دنیای بورس: شاخص بورس تهران با ثبت سقوط بیش از 16 هزار واحدی علاوه بر رکوردشکنی مقداری، بیشرتین ریزش تاریخی بورس را پس از اسفند سال 93 و بازگشایی سیاه پالایشی‌ها به ثبت رساند. تعداد 295 نماد بورسی از 320 نماد بورسی صف فروشی به ارزش بیش از 4 هزار میلیارد تومان را تجربه کردند و از 110 نماد فرابورسی نیز 95 نماد با صف فروش به ارزش مجموع بیش از 1200 میلیارد تومان مواجه هستند. این اتفاق در حالی رخ می‌دهد که حضور تمام قد سهامداران حقوقی که به برچیده شدن چندباره صف‌های فروش در معاملات روزانه منجر شده‌است، هنوز نتوانسته عطش سهامداران خرد برای جمع‌آوری صف‌های فروش را پاسخگو باشد. ارزش معاملات خرد در داد و ستدهای روزانه با توجه به برقرار بودن صف‌های فروش یاد شده، 2730 میلیارد تومان است. این ارزش معاملات نوید روزهای بهتری را برای بازار سهام می‌دهد و حفظ قدرت نقدشوندگی بازار در مقطع کنونی بهترین خبر برای اهالی بورسی خواهد بود که مانع بروز پدیده‌های هیجانی اینچنینی و به استقبال رفتن بدترین سناریوهای ممکن توسط سرمایه‌گذاران بی‌تجربه خواهد بود.
حمایت بی‌نظیر حقوقی‌ها
خرید خالص سهامداران حقوقی در معاملات امروز 1850 میلیارد تومانی سهامداران حقوقی که یک رکورد تاریخی به شمار می‌آید نتوانست مانع موج‌های فروش پرشمار سهمادارن حقیقی شود اما از سوی دیگر با افزایش نقدشوندیگ بازار در حد استاندارد روزهای قبلی می‌تواند روزنه امیدی برای تمام شدن جو منفی در بازار سهام به شمار بیاید و از سوی دیگر در فرابورس نیز خالص خرید حقوقی‌ها 202 میلیارد تومان بود که نشان می‌دهد مشارکت خرید سهامداران حقیقی در این بازار بیشتر است. علاوه بر این ارزش معاملات بورسی و مقایسه آن با خالص خرید حقوقی‌ها نشان‌دهنده خرید نزیدک به 900 میلیارد تومانی سهامداران حقیقی در این بازار است که نکته مهمی به شمار می‌آید. از طرفی نگاهی به تعداد معاملات روزانه خبر از کاهش بیش از 500 هزار معامله روزانه است که ثیت معاملات پرحجم در هر مورد خرید و فروش را نشان می‌دهد.
آوار سهامداران حقیقی
بازار سهام در سال‌های اخیر روزهای سخت زیادی را تجربه کرده‌است. عاملی که بیش از هرچیز می‌تواند سرمایه‌گذاران را از وضعیت تعادل روانی خارج کند، احساس عدم امنیت است. این احساس عدم امنیت سرمایه‌های بورسی را به درب خروج هدایت می‌کند و اگر پس از تجربه رشدهای پیاپی قیمتی رخ دهد، موج‌های منفی شکل گرفته برای فروش در قیمت‌های پایین‌تر طی روزهای متوالی دور از انتظار نیست. در چنین شرایطی تشویق سهامداران به تداوم سهامداری و حمایت از بازار سهام مانند همین نوع ترغیب‌ها در روندهای رو به رشد و صعودی، یک امر غیر کاربردی و تا حدی غیر عاقلانه است. نکته‌ای که بارها در گزارش‌های مختلف دنیای اقتصاد و دنیای بورس به آن اشاره شده بود، این است که حضور بی‌مهابای سرمایه‌گذاران حقیقی در بورس تهران و خوش‌بینی‌های بی حد و حصر آنها در خصوص سودآوری در این بازار می‌تواند در پی بروز رخداد‌های غیر مترقبه‌ای نظیر آنچه در روزهای پایانی هفته گذشته رخ داد، ورق را برگرداند و رقابت برای خروج هرچه سریع‌تر از بدنه بازار را در پی داشته باشد. در این میان سرمایه‌گذاران بی تجربه که طی سال‌های گذشته همواره روندهای رو به رشدی را در بازار دیده‌اند، توانایی مدیریت چنین فضایی را به لحاظ روانی ندارند و دست به اقدامات کاملا احساسی خواهند زد.
در پایان این گزارش بد نیست به این نکته اشاره شود که تبلیغ برای حمایت حقوقی‌ها و حفظ سرمایه‌های حقیقی در بورس در چنین شرایطی با روح بازار آزاد در تضاد است و تا جوابگو خواهد بود که تنش‌های ذهنی سرمایه‌گذاران را آرام کند. پیش‌بینی می‌شود بازار سهام که منتظر اصلاح قیمتی بود، روند تعدیل قیمت‌ها را ادامه دهد اما پشت چنین مسیرهای پر شتابی، موقعیت‌های خرید بسیار خوبی برای افراد هوشمند نهفته است. علی‌الخصوص زمانی که آرامش روانی به بدنه بازار برگردد.