد آینده قیمت دلار وجود دارد؛ دسته‌ای که باور دارند، بازار به کف خورده و وقت خرید تدریجی است و گروهی که معتقدند بازار هم چنان در معرض افت بیشتر قیمت دارد و انتظار قیمت‌های بسیار پایین تری را می‌کشند. برخی افزایشی‌های بازار اعتقاد دارند دلار پیروزی بایدن در انتخابات آمریکا را با ریزش‌های پنج‌شنبه و جمعه پیش‌خور کرده است. این گروه حتی انتظار ندارند، این ارز بدون کمک و عرضه بازار ساز به زیر ۲۵ هزار تومان برود.
این در حالی است که عده دیگری باور دارند، بازار در مسیر سال ۹۷ حرکت می‌کند. از نگاه آنها، بازار پس از ریزش‌های سنگین، دچار رکود می‌شود و سپس به‌صورت تدریجی راه نزول آرام را در پیش می‌گیرد. به باور این گروه، دلار دیگر مکان امنی برای سرمایه‌گذاری نیست و ریسک بالایی دارد.
در این میان، دسته‌ای از معامله‌گران نیز همچنان نگاه مشخصی به بازار ندارند و به‌احتمال‌زیاد ترجیح می‌دهند، امروز هم مانند هفته گذشته بیشتر تماشاچی وقایع بازار باشند و تا زمانی که قیمت‌ها به ثبات نسبی نرسیده‌اند، خریدوفروش خاصی را انجام ندهند.
در این میان، برای بسیاری از معامله‌گران بازار داخلی، روند قیمت درهم نیز اهمیت زیادی دارد. نرخ حواله درهم روز شنبه به زیر مرز ۷ هزار تومان رفت و این عامل به عنوان یک متغیر کاهشی مهم در بازار عمل کرد
