دنیای بورس: در آخرین روز معاملاتی هفته قبل، بورس تهران نشان داد که بیش از هر زمان دیگری توانایی هضم عرضه پرحجم سهام را دارد. روز چهارشنبه نزدیک به 5700 میلیارد تومان پول‌های خرد در عرضه اولیه سهام «شستا» به خرید سهم اقدام کردند و این مساله اعتماد به تداوم صعود قیمت و نماگرهای سهام را بالاتر برده است. تا آن‌جا که در نظرسنجی این هفته «دنیای بورس» بیش از 90 درصد کارشناسان و بیش از 80 درصد سهامداران هفته‌ای صعودی را برای شاخص کل بازار پیش‌بینی کرده‌اند. با این وجود هنوز عواملی وجود دارد که میتواند این انتظارات را بر هم بزند. در این راستا توجه به ریز معاملات سهام و به‌خصوص دادوستدهای نماد «شستا» تعیین‌کننده خواهد بود.
تلاش برای یاری‌رسانی به هسته
همزمان با عرضه اولیه نماد «شستا»، معاملات سهام عرضه‌اولیه‌ای به بعد از زمان معمول بازار موکول شد تا به این ترتیب اختلال کمتری در روند دادوستدها صورت گیرد. مساله‌ای که به نظر می‌رسد در عمل با موفقیت همراه بود. حال و در جلسه معاملاتی امروز، مساله تفکیک زمانی معاملات به صورت تازه‌ای پیاده خواهد شد: دادوستدهای نماد «شستا» به بازه زمانی مجزایی از معاملات معمول سهام موکول شده؛ به این ترتیب «شستا» از ساعت 12:35 تا یک ساعت بعد و بدون مرحله پیش‌گشایش معامله خواهد شد.
این موضوع اثرات خاص خود را بر معاملات سهام خواهد داشت. اول آن که معامله‌گران باید تصمیم بگیرند که می‌خواهند به سهامداری در باقی نمادها ادامه دهند و یا به امید خرید «شستا» و نشستن در صف خرید این سهم، قسمتی از دارایی‌های سهام خود را نقد کنند و این دو گزینه به موازات یکدیگر نخواهند بود.
پیش از این بسیاری از معامله‌گران هر روز برای قرارگیری در صف خرید نمادهای عرضه اولیه‌ای اقدام می‌کردند و بعد از آن که جایگاه خوبی را در صف به دست نمی‌آوردند از تقاضا برای سهام مذکور دست کشیده و نقدینگی خود را در تقاضای سهام دیگر به کار می‌گرفتند. این مساله در معاملات امروز و در رابطه با نماد «شستا» صورت نخواهد گرفت.
نکته دیگر آن که اوج تقاضا برای سهام عرضه اولیه‌ای و در مرحله پیش‌گشایش معمولا در بازه زمانی 8:31 تا 8:35 به نمایش در می‌آید. بعد از آن با برداشتن برخی از سفارش‌های خرید ارزش صف گاه به کمتر از نصف تنزل می‌یابد. با این اوصاف می‌توان انتظار داشت که معاملات «شستا» برگی تازه از قدرت‌نمایی تقاضا در معاملات سهام باشد. چرا که احتمالا سفارش‌های خرید دلیلی برای حذف زودهنگام نخواهند داشت. از سوی دیگر حذف مرحله پیش‌گشایش فرصت‌های جدیدی در اختیار عرضه‌کنندگان سهم قرار می‌دهد و رفتار سهامدار عمده در تعیین روند میتواند کاملا تعیین‌کننده باشد. سازمان تامین اجتماعی پذیرفته است که میزان عرضه سهام خود در نماد «شستا» را به 12 درصد برساند و این مساله به معنای فروش 1.2 میلیارد سهام این شرکت در روزهای آتی است. رصد رفتار سهامدار عمده «شستا» و واکنش سهامداران خرد برای تعیین مسیر قیمت این سهم و کلیت بازار اهمیت خاصی خواهد داشت.
نکته جذاب دیگری که در معاملات «شستا» باید آن را دنبال کرد ارزش نقدینگی است که احتمالا امروز در صف خرید این سهم فعال خواهد بود. بررسی‌های «دنیای بورس» نشان می‌دهد در 10 عرضه اولیه اخیر، ارزش صف خرید نمادهای عرضه اولیه‌ای در اولین روز معاملات بسیار بیشتر از ارزش سهام عرضه شده بوده است. آیا این مساله در رابطه با نماد «شستا» نیز قابلیت تکرار دارد؟ گر چه این امر بعید به نظر می‌رسد اما در صورت تحقق میتواند ابعاد کاملا قابل‌توجهی از بورس را به نمایش بگذارد.
مسیر متفاوت نفت و فلزات
جنبه دیگری از متغیرهای اثرگذار بر بورس تهران به قیمت کالاهای پایه در بازار جهانی باز می‌گردد. در آخرین روز معاملاتی بازار جهانی در هفته گذشته، مس به بالاتر از سطح 5200 دلار رسید و در سوی مقابل نفت خام آمریکا تا 17.5 دلار به ازای هر بشکه نزول کرد. البته نفت برنت به اندازه نفت WTI تحت فشار نبود؛ وضعیت متفاوت ذخایر نفتی آمریکا و برخی اخبار جزئی دیگر سبب شده تا شکاف این دو شاخص نفتی بیشتر و بیشتر شود.
به هر صورت صعود قیمت فلزات پایه و بازیابی بخشی از قیمت‌های از دست‌رفته، برای گروه بزرگی از سهام حائز اهمیت خواهد بود. به خصوص بعد از صعود حداکثری قیمت سهام بزرگان این گروه، بازگشت امیدواری به بازارهای این محصولات میتواند حامی موثری باشد. طی روزهای اخیر اخبار متفاوتی از تلاش دولت آمریکا برای بازگرداندن اقتصاد به مسیر معمول مطرح شده و در همین حال برخی اخبار به کشف درمان موثری برای ویروس کرونا اشاره دارند. این موارد فشار بر قیمت طلا را بیشتر و فلزات پایه را تا حدودی حمایت کرد.
در چنین شرایطی وضعیت نرخ دلار برای سهام کالایی بورس تهران اهمیت فوق‌العاده‌ای خواهد داشت. در حالی که نرخ دلار در بازار آزاد و در روزهای پایانی هفته گذشته عقب‌گرد به کانال 15 هزار تومانی را تجربه کرد برخی گزارش‌ها به صعود نرخ نیمایی اشاره دارند که برای اتکا به این اخبار باید در انتظار اخبار رسمی‌تر و به روزرسانی آمار معاملات این سامانه بود.