سناریوی جدید درباره 8 نماد سرب و روی + سودآوری

سهم یک درصدی سهام سربی از بازار سرمایه

• احمد اتحاد | فعال بازار سرمایه

شیوع ویروس کرونا تقاضا برای فلزات و مواد معدنی سال ۲۰۲۰ را تحت‌تاثیر قرار داده است. کارشناسان بر این باورند که تقاضا برای فلزات در نیمه دوم سال ۲۰۲۰ و سال ۲۰۲۱ به واسطه افزایش فعالیت‌های اقتصادی در چین رو به بهبود خواهد بود. با این وجود شرایط به‌وجود آمده در اثر شیوع این بیماری همچنان نامطمئن است و انتظار می‌رود ریسک‌های قابل‌ملاحظه‌ای این دیدگاه را تهدید کنند.

با این وجود، افت شدید قیمت روی از ماه ژانویه تاکنون کارشناسان را بر آن داشت تا رقم پیش‌بینی شده برای قیمت روی در سال ۲۰۲۰ را مورد بازنگری نزولی قرار دهند. در حال‌حاضر پیش‌بینی می‌شود میانگین قیمت هر تن روی در سال ۲۰۲۰ به ۲۲۵۰ دلار برسد که این رقم با پیش‌بینی قبلی ۲۲۶۰ دلار و همچنین۲۵۰۷ دلار در سال ۲۰۱۹ مقایسه می‌شود. 

جمع کل معادن سرب و روی در کشور ۸۹ معدن است که از این تعداد ۵۵ معدن فعال، ۳۰ معدن غیرفعال و چهار معدن هم درحال تجهیز است. از سوی دیگر، ۱۵ استان کشور از معادن سرب و روی برخوردارند که یزد بالاترین میزان ذخیره را دارد.

همچنین میزان تولید یک ساله استخراج واقعی ۵ میلیون و ۱۴۰ هزار تن است. همچنین در بخش سرب، تعداد ۵۲ کارخانه به‌عنوان واحد فرآوری وجود دارد. طی چند سال آینده معدن انگوران به‌عنوان یکی از معادن مهم این صنعت از میدان خارج خواهد شد ولی از سوی دیگر معدن مهدی‌آباد وارد میدان می‌شود.

درحال حاضر ارزش بازار شرکت‌های مرتبط با صنعت سرب و روی کشور حدودا یک درصد ارزش بازار سرمایه را تشکیل می‌دهد که شامل شرکت‌های فسرب، فروی، کروی، فاسمین، کاما، کیمیا، زنگان و فزرین است.

پیش‌بینی صنعت

پیش‌بینی می‌شود چشم‌انداز رقابتی در بخش استخراج روی از معادن در هر کشور، تحت‌تاثیر ادغام‌های صورت گرفته در میان چند شرکت از یکپارچگی بیشتری برخوردار باشد، اما در عین حال چشم‌انداز جهانی این صنعت حاکی از تنوع بیشتر در عرصه جهانی است. چین کماکان طی سال‌های آتی نیز در هر دو زمینه تولید روی تصفیه شده و تولید کنسانتره روی در جهان پیشتاز خواهد بود.

به لحاظ جغرافیایی، صنعت روی تصفیه‌شده همچنان تحت تسلط شرکت‌های چینی خواهد بود که این مساله به ایجاد ظرفیت‌های عظیم در زمینه ساخت واحدهای ذوب در این کشور طی یک دهه گذشته نسبت داده می‌شود. سطح بالای هزینه‌های ذوب و پالایش، انگیزه لازم برای افزایش ظرفیت تاسیسات ذوب در چین را آن‌هم در بحبوحه محدودیت‌های زیست محیطی فراهم خواهد کرد.

در عین حال که چشم‌انداز رقابتی روی در جهان به واسطه حضور نقش‌آفرینان کلیدی این صنعت در هر کشور متنوع خواهد بود، شرکت‌های کوچک نیز به دنبال اکتشاف معادن برای اجرای پروژه‌های جدید خواهند بود.

با این وجود، صنعت استخراج از معادن روی در هر کشور از نمایه یکپارچه‌تری برخوردار خواهد بود. افزایش قیمت روی، حاشیه سود تولید‌کنندگان را به میزان قابل‌توجهی افزایش خواهد داد و همین امر شرکت‌ها را تشویق خواهد کرد تولید و فعالیت‌های اکتشاف را به دلیل مقرون‌به‌صرفه بودن سرمایه‌گذاری روی این عملیات‌ها بیش از پیش افزایش دهند.

آغاز اجرای پروژه‌های جدید توسط شرکت‌های معدنی کوچک و متوسط، چشم‌انداز رقابتی در هر کشور را متنوع‌تر از گذشته خواهد کرد.

پیش‌بینی‌ها درباره میانگین قیمت سرب در سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱، همچنان پایین‌تر از سطح قیمت‌های ثبت‌شده در سال ۲۰۱۹ خواهد بود، چراکه انتظار می‌رود کسری در بازار سرب در سال ۲۰۲۰ کاهش یابد تا جایی‌که به‌تدریج در سال ۲۰۲۱ کسری در این بازار جای خود را به عرضه مازاد بر تقاضا بدهد.

کارشناسان معتقدند تولید سرب با سرعتی فراتر از سرعت رشد عرضه این فلز در جهان افزایش خواهد یافت و این مساله باعث خواهد شد قیمت‌ها طی دوره بلندمدت کماکان در سطح پایین باقی بمانند. تداوم روند رو به رشد تولید خودرو، تقاضا برای باتری‌های اسید سربی ۱۲ ولتی مورد‌استفاده در خودروها را افزایش می‌دهد.

باتری اسید سربی یکی از مولفه‌های کلیدی در هر دو نوع موتورهای احتراق داخلی و خودروهای الکتریکی به‌شمار می‌آید و یکی از کاربردهای اصلی سرب تصفیه شده است. در حالی که برخی باتری‌های ۱۲ ولتی لیتیوم- یونی در حال‌حاضر برای فروش در بازار عرضه می‌شوند، اما کارشناسان متخصص در حوزه خودرو بعید می‌دانند باتری‌های لیتیومی بتوانند سهم باتری‌های اسید سربی از این بازار را به خود اختصاص دهند.

باتری‌های اسید سربی آلاینده‌تر هستند و سموم بیشتری در محیط زیست منتشر می‌کنند و راهکار کاهش آلودگی هوا توسط این باتری‌ها اختراع باتری‌های ارزان‌قیمت‌تر لیتیوم- یونی یا هر گزینه دیگری است که سازگاری بیشتری با محیط زیست داشته باشد. انتظار می‌رود برخلاف کسری که بازار جهانی سرب در گذشته تجربه کرده است، این بازار طی یک دهه آتی با عرضه مازاد نسبی مواجه باشد.

روند مطلوب اجرای پروژه‌های معدنی طی یک دهه آتی از رشد تولید سرب در معادن پشتیبانی خواهد کرد، زیرا این فلز اغلب به‌عنوان یک محصول جانبی در کنار فلزات دیگری چون روی، نقره یا مس تولید می‌شود.

طی دوره پیش‌بینی چهار کشور برتر تولید‌کننده از جمله چین، استرالیا، ایالات‌متحده آمریکا و پرو در تولید کل سرب در جهان سهمی بیش از ۷۰ درصد خواهند داشت. چین و استرالیا کماکان بخش اعظم تولید جهانی را به خود اختصاص خواهند داد.

میزان تولید سرب در هر یک از این دو کشور در سال ۲۰۲۰ به ترتیب برابر با ۹/ ۴۷ درصد و ۶/ ۱۰ درصد از کل تولید در جهان خواهد بود. پیش‌بینی می‌شود تولید سرب در معادن جهان بین سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۹ سالانه به‌طور متوسط ۸/ ۱درصد رشد کند. این میزان افزایش تولید، اندکی سریع‌تر از میانگین نرخ رشد سالانه ۷/ ۱ درصد است که در سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۹ مشاهده شد. همچنین تناژ تولید جهانی از ۶/ ۴ میلیون تن در سال ۲۰۱۹ به ۳/ ۵ میلیون تن تا سال ۲۰۲۹ افزایش خواهد یافت.

وضعیت شرکت‌های تولید‌کننده سرب و روی از منظر سودآوری در بازار سهام

• فرزین تقی وند | تحلیلگر ارشد کارگزاری مفید

در زمان تصمیم‌گیری برای سرمایه‌گذاری در سهام شرکت‌های فلزی خصوصا سرب و روی، در کنار بررسی وضعیت اقتصاد جهانی، چشم انداز قیمت‌های جهانی سرب و روی و همچنین نوسانات نرخ ارز از سوی تحلیلگران مد نظر قرار می‌گیرد.

در سال‌های اخیر وضعیت اقتصاد جهانی با توجه به کاهش سرعت رشد اقتصادی چین به‌عنوان بزرگترین مصرف‌کننده مواد خام دنیا کانون توجه سرمایه گذاران قرار داشته است. از طرفی ظهور ریسک‌های اقتصادی بدیع همچون اعمال تعرفه‌های وارداتی از سوی دو اقتصاد برتر جهان یعنی آمریکا و چین که از سوی برخی تحلیلگران به معنای بروز نشانه‌های جنگ سرد بین این دو کشور تلقی شده، اهمیت این موضوع را دو چندان کرده است.

با آغاز سال ۲۰۲۰ میلادی (زمستان ۹۸) قیمت‌ها در بازار فلزات اساسی تحت تاثیر شیوع ویروس کرونا و تاثیر آن بر توقف و کاهش فعالیت‌های اقتصادی در جهان خصوصا چین کاهش یافته که تاثیر آن در سمت فلزات رنگین خصوصا سرب و روی ملموس تر بوده است. اما در شرایط حاضر با بازگشت تدریجی فعالیت‌ها در اقتصاد‌های مهم جهان و انتشار اخباری مبنی بر کشف واکسن ویروس کرونا، تاثیر این ریسک بر قیمت‌ها کمتر شده است.

از طرفی، با توجه به تاثیرگذاری مستقیم شاخص جهانی دلار DXY بر قیمت‌ها در بازارهای کالایی، روند کاهشی آن طی دو ماه اخیر عامل حمایت از قیمت‌ها خصوصا سرب و روی بوده است. طی دوره مذکور شاخص جهانی دلار که برابری دلار آمریکا در مقابل شش ارز معتبر خارجی را نشان می‌دهد، در پی گمانه زنی‌ها درخصوص انتخابات ریاست جمهوری پیش روی آمریکا روند نزولی داشته و به کمترین سطح از سال ۲۰۱۸ به این‌سو رسیده است.

به هر نحو، با توجه به روند عرضه و تقاضای فعلی، موجودی ذخایر و همچنین تاثیر پارامترهای مهم بر اقتصاد جهانی می‌توان مرز‌های ۲۳۰۰ دلاری برای روی و ۱۹۰۰ دلاری برای سرب را کف‌های محکمی تلقی کرد که در صورت عدم بروز ریسک جدیدی در اقتصاد جهانی می‌توان شاهد رشد قیمت‌ها از محدوده‌های فعلی نیز بود.

از این رو حداقل از منظر قیمت جهانی ریسک قابل توجهی برای قیمت سهام شرکت‌های سرب و روی در بازار سرمایه نمی‌توان در نظر داشت. همچنین، با توجه به اهمیت نرخ ارز در قیمت‌گذاری محصولات شرکت‌های تولید‌کننده سرب و روی در داخل کشور، در زمان تصمیم‌گیری برای سرمایه‌گذاری در شرکت‌های مذکور باید چشم انداز جامعی از روند آتی نرخ دلار داشت.

با توجه به انتظارات تورمی ناشی از کسری بودجه که عامل رشد قیمت دلار بوده نرخ فروش شمش روی و سرب رشد محسوسی از ابتدای سال داشته که در صورت تداوم آن می‌تواند تاثیر قابل توجهی بر سودآوری شرکت‌های مذکور داشته باشد.

لذا، با توجه به اینکه شانس رشد قیمت‌های جهانی در ادامه سال جاری بیش از افت آن انتظار می‌رود و در داخل نیز با توجه به انتظارات تورمی انتظار افت محسوس برای نرخ دلار نمی‌رود، می‌توان به رشد نرخ‌های فروش شرکت‌های تولید‌کننده سرب و روی امیدوارتر بود که می‌تواند سودآوری شرکت‌ها را تحت‌الشعاع قرار دهد و موقعیت‌های جذابی برای سرمایه‌گذاری شکل گیرد.