دنیای بورس: پلتس گزارش هفتگی خود از بازار محصولات پتروشیمی آسیا را منتشر کرده است. با توجه به سهم بالای پتروشیمیها در اقتصاد کشور و همچنین بورس تهران رصد نوسانات قیمتی و ریشهیابی آن اهمیت بالایی دارد.
استایرن مونومر: سرعت رشد استایرن مونومر طی هفته قبل در بازار جهانی شدت گرفت. هر تن استایرن مونومر طی هفته گذشته در سیافآر چین ضمن افزایش 13 دلاری به سطح 1091 دلار رسید. یکی از دلایل سرعت گرفتن رشد بهای استایرن مونومر کاهش عرضه از سمت کره جنوبی است. انتظار میرود که بازگشت واحد 2 تولید استایرن مونومر شرکت «Hanwa Total Petrochemical» کره جنوبی با تاخیر مواجه شود. این واحد تولیدی برای تعمیرات سالانه از مدار تولید خارج شده است. با این حال این روند افزایشی چندان به درازا نخواهد انجامید و دلیل آن بالا بودن سطح ذخایر بالای این محصول در شرق چین است. از انبارهای استایرن مونومر طی هفته قبل 6300 تن کاسته شده و سطح این ذخایر به 191 هزار و 500 تن رسیده است. طی هفته گذشته 18 هزار و 300 تن از این ذخایر برداشت و 12 هزار تن به این آن اضافه شده است. بالا رفتن تنشهای بین چین و آمریکا طی مذاکرات تجاری ممکن است بر آینده قیمت استایرن مونومر اثر بگذارد. چین از اقدامات متقابل صحبت میکند ولی هنوز مشخص نیست این اقدامات شامل چه مواردی میشود. افزایش نوسان یوآن نیز ممکن است سطح تقاضای این محصول پتروشیمی را در بازار چین کاهش دهد. هماکنون تقاضا از سمت اروپا و آمریکا به اندازه کافی پایین هست.
اتیلن: اتیلن طی تحولات هفته قبل از مدار نزولی جدا شد و به افزایش قیمت پرداخت. هر تن اتیلن در سیافآر شمالشرق آسیا با افزایش 50 دلاری به سطح 980 دلار رسید. این رشد در حالی رخ داد که دو هفته پیش بهای این محصول پتروشیمی 20 دلار افت کرده بود. قیمت اتیلن با سرعت رشد کمتر در سیافآر جنوبشرق آسیا به 890 دلار رسید. پس از اتمام تعطیلات بازار چین سمت تقاضا با شدت وارد عمل شده و منجر به رشد قیمت اتیلن شده است. این رشد تقاضا خصوصا از سمت تولیدکنندگان استایرن مونومر دیده میشود که حاشیه سود اغواکننده 100 دلاری را تجربه میکنند. انقباض مجرای عرضه هم بر رشد بهای اتیلن اثرگذار بود. اتیلنسازان کره جنوبی به نیاز بازار داخلی پاسخ داده اما موقعیت صادراتی این محصول را با تنگنا مواجه کردهاند. تعطیلی استیمکراکر شرکت پتروشیمی «Mitsui» در ژاپن به ظرفیت 6000 هزار تن هم عرضه اتیلن را محدودتر کرده است. با این حال به نظر میرسد با بالا گرفتن اختلافات تجاری بین چین و آمریکا، تولیدکنندگان پلیاتیلن در چین از سطح تولید خود کاسته و تقاضا برای اتیلن در هفتههای آتی رو به نقصان گذارد و کمبود این محصول در بازار رفع شود. برخی از تاجران نیز به دنبال سودآوری از فاصله آربیتراژی ایجاد شده و صادرات اتیلن سیافآر جنوب شرق آسیا به اروپا هستند. بهای هر تن اتیلن در سیآیاف شمالغرب اروپا به 1147 دلار رسیده است. بر اطلاعات موجود از پتروشیمیهای داخلی اتیلن به عنوان خوراک بین مجتمعی در کشور مورد استفاده قرار میگیرد. بر این اساس قیمت اتیلن برای برخی پتروشیمیهای داخلی مانند جم و مارون که اتیلن مازاد خود را به شرکتهای پاییندست به فروش میرسانند از اهمیت برخوردار است. در این میان نحوه قیمتگذاری اتیلن داخلی تا حدودی مبهم است با این حال به نظر میرسد قیمت اتیلن در مناطق مختلف به خصوص شرق آسیا در نحوه قیمتگذاری این محصول اهمیت دارد. از سوی دیگر اتیلن به عنوان خوراک واحدهای پاییندستی مانند پتروشیمی غدیر (تولید پیویسی) استفاده میشود.
مونواتیلنگلایکول (MEG): بازگشت مونواتیلنگلایکول به روند افزایشی تنها یک هفته دوام داشت و طی هفته قبل بهای هر تن از این محصول با افت 13 دلاری در سیافآر چین به 569 دلار رسید. اشباع شدن انبارهای مونواتیلنگلایکول بر بهای این محصول فشار وارد میآورد. سطح ذخایر مونواتیلنگلایکول در بنادر شرقی چین به 1.36 میلیون تن رسیده است. انتظار میرود تقاضای این محصول در ماههای ژوئن و جولای به دلیل انتظار افت تولید محصول پاییندستی پلیاستر کاهش یابد. دلیل کاهش تولید پلیاستر کاهش بیش از آستانه تحمل حاشیه سود و افزایش سطح ذخایر این محصول پاییندستی ارزیابی میشود. افت تولید پلیاستر تحت تاثیر افزایش تنشهای تجاری و رشد 25 درصدی تعرفههای آمریکایی روی واردات چینی ممکن است بیشتر نیز کاهش یابد. قیمت مونواتیلنگلایکول این هفته در بازار اروپا به کف سه ساله 650 دلاری به ازای هر تن رسیده و همین امر منجر به باز شدن پنجره آربیتراژی 80-100 دلاری بین اروپا و آمریکا برای تجار شده است.
پروپیلن: هر تن پروپیلن در معاملات هفته گذشته سیافآر چین 10 دلار کاهش یافت و به بهای 880 دلار به فروش رسید. افزایش سطح نگرانی از اثر جنگ تجاری بین پکن و واشنگتن و اثرگذاری آن بر بخش تولید محصول پاییندستی پلیپروپیلن بازار این محصول پتروشیمی را متاثر کرده است. شرکت صنایع پتروشیمی کره جنوبی از امروز استیمکراکر با خوراک نفتا خود به ظرفیت تولید سالانه 800 هزار تن اتیلن و 510 هزار تن پروپیلن را پس از تعمیرات یک هفتهای راهاندازی خواهد کرد. با این حال خبر میرسد این استیمکراکر با ظرفیت تولید 80 درصدی شروع به کار خواهد کرد. گروهبستهبندی فلکسیبل چین هم از شنبه به مدت 3 هفته واحد تولید پلیپروپیلن خود را از مدار تولید خارج خواهد کرد . این واحد پتروشیمی هر ماه 60 هزار تن پروپیلن وارداتی و 20 هزار تن پروپیلن تولید شده از داخل چین را مصرف میکند و تعطیلی آن سمت تقاضا را منقبض کرده و بر قیمت پروپیلن فشار وارد میآورد. ضمن اینکه راهاندازی یک واحد هیدروژنزدایی از پروپان در چین هم با ظرفیت تولید سالانه 795 هزار تن پروپیلن نیز دو ماه به تعویق افتاده است.
بوتادین: هفته قبل بهای بوتادین در سیافآر چین با رشد چشمگیر 45 دلاری به 1000 دلار رسید. این افزایش قابل توجه قیمت در حالی رخ داد که 2 هفته گذشته بهای این محصول پتروشیمی ثابت بود. اعتصاب کارگران در شرکت «Hanwha total» کره جنوبی نگرانی از کمبود بوتادین در بازار جهانی را افزایش داده است. با این حال به عقیده معاملهگران سطح هزار دلاری قیمت هنوز مناسب تجارت است. یک محموله 1500 تنی از بوتادین ساخت ایران نیز برای تحویل به چین در اواخر ماه می به ارزش 938 دلار به ازای هر تن در معاملات مشاهده شده است. برخی از معاملهگران چینی سطوح قیمتی 980-1000 دلاری را مناسب میدانند زیرا حاشیه سود تولید لاستیک مصنوعی را در حد مطلوب حفظ میکند و در عین حال قیمت بوتادین تولید شده داخلی برای آنها به صرفه نیست. از طرف دیگر انتظار روند افزایشی باعث شده است تا تجار با نوسان قیمتی نیز اقدام به خرید منند و منتظر ثبات قیمتها نمانند.
پیویسی: هر تن PVC هفته گذشته در سیافآر چین بدون تغییر محسوسی به بهای 840 دلار به فروش رفت. بهای PVC در بازار داخلی چین به سطح 890-930 دلار رسیده است و از این رو تولیدکنندگان ترجیح میدهند به جای صادرات محصول خود، آن را در بازار داخلی به فروش برسانند. از برخی منابع این خبر به گوش میسد که تولیدکنندگان PVC قصد دارند بهای این محصول را در ماه ژوئن بین 20 تا 30 دلار افزایش دهند. بر اساس دادههای منتشر شده گمرک هند، واردات PVC این کشور در ماه قبل 0.4 درصد کاهش یافته و به سطح 171 هزار و 680 تن رسیده است. با این حال مقدر واردات PVC نسبت به مدت مشابه سال قبل 3.5 درصد افزایش یافته است.
پلیاتیلن: انواع پلیاتیلن در معاملات هفته گذشته عمدتا ثابت بود و تغییر خاصی را تجربه نکرد. بهای پلیاتیلن سنگین و پلیاتیلن سبک خطی بدون تغییر نسبت به دو هفته قبل به ترتیب 1052 دلار و 1007 دلار بود. با این حال پلیاتیلن سبک با رشد خود شدت داد طی هفته قبل هر تن از این محصول با افزایش 15 دلاری به بهای 1047 دلار در فوب خاورمیانه به فروش رفت. افت قیمت پلیاتیلن سبک در معاملات آتی بازار بورس کالا دالیان چین ممکن است در آینده بهای انواع پلیاتیلن را تحت تاثیر قرار دهد. تقاضا برای پلیاتیلن سبک خطی در بازار چین کاهش یافته و همین امر منجر به افزایش سطح ذخایر این محصول پتروشیمی شده است. با آغاز ماه رمضان تقاضا برای پلیاتیلن سنگین نیز در بازارهای آسیایی کاهش یافته و عمده دلیل آن انتظار خریداران برای افت قیمت بیشتر است. سطح ذخایر پلیاتیلن، پلیپروپیلن و پلیاستایرن در یکی از انبارهای چین به 960 هزار تن رسیده است و فشار را بر روی این محصولات حفظ کرده است.
پلیپروپیلن: پلیپروپیلن طی معاملات هفته گذشته به روند آرام و کاهشی خود ادامه داد و بهای هر تن از این محصول با افت 3 دلاری به 1107 دلار رسید. با اینکه سطح تقاضای بازارهای آسیایی برای پلیپروپیلن تقریبا ثابت بود، با این حال وقوع طوفانهای شدید در ویتنام اندکی از سطح تقاضا کاست. افت بهای این محصول در معاملات آتی بورس کالا دالیان بر روند معاملات آن اثرگذار بود. در پی افزایش تنشهای جنگ تعرفهای میان واشنگتن و پکن، چشمانداز قیمتی بسیاری از محصولات پتروشیمی مکدر شده است. افزایش تعرفههای آمریکایی از 10 به 25 درصد بر روی کالاهای چینی آینده مبهمی را پیش روی بازار محصولات پتروشیمی قرار داده است.
ایبیاس: قیمت اکریلونیترایل بوتادین استایرن (ABS) طی معاملات هفته گذشته 20 دلار دیگر افت کرد و در سیافآر چین به سطح 1550 دلار رسید. عمده دلیل شدت گرفتن کاهش قیمت این محصول پتروشیمی افزایش نگرانیها از کاهش احتمال دستیابی به صلح تجاری قلمداد میشود. در ابتدای هفته امید برای دستیابی به توافق بین دو ابرقدرت تجاری، انتظار معاملهگران به رونق معاملات و افزایش قیمت را افزایش داد. با این حال در ادامه روزهای هفته با پیام توئیت ترامپ شرایط عوض شد. بسیاری از خریداران هنوز منتظر حصول توافق هستند و از خرید و فروش سر باز میزنند. افزایش قیمت مواد اولیه همچون اکرونیترایل نیز بر بیرمقی معاملات این محصول پتروشیمی دامن زده است.