کدام صنعت بورسی بیشترین سود را داد + نمودار

دنیای بورس | وقتی از ریسک صحبت به میان می­آید باید بین آنچه در ادبیات مالی و اقتصاد مورد توجه است با آنچه در اذهان عموم نقش بسته تمایز قائل شد. در بین عموم اغلب از ریسک به عنوان احتمال از دست دادن سرمایه یا وقوع یک اتفاق ناخوشایند یاد می­شود.

در نخستین سال­های دهه 1900 تحلیل­گران برای ارزیابی یا تعیین ریسک اوراق بهادار به ترازنامه توجه می­کردند، بدین معنی که هرمقدار میزان وام یا بدهی­های یک شرکت بیشتر بود، ریسک خرید و نگهداری سهام آن شرکت را بیشتر تخمین می­زدند. در سال 1962 پژوهشگران میزان ریسک را بر حسب حاشیه ایمنی تعریف و محاسبه نمودند.

این حاشیه ایمنی براساس صورت­های مالی به دست نمی­آمد. در این روش تحلیلگر می­بایست با محاسبه دقیق ارزش واقعی سهام شرکت و تعیین اختلاف آن با قیمت بازار به محاسبه ریسک می­پرداخت.

اما امروزه بیشتر تحلیل­گران ریسک سرمایه ­گذاری را با انحراف معیار نرخ بازده مرتبط می­دانند. هرچقدر بازده سرمایه­گذاری بیشتر تغییر کند، سرمایه­گذاری مزبور ریسک بیشتری خواهد داشت. 

اصطلاح نرخ بازده برای توصیف نرخ افزایش یا کاهش سرمایه­ گذاری در طول دوره نگهداری دارایی به کار می­رود. یک نرخ بازده 1/0 درصد برای یک دوره معین بیانگر این است که سرمایه ­گذاری در انتهای دوره 10 درصد افزایش داشته است.

ریسک را می­توان به دو دسته ریسک­های سیستماتیک و غیرسیستماتیک  طبقه ­بندی نمود. ریسک غیرسیستماتیک با تنوع بخشی در سرمایه­ گذاری­ها قابل کاهش است. در واقع در نظریات مالی نوین عنوان می­شود که سرمایه­گذار باید با نگهداری هر سهم در کنار سایر سهام در یک پرتفوی، ریسک غیرسیستماتیک را کاهش دهد. باید به این نکته توجه داشت که بازار پاداشی برای ریسکی که با تنوع­بخشی قابل کاهش است نمی­پردازد.

سرمایه ­گذاری که تنها یک دارایی را نگهداری می­کند در معرض سطح بالایی از انحراف معیار(ریسک) قرار می­گیرد. اگر سرمایه­گذار در همه دارایی­های قابل سرمایه ­گذاری در دسترس سرمایه­گذاری نماید گفته می­شود وی پرتفوی بازار را نگهداری می­کند. نوسان پذیری بازده چنین پرتفویی از دارایی­ها را دیگر نمی­توان با تنوع­بخشی کاهش داد. به این ریسک، ریسک سیستماتیک می­گویند که از آن جمله می­توان به ریسک­های سیاسی، اقتصاد کلان، حوادث طبیعی و غیره اشاره نمود.

با توجه به میزان ریسک ­گریزی و ریسک­پذیری تصمیمات افراد در شرایط مختلف می­تواند متفاوت باشد. در ادبیات اقتصاد رفتاری با به کارگیری نظریه چشم­انداز می­توان به این نتیجه رسید که افراد نه همواره ریسک­گریز و نه همواره ریسک­پذیرند، بلکه تصمیمات خود را در شرایط مختلف سود و ضرر نسبت به یک نقطه مرجع اتخاذ می­نمایند.

معامله­گران در شرایط ضرر نسبت به نقطه مرجع(که می­تواند قیمت خرید سهم مورد نظر باشد) ریسک را تحمل کرده و بدون فروش سهم خود به انتظار جبران ضرر می­نشینند و در حالتی که سود به دست آورده باشند ریسک­گریز بوده و سریع­تر سهام خود را فروخته و شناسایی سود می­نمایند.

بازار بورس اوراق بهادار تهران در طی فعالیت خود با فراز و فرودهای بسیاری در دوره­های زمانی مختلف دست به گریبان بوده است اما در دو سال گذشته روند صعودی پرقدرتی را در پیش گرفته و با استقبال بی سابقه­ای از طرف مردم مواجه شده است. درچنین شرایطی به نظر می­رسد توجه به ریسک­های بازار و منشا آن­ها می­تواند راهگشای معامله ­گران در تصمیماتشان به خصوص معامله­ گران تازه­ وارد و کم تجربه­ تر باشد.

شاخص­های متفاوتی در بورس اوراق بهادار تهران محاسبه و به صورت آنلاین گزارش می­شود که از آن جمله می­توان به شاخص صنایع گوناگون ، شاخص 30 شرکت بزرگ، شاخص 50 شرکت فعال­تر، شاخص کل و غیره اشاره نمود.

برای آنکه یتوانیم مقایسه­ای از شرایط ریسک بازار و برترین گروه­های صنعت از ابتدای سال 1398 تا کنون داشته باشیم ریسک و بازده روزانه شاخص کل، شاخص 30 شرکت بزرگ، شاخص گروه فلزات اساسی،  شاخص گروه خودرو و شاخص گروه شیمیایی محاسبه شده و در نمودار زیر نشان داده شده است.

در بین این شاخص­ها بیشترین ریسک در طول دوره 14 ماه گذشته متوجه گروه خودرویی بوده است که به دلیل همین ریسک بالاتر در دوره­های مختلف، از جمله 2 ماهه ابتدایی سال 1399 بازده­های بالایی را نیز نصیب سرمایه ­گذاران خود نموده است.

همانطور که می­توان مشاهده کرد ریسک و بازده شاخص­های دیگر بازار سهام نزدیک به پرتفوی بازار بوده و بیانگر این نکته است که نوسانات بازار سهام در طول این دوره به ریسک­های سیستماتیک باز می­گردد و متنوع سازی سبد سهامداران چندان  روی ریسک سرمایه ­گذاری آنها تاثیری نداشته است.

در واقع عملکرد عمده شرکت­ها و سهام آنها در قالب ریسک­های سیستماتیک از جمله نرخ تورم، افزایش نرخ ارز، تحریم­ها و تنش­های سیاسی قابل طرح بوده و برای کاهش این ریسکها باید به روش­های دیگر پوشش ریسک به غیر از متنوع سازی توجه نمود.

اما برای ادامه مسیر بورس چه باید کرد؟ از آنجا که شوک­های وارد شده به اقتصاد کلان کشور، چه شوک­های سمت عرضه و چه شوک­های سمت تقاضا، در دو سال گذشته به مقدار زیادی تاثیرات خود را بر جای گذاشته اند و با توجه به اصلاحات سیاست­های پولی در دست اجرا توسط بانک مرکزی که می­تواند نرخ­های بهره و تورم را قابل کنترل ­تر نماید و تاحدودی تخلیه تاثیرات تنش­های سیاسی و تحریم­ها بر اقتصاد کشور، می­توان انتظار کاهش ریسک­های سیستماتیک را با فرض ثبات شرایط موجود داشت و لذا در چنین شرایطی برای کاهش ریسک­های غیرسیستماتیک که مربوط به شرایط کسب و کار شرکت­ها می­باشد به سمت متنوع سازی پرتفوی حرکت نمود. همچنین توجه به پارامترهای بنیادین شرکت­ها مانند سودآوری و ارزش جایگزین می­تواند سرمایه­گذاران را برای دستیابی به بازده­های مورد انتظارشان یاری نماید.