دنیای بورس: بورس تهران با هجمه نقدینگی چنان پرشور معامله میشود که تماشای آن نیز برای یک فرد حتی عادی نیز لذتبخش است. در این خصوص اگر کسی حتی سرمایه اندکی نیز به بورس وارد کرده باشد و اندکی درگیر معاملات سهام شده باشد مفهوم این موضوع را بهتر درک خواهد کرد. واقعا مشاهده ارزش معاملات بیش از دو هزار میلیارد تومان و بعضا سه هزار میلیارد تومانی که نوسان قابل توجهی را برای سهام رقم میزند هیجانانگیز است. اینکه سهمی از منفی به مثبت 5 میرود و حتی اگر سهم دیگری این رویه را معکوس طی کند قطعا سرشار از هیجان است.
شاید بد نباشد بدانید که بازدهی شاخص کل بورس در حالی از ابتدای سال به 115 درصد رسیده است که دلار و سکه بازدهی صفر داشتهاند. یعنی اگر کسی سبدی با وزن سهام مشابه با شاخص کل را خریده بود در شرایط کنونی 115 درصد سود میکرد. شاخص کل هموزن رشد نزدیک به 269 درصد را از ابتدای سال تجربه کرده است همین اعداد کافی است که چندین و چند برابر شدن ثروت عدهای را با سرمایهگذاری در سهام به عنوان بکرترین بازار مالی کشور را نشان دهد. همین موضوع کافی است که به مطالب پایان سال گذشته «دنیای بورس» مراجعه کنیم در زمانیکه برخلاف عقیده بسیاری سال 98 به عنوان سال پیشتازی سهام عنوان شده بود. حال اما وضعیت فرق کرده است. گرچه نقد بسیاری نسبت به «دنیای بورس» در خصوص طرح مسئله حباب مطرح میشود اما ما نمیتوانیم که نگرانی خود را از شکلگیری حباب قیمتی در بسیاری از نمادها مطرح نکنیم زیرا برخلاف عقیده بسیاری که عنوان میکنند که صحبت از حباب قیمتی میتواند به فرار سرمایه منجر شود از نظر ما اگر در شرایط کنونی از حباب قیمتی بسیاری از نمادها صحبت نکنیم و این حباب در آینده متلاشی شود عدهای واقعا فکر میکنند که معاملات سهام بر پایه شانس و حس معاملهگران سوار است و بس. بر این اساس لازمه رونق پایدار سهام را شفافیت و تلاش برای کارایی اطلاعاتی در بازار میدانیم.
ارزش معاملات خرد سهام در بورس تهران امروز به حدود 2800 میلیارد تومان رسید. صفهای خرید بزرگان تا دقیقه پایانی بازار معمولا عرضه شده بودند اما همچنان 46 نماد صف خرید داشتند و ارزش صف خرید نیز حدود 250 میلیارد تومان بود. اینکه این صفهای هیجانی خرید پایدار میماند یا خیر در گزارشهای پیشین بحث شده است. در گزارش پیشین «دنیای بورس» با عنوان «سهام بخریم، بفروشیم یا سهامداری کنیم» توضیحات نسبتا کافی از نظر «دنیای بورس» درخصوص وضعیت کنونی سهام داده شد.
برخی از فعالان بازار ممکن است پیش از این صعود اخیر سهام از بازار خارج شده باشند. این دسته با احتمال زیاد حسرت جا ماندن از رالی اینچنین جذاب بورس را در دل دارند و هر روز مرور میکنند که کجای کار را از اشتباه کردهاند. برخی نیز نگرانند و نسبت به حبابهای سنگین برخی از نمادها که هر روز بر تعدادشان و همچنین اندازه حبابشان افزوده میشود ابراز نگرانی میکنند. شاید برای دسته سوم که تنها از مسیر صعودی لذت میبرند این نگرانی چندان موضوعیت نداشته باشد. تنها امید ما این است که این دسته سادهلوحانه به صعود شتابان سهام نگاه نکنند و اندکی نیز به مطالعه درباره سهام وقت بگذارند.
به هر حال نسبت به سود فعالان بورس خوشحالیم و امیدواریم که این سود پایدار باشد گرچه که ما بیشتر در دسته دوم قرار میگیرم. علل نگرانی خود را عنوان کردهایم. یکی از دلایل اصلی آن اینکه تعداد زیادی از افراد تازهکار به بازار وارد شدهاند و ردپای آنها در بازار مشاهده میشود. اما آیا این موضوع وجود پول هوشمند را در بازار رد میکند. خیر.
تنها مسئله با اهمیت این است که قدرت کدام پول بیشتر است. قطعا باید پذیرفت که در کوتاهمدت قدرت نقدینگی افسارگسیختهای که به سهام هجوم آورده از پول هوشمند بیشتر است. اما از اثرات جالب این موضوع این است که بسیاری از افرادی که در دسته نخست و دسته دوم بودهاند به دسته سوم پیوستهاند و از هر وسیلهای برای توجیه رشد قیمتی سهام استفاده میکنند. بر این اساس لذت سود تا حدی زیاد است که میتواند ذائقه یک سرمایهگذار را کاملا عوض کند و شاید از زیباییهای بازار سهام این است که میتوان تجربههای نو آموخت اما از قصههای تلخ بورس نیز که میتواند در جای خود نیز جذاب باشد زیان است.
همچنان دلار نقش اساسی را از نگاه ما در معاملات سهام بازی میکند و این دماسنج سیاسی و اقتصادی کشور را با دقت بیشتری باید دنبال کرد. اگر واقعا سناریو تورمی افسارگسیخته دیگر را برای اقتصاد کشور متصور باشیم نیز باید تاکید کرد که اگر قیمتهای کنونی را پایان راه صعود سهام بدانیم واقعا اشتباه است اما در عین حال اگر بنا بر تورمی لجامگسیخته دیگری برای اقتصاد باشد دیگر سنگ روی سنگ بند نمیشود. قدرت خرید مردم به حدی کاهش یافته است که یا سناریو بدبینانه اقتصادی باید کنار گذاشته شود یا اینکه باید در انتظار تصمیمگیریهای سخت سیاسی بود.
با همه این موارد ما نیز صفهای خرید سنگین نمادهای بزرگ و ارزنده را مانند شما پرشور دنبال میکنیم. اگر حتی از حباب سهام کوچکی مانند «وآوا» یا «وصنا» یا دیگر نمادهای بازار پایه مینویسیم اما در عین حال برخلاف تصور شما حرص نمیخوریم بلکه به شدت به دنبال رفتارشناسی معاملهگرانی هستیم که اینچنین جسورانه به خرید سهام در حباب کاملا واضح مشغولند. بعضا اگر اخباری نیز از لیست سهامداران شرکتهای مختلف در دست باشد با دقت به آن گوش میدهیم زیرا بعضا گفته میشود که تعداد سهامداران شرکتهای مختلف چندین و چند برابر شده است. در پایان باید گفت استقبال عمومی به سهام شعفانگیز است اما رونق پایدار و باقی ماندن این نقدینگی در سهام نگرانکننده.