دنیای بورس: پلتس گزارش هفتگی خود از بازار محصولات پتروشیمی آسیا را منتشر کرده است. با توجه به سهم بالای پتروشیمی‌ها در اقتصاد کشور و همچنین بورس تهران رصد نوسانات قیمتی و ریشه‌یابی آن اهمیت بالایی دارد.
بوتادین: قیمت بوتادین طی ماه گذشته در سی‌اف‌آر چین 225 دلار کاهش یافته و به سطح 935 دلار رسیده است. در واقع بوتادین بیشترین افت ماهانه را در بین محصولات پتروشیمی تجربه کرده است و عمده دلیل آن ضعف تقاضا ارزیابی می‌شود. علاوه بر تعطیلات در چین و تایوان، کم شدن فعالیت سازندگان محصول پایین‌دستی لاستیک استایرن بوتادین در هند سطح تقاضا برای بوتادین را کاهش داده و باعث افت قیمت این محصول پتروشیمی در بازار جهانی شده است. بر این اساس به نظر می‌رسد افت قیمت لاستیک مصنوعی در بازار جهانی بر قیمت ماده اولیه (بوتادین) فشار وارد کرده است. این موضوع برای شرکت‌های پتروشیمی مانند شازند اراک (شاراک) و از سوی دیگر برای مصرف‌کنندگان (لاستیک‌سازان) می‌تواند دارای اهمیت باشد.
اتیلن: طی هفته قبل از سرعت کاهشی اتیلن کاسته شد و عمده دلیل آن رشد نسبی قیمت محصول پایین‌دستی استایرن مونومر ارزیابی می‌شود. هر تن از این محصول در سی‌اف‌آر جنوب شرق آسیا به بهای 920 دلار به فروش می‌رسد که بیانگر افت 10 دلاری طی مدت یک ماه است. تعطیلات محلی در کشورهای چین و تایوان نیز بر بازار این محصول اثرگذار بود. کارشناسان بازار تاثیر قوانین سخت‌گیرانه بارگیری در بندر ژانجیاگانگ چین را بر روند قیمتی اتیلن ناچیز می‌دانند. با انفجار چند حامل محصولات پتروشیمی در جیانگ‌سو چین، دولت پهلوگیری کشتی‌های با بار محصولات شیمیایی قابل انفجار را محدود کرده است. با این حال عدم مشمولیت اتیلن در لیست محصولات خطرناک (که شامل بنزن و متانول است) باعث بی اثر شدن این قوانین در بازار این محصول پتروشیمی شده است. همچنین افزایش بهای اتیلن کشورهای اروپایی از تعدد محموله‌های اتیلن خاورمیانه در بازار آسیا خواهد کاست و همین مهم عاملی خواهد بود که به سبب آن از افت بیشتر اتیلن جلوگیری شود. بر اطلاعات موجود از پتروشیمی‌های داخلی اتیلن به عنوان خوراک بین مجتمعی در کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد. بر این اساس قیمت اتیلن برای برخی پتروشیمی‌های داخلی مانند جم و مارون که اتیلن مازاد خود را به شرکت‌های پایین‌دست به فروش می‌رسانند از اهمیت برخوردار است. در این میان نحوه قیمت‌گذاری اتیلن داخلی تا حدودی مبهم است با این حال به نظر می‌رسد قیمت اتیلن در مناطق مختلف به خصوص شرق آسیا در نحوه قیمت‌گذاری این محصول اهمیت دارد. از سوی دیگر اتیلن به عنوان خوراک واحدهای پایین‌دستی مانند پتروشیمی غدیر (تولید پی‌وی‌سی) استفاده می‌شود.
پروپیلن: ریزش قیمت پروپیلن طی ماه گذشته متوقف شد و قیمت این محصول در این مدت بدون تغییر باقی ماند. هر تن پروپیلن در سی‌اف‌آر چین بدون تغییر نسبت به اولین هفته ماه مارس به بهای 910 دلار به فروش می‌رسد. انفجار در 3 واحد صنعتی چین سطح تولید محصول پایین‌دستی پلی‌پروپیلن را محدود کرده است و امکان دارد در آینده تقاضا برای پروپیلن را تحت تاثیر قرار دهد. امروز نیز در کرهجنوبی استیم‌کراکر بر پایه نفتا با ظرفیت تولید سالانه 800 هزار تن اتیلن و 510 هزار تن پروپیلن از مدار تولید خارج خواهد شد و تا 6 ماه می خاموش خواهد ماند.
پی‌وی‌سی: قیمت PVC در معاملات ماه اخیر از روند صعودی به مدار نزولی تغییر یافت و در سی‌اف‌آر چین 50 دلار افت کرد و به سطح 840 دلار رسید. قوانین جدید تولید محصولات پتروشیمی در چین و افزایش صادرات PVC از اوکراین و روسیه به هند با قیمت پایین‌تر از عوامل کاهش قیمت این محصول محسوب می‌شوند. از طرفی در ماه جاری میلادی و همزمان با برگزاری انتخابات در هند از شدت تولید کاسته خواهد شد و نزدیک شدن به زمان تعمیرات فصلی سایت‌های تولید PVC با انقباض عرضه می‌تواند صعود مجدد قیمت این محصول پتروشیمی را میسر سازد. عدم افزایش قیمت خوراک ورودی ونیل کلوراید مونومر نیز می‌تواند به افزایش قیمت PVC کمک کند.
پلی‌اتیلن: قیمت پلی‌اتیلن در معاملات ماه گذشته تغییر قابل توجهی را تجربه نکرد. در فوب خاورمیانه بهای هر تن پلی‌اتیلن سبک و سنگین به 2 و 6 دلار افزایش یافت و به ترتیب به قیمت 1027 و 1051 دلار مبادله شد. از سمت دیگر پلی‌اتیلن سبک خطی با 2 دلار افت قیمت روبرو شد و در سطح 999 دلار به ازای هر تن به فروش رفت. نگاه تولیدکنندگان این محصول به مذاکرات تجاری چین و آمریکا است، جایی که 10 درصد تعرفه برای محصولات پایین‌دستی پلی‌اتیلن در نظر گرفته شده است و در صورت معلق شدن این محدودیت رشد قابل توجهی در انتظار انواع محصولات پلی‌اتیلن خواهد بود. کاهش سطح صادرات پلی‌اتیلن از سمت ایران و تغییر استراتژی تولید برخی از سایت‌ها از پلی‌اتیلن به اتیلن ونیل استات هم بازار این محصول را تحت تاثیر قرار داده است. در چین نیز ممنوع شدن استفاده از محصولات بازیافتی برای تولید پلی‌اتیلن منجر به افزایش سطح واردات از سنگاپور و عربستان شده است. انقباض سمت عرضه پلی‌اتیلن سنگین هم سمت تقاضا برای این محصول را افزایش داده و به رشد قیمت آن کمک کرده است.
پلی‌پروپیلن: هر تن پلی‌پروپیلن در ماه قبل 24 دلار افزایش قیمت یافت و در آخرین معاملات فوب خاورمیانه به بهای 1071 دلار به فروش رفت. افزایش تقاضا برای پلاستیک به خصوص در صنایع خودروسازی باعث رشد قیمت این محصول شد. صادرات سالانه پلی‌پروپیلن از خاورمیانه بدون تغییر در سطح 4 میلیون تن باقی مانده است. تعطیلی برنامهریزی شده چندین واحد تولید پلی‌پروپیلن در کرهجنوبی، چین و هند در فصل بهار می‌تواند به اخلال در سمت عرضه قیمت این محصول را دگرگون کند.
ای‌بی‌اس: قیمت اکریلونیترایل بوتادین استایرن (ABS) طی معاملات ماه گذشته 35 دلار افزایش یافته و هر تن از این محصول در سی‌اف‌آر چین به بهای 1560 دلار به فروش می‌رسد. با این حال در هفته قبل بهای این محصول افت کرد و عمده دلیل آن عدم تمایل خریدارن برای انبارسازی بود، که خود این تصمیم افت بهای استایرن مونومر در هفته قبل است. استایرن مونومر خوراک تولید قیمت اکریلونیترایل بوتادین استایرن است. افت قابل توجه بوتادین به عنوان خوراک ورودی دیگری برای ساخت قیمت اکریلونیترایل بوتادین استایرن هم خریداران را دست به عصا نگه داشته است. بیشتر خریداران منتظر افت بیشتر خوراک‌های تولید ABS هستند و از اقدام برای خرید دوری می‌کنند.
استایرن مونومر: بهای استایرن مونومر در هفته قبل بیش از 70 دلار افزایش یافت و توانست افت هفته‌های ماقبل را جبران کند، بطوری که تنها شد رشد 7 دلاری هر تن از این محصول طی یک ماه گذشته بوده‌ایم. تعطیلات محلی در چین و تایوان در هفته قبل بازار این محصول را تحت تاثیر قرار داده است. عدم تغییر ناگهانی قیمت محصولات پتروشیمی که به عنوان خوراک تولید استایرن مونومر عمل می‌کنند (همچون بنزن و اتیلن) به رشد بهای این محصول پتروشیمی کمک شایانی کرده است. افزایش تقاضا و کم شدن سطح موجودی‌ها به تبع عدم عرضه قدرتمند نیز به رشد بهای این محصول کمک کرد. ذخایر استایرن مونومر در شرق چین طی هفته قبل 22 هزار تن کاهش یافت و در سطح 232 هزار تن قرار گرفت.
مونو‌اتیلن‌گلایکول (MEG): بهای مونواتیلن گلایکول طی ماه گذشته 47 دلار کاهش یافته و به سطح 605 دلار به ازای هر تن رسیده است. تعطیلی 3 واحد تولید مونواتیلن گلایکول طی هفته قبل در کرهجنوبی سطح تولید این محصول را به 61 درصد حالت ایده‌آل تقلیل داده است. این کاهش تولید به هیچ عنوان روند تولید پلی‌استر کرهجنوبی به عنوان محصول پایین‌دستی را مختل نکرده است و تعادل مناسبی در بازار این محصول جریان دارد. افزایش تولید پلی‌استر در وزهای پیش‌رو در کشور هندوستان نیز بازار عرضه مونواتیلن گلایکول را تضمین می‌کند. از سمت دیگر بروز چند انفجار در سایت‌های پتروشیمی در چین ممکن است که قوانین مربوط به تولید، انبارسازی و انتقال محصولات شیمیایی را تحت تاثیر قرار داده و باعث ایجاد تفییرات قیمتی شود. طی هفته قبل به ذخایر مونواتیلن گلایکول در بنادر شرقی چین حدود 30 هزار تن اضافه شد و سطح این انبارها به 1.38 میلیون تن رسید.
