به گزارش «دنیای بورس» به نقل از دنیای اقتصاد، در هفته گذشته ۲۱ شرکت بازارپایه گزارش توجیهی افزایش سرمایه یا اظهارنظر حسابرس یا هر دو را روی کدال قرار دادند که مجموع مبلغ آنها نزدیک به ۱۵ هزار میلیارد تومان بود. این درحالی بود که سازمان بورس هیچ خروجی برای مجوز افزایش سرمایه نداشت و معلوم نیست آیا برنامه‌ای برای متناسب کردن تقاضا و عرضه در این زمینه وجود دارد یا خیر.
در این گزارش به وضعیت هفتگی افزایش سرمایه‌ها از مرحله صدور مجوز توسط سازمان بورس تا ثبت آن در اداره ثبت شرکت‌ها پرداخته می‌شود. حرف «ح» پس از نمادهای بورسی به معنی «حقتقدم» و حرف «ج» به معنی «سهام جایزه» است.
شرکت انفورماتیکی «داده‌گستر عصر نوین» (های‌وب) یکشنبه گذشته در اطلاعیه‌ای اعلام کرد که سازمان بورس با مجوز افزایش سرمایه‌اش موافقت نکرده است و نامه سازمان بورس درباره این مخالفت را پیوست کرد.
این رویداد در نوع خود بی‌نظیر است، به‌ویژه آنکه مدیریت شرکت اعلام کرده ناامید نبوده و از تمام «فرصت‌های قانونی» در جهت اخذ مجوز از سازمان محترم بورس و اوراق بهادار تلاش خواهد کرد. البته هیات‌مدیره یک‌بار در ماه پایانی پارسال هم گزارش توجیهی و اظهارنظر مطلوب حسابرس را برای این افزایش سرمایه روی کدال قرار داده بود.
البته در اظهارنظر حسابرس در سال گذشته به اختلاف‌نظر شرکت با سازمان بورس درباره سود انباشته اشاره شده بود. در گزارش امسال اما آن توضیح حسابرس هم حذف شده بود.
شاید به‌خاطر آنکه با تقسیم سود حدود 12 درصدی از کل سود سالانه در مجمع تیرماه و بیشتر شدن سودانباشته، شرایط برای این افزایش سرمایه مهیا شده بود. اما ظاهرا سازمان بورس هنوز سودانباشته موجود در صورت‌های مالی را کافی نمی‌داند.
در موارد مشابه معمولا سازمان بورس در مجوز صادره، درصد افزایش سرمایه را کاهش می‌دهد که البته معلوم نیست در این مورد آیا چنین پیشنهادی به ناشر داده باشد. های‌وب از چند هفته بعد از عرضه اولیه در شهریور 1396، زیر ذره‌بین نظارت سازمان بورس قرار گرفت و مدتی نماد آن بسته شد.
برخی از سهامداران های‌وب، عملکرد سازمان بورس دربرابر این نماد را سختگیری‌هایی می‌دانند که باید پیش از عرضه صورت می‌گرفت، نه اینکه پس از عرضه اولیه، سهامداران این نماد مرتبا در معرض ریسک بسته شدن نماد یا نوسانات ناشی از شفاف‌سازی‌ها قرار گیرند.
از سوی دیگر عده دیگری از فعالان بازار برخوردهای سازمان را در راستای وظایف نظارتی دانسته و معتقدند سهامدار عمده حقیقی عجله دارد تا هرچه زودتر قابلیت‌های شرکت خود را در رشد قیمت سهم نشان دهد. دسته اول می‌گویند های‌وب از تمام شرکت‌های مشابه که در بازارسرمایه عرضه شده‌اند کمتر رشد کرده، زیرا عده‌ای از خریداران با دیدن برخوردهای سازمان از سهم دوری می‌کنند و تنها نوسان‌گیران جذب بالا و پایین‌های سهم می‌شوند. از آن سو دسته دوم معتقدند با گذشت زمان، سهم باید قابلیت‌های خود را به بازار نشان دهد.
های‌وب با پروژه «خدمات ارتباطات روستایی» یا USO از دیگر رقبا متمایز بوده و سهامدار عمده حقیقی از همان روز معارفه تاکید زیادی روی این پروژه داشته است. در روزهای ابتدای بهمن سهامدار حقیقی اعلام کرد یکی از بانک‌ها حدود 66میلیارد تومان تسهیلات شرکت را با حراج سهام متعلق به وی تسویه کرده است که این موضوع حدود 2 میلیارد تومان از هزینه‌های مالی شرکت کم می‌کند و مبلغ تسویه شده به حساب بستانکاری سهامدار عمده می‌رود. گرچه این رویداد ظاهرا از سر اجبار بوده اما پیش از این هم سهامدار عمده حمایت‌هایی از سهم انجام داده است.
یک شرکت انفورماتیکی دیگر که افزایش سرمایه نافرجام داشت، «افرانت» (افرا) بود که مجوز افزایش سرمایه 12 درصدی از سود انباشته را دریافت کرد ولی با مخالفت دو کارشناس اعزامی از سوی «سرمایه‌گذاری ملی ایران» (ونیکی) که سهامدار درصدی است، در مجمع فوق‌العاده اعلام تنفس کرد.
این تنفس به‌خاطر آن بود که شاید مدیران شرکت بتوانند در جلساتی خاطر سهامدار مزبور را از آینده قراردادهای افرانت با یکی از سهامداران عمده یعنی شرکت «ارتباطات سیار» (همراه) آسوده کنند. ونیکی معتقد بود اگر از ابقای حجم قراردادهای «افرانت» با «همراه اول» مطمئن نباشیم، لزومی نمی‌بینیم سود انباشته را به‌جای تقسیم، به سرمایه ببریم.
ظاهرا رایزنی‌های بعدی هم به نتیجه نرسید و در آخرین مجمع، افزایش سرمایه از دستور کار خارج شد. شش شرکت هم در هفته گذشته آگهی ثبت افزایش سرمایه خود را روی کدال قرار دادند؛ یکی از این شرکت‌ها «پالایش نفت اصفهان» (شپنا) بود که مدت زیادی سهامداران خود را برای ثبت سرمایه جدید منتظر گذاشت.
درواقع پس از گذشت زمان چهارماه و یک‌هفته، شپنا موفق به ثبت سرمایه جدید 5 هزار و 100 میلیارد تومانی شد که پس از افزایش سرمایه 155 درصدی از محل «اندوخته» و «سود انباشته» به‌صورت سهام جایزه حاصل گشت. «داروسازی تولید دارو» (دتولید) افزایش سرمایه حدود 62 درصدی را که از محل مطالبات و آورده نقدی در اوایل تیر در مجمع فوق‌العاده به تصویب رساند، در آخرین روز بهمن به ثبت رساند.
«داروسازی فارابی» (دفارا) افزایش سرمایه 50 درصدی از مطالبات و آورده نقدی را تقریبا با همان فاصله زمانی دتولید به ثبت رساند. شرکت «ریخته‌گری تراکتورسازی ایران» (ختراک) با گذشت حدود 4 ماه از مجمع فوق‌العاده‌اش توانست سرمایه جدید 53 میلیارد تومانی را به ثبت برساند.
«کارخانجات تولیدی شیشه دارویی رازی» (کرازی) افزایش سرمایه 35 میلیارد تومانی معادل حدود 41 درصد از محل سود انباشته را که در مجمع اواخر آذرماه به تصویب رسانده بود، ثبت کرد. در مجمع فوق‌العاده کرازی که اواخر آذر برگزار شد، مدیرعامل شرکت وضعیت تولید و فروش داخلی محصولات را بسیار مناسب دانست و تنها کاهش سرعت صادرات به عراق را به جهت تحولات آن کشور ذکر کرد.
مدیرمالی شرکت هم که در مجمع سالانه چندماه پیش قیمت سهم را بالا می‌دانست، در این جلسه با توجه به رشد سهام رقبا قیمت کرازی در آن تاریخ را پایین‌تر از ارزش ذاتی دانست. «توکاریل» (توریل) نیز سرمایه جدید 320 میلیارد تومانی خود را پس از افزایش سرمایه 120 میلیارد تومانی معادل 60 درصدی از محل سود انباشته به ثبت رساند.
معاملات اولیه «سیمان شمال» (سشمال) و حراج حقتقدم «دامداری تلیسه نمونه» (تلیسه) یکشنبه گذشته به پایان رسید. حراج حقتقدم «بازرسی فنی و کنترل خوردگی تکین‌کو» (رتکو) برای کمتر از چهار و نیم میلیون برگه استفاده نشده از مجموع 110 میلیون حقتقدم منتشر شده، شنبه هفته گذشته با رشد بیش از 150 درصدی نسبت به معاملات اولیه کشف قیمت شد. روز بعد یعنی یکشنبه هفته قبل هم حراج به پایان رسید.