دنیای بورس: پلتس گزارش هفتگی خود از بازار محصولات پتروشیمی آسیا را منتشر کرده است. با توجه به سهم بالای پتروشیمیها در اقتصاد کشور و همچنین بورس تهران رصد نوسانات قیمتی و ریشهیابی آن اهمیت بالایی دارد.
اتیلن: افزایش بیرویه مازاد عرضه اتیلن و کمبود شدید تقاضا در صنایع پاییندستی که شیب صعودی چند وقت اخیر اتیلن را کند کرده بود، بلاخره این محصول شیمیایی را وارد محدوده منفی معاملاتی کرد. افت شدید بهای مونواتیلنگلایکول در هفته قبل باعث شده است تا تولیدکنندگان این محصول پاییندستی که از اتیلن به عنوان خوراک ورودی استفاده میکنند از سطح فعالیت خود بکاهند. به عنوان مثال شرکت محصولات شیمیایی Lotte کرهجنوبی ظرفیت تولید واحد شماره یک تولید MEG خود را (با نرخ تولید 300 هزار تن در سال) از ابتدای ماه مارس به 80 درصد برساند. از سمت دیگر موعد تعمیر بسیاری از استیمکراکرها در آسیا به پایان رسیده است و تولید مازاد اتیلن را به بازار تحمیل کرده است. شرکت ژاپنی کیکو، استیم کراکر با خوراک نفتا (با ظرفیت 700 هزار تن در سال) را از جمعه با ظرفیت کامل در مدار تولید قرار داده است. این استیمکراکر از اواسط فوریه به مدت 10 روز به دلیل تعمیرات خارج از مدار تولید بود. بر اطلاعات موجود از پتروشیمیهای داخلی اتیلن به عنوان خوراک بین مجتمعی در کشور مورد استفاده قرار میگیرد. بر این اساس قیمت اتیلن برای برخی پتروشیمیهای داخلی مانند جم و مارون که اتیلن مازاد خود را به شرکتهای پاییندست به فروش میرسانند از اهمیت برخوردار است. در این میان نحوه قیمتگذاری اتیلن داخلی تا حدودی مبهم است با این حال به نظر میرسد قیمت اتیلن در مناطق مختلف به خصوص شرق آسیا در نحوه قیمتگذاری این محصول اهمیت دارد. از سوی دیگر اتیلن به عنوان خوراک واحدهای پاییندستی مانند پتروشیمی غدیر (تولید پیویسی) استفاده میشود.
پروپیلن: بهای پروپیلن طی معاملات هفته قبل نوسان چشمگیری نداشت و بهای این محصول در سیافآر چین با افت 15 دلاری به سطح 930 دلار رسید. با بالا رفتن قیمت ابتدای هفته این محصول در بازارهای چین برای مصارف داخلی، خرید پروپیلن وارداتی افزایش یافته است. عدهای معتقدند که افزایش سطح تقاضا در شاندونگ چین میتواند رشد نرخ هر تن پروپیلن وارداتی به سطح 950 دلار را هم ممکن کند. شرکت نیگبو چین هم اعلام کرد که تعطیلی واحد هیدروژنزدایی از پروپان این شرکت به دلیل مسائل فنی چهار روز عقب افتاده و تا 4 مارس ادامه مییابد. همین مدت 4 روزه از تولید 49 هزار تن پروپیلن جلوگیری میکند. واحد یاد شده اگر به طور کامل فعالیت کند دارای ظرفیت تولید سالانه 600 هزار تن پروپیلن و 500 هزار تن پلیپروپیلن است. خوراک ورودی پروپان این واحد در زمان مشابه 720 هزار تن خواهد بود.
پیویسی: قیمت PVC در معاملات هفته اخیر بازهم 10 دلار کم شد و در سیافآر چین به 890 دلار رسید. تضعیف مجرای تقاضای پیویسی از سمت صنایع پاییندستی چین به افت پیویسی دامن زد. به دلیل تعمیرات فصلی تولیدکنندگان این محصول در جنوبشرف آسیا عرضه این محصول با اختلال روبرو شده است، با این حال افت عمومی تقاضا از طرف صنایع پاییندستی اثر کمبود عرضه را خنثی کرده است. در هند نیز به دلیل فصل سرد سطح تقاضا در دو ماه اخیر پایین بود، اما انتظار میرود که با قوت گرفتن صنایع پاییندستی شاهد تقویت تقاضا در ماه آینده باشیم.
پلیاتیلن: بهای انواع پلیاتیلن طی هفته قبل به طور میانگین 12 دلار در فوب خاورمیانه افزایش یافت. کاهش سطح ذخایر پلیاتیلن سبک در خارج از جین کاهش یافت و بهای این محصول را صعودی کرد. در حال حاضر به دلیل سودرسانی بیشتر، صادرات پلیاتیلن به فروش داخلی آن ترجیح داده میشود. مازاد تولید و صادرات بیش از حد پلیاتیلن سبک خطی در هندوستان هم از افزایش بیشتر بهای این محصول جلوگیری کرد. بهای پلیاتیلن سنگین هم با 15 دلار افزایش بیشترین رشد را در بین محصولات همدسته تجربه کرد.
پلیپروپیلن: هفته قبل بهای هر تن پلیپروپیلن رافیا در فوب خاورمیانه به میزان 13 دلار افزایش قیمت یافت. مجتمع پتروشیمی Borouge 3 امارات از ابتدای مارس دوباره آغاز به فعالیت کرد. تعطیلی این بخش کل مجموعه را دچار مشکل کرده بود که شامل استیمکراکر با ظرفیت 1.5 میلیون تن در سال، واحدهای تولید پلیاتیلن و پلیپروپیلن است. شرکت نفت هند هم واحد تولید پلیپروپیلن خود را به ظرفیت 680 هزار تن در سال در سواحل شرقی چین افتتاح کرد. انتظار میرود این واحد تولیدی با بازده 50 درصد شروع به کار کند و کم کم به 100 درصد بازده تولیدی برسد. با آغاز کار این واحد تولیدی هند به صادرکننده هوموپلیمر تبدیل میشود.
ایبیاس: قیمت اکریلونیترایل بوتادین استایرن (ABS) طی معاملات هفته قبل 20 دلار افزایش یافت. تولید ایبیاس پس از سال نو چین هنوز هم به روال عادی خود بازنگشته است.ضمن اینکه مذاکرات چین و آمریکا بر قیمت این محصول اثرگذار است. رشد بهای خوراک ورودی تولیدکنندگان ایبیاس دلیل اصلی افزایش قیمت این محصول است. قیمت بنزن و استایرن در هفته قبل صعودی شد. قیمت هر تن اکرونیترایل هم در هفته قبل 50 دلار گران شد. در اسل گذشته میلادی نیز واردات ایبیاس کشور هند با رشد 13.4 درصدی به سطح 111 هزار و 749 تن رسید که در صورت تداوم این روند میتوان به قدرتمندی سمت تقاضا در سال جاری نیز امیدوار بود.
بوتادین: قیمت بوتادین طی هفته گذشته در فوب کرهجنوبی و سیافآر چین به ترتیب 10 و 25 دلار افزایش یافت. دلیل این رشد افزایش سطح تقاضا از سمت تولیدکننده پاییندستی لاستیک استایرن بوتادین بود. نزدیک شدن به موعد تعمیرات فصلی واحدهای تولید استایرن بوتادین در کره جنوبی هم باعث شده تا خرید برای ارتقای سطح ذخایر انبارها افزایش یافته و با تقویت تقاضا منجر به رشد بهای بوتادین شود.
استایرن مونومر: رشد بهای استایرن مونومر در بازارهای آسیایی کند شده است و در هفته گذشته هر تن استایرن مونومر با افزایش 4 دلاری در سیافآر چین و فوب کرهجنوبی به ترتیب به بهای 1076 و 1036 دلار به فروش رفت. افزایش سطح ذخایر استایرن مونومر در بنادر شرق چین به دلیل کاهش سطح تقاضا از رشد بیشتر این محصول جلوگیری کرد. سطح ذخایر استایرن مونومر در انبارهای شرق چین طی هفته قبل 12 هزار تن افزایش یافته و به سطح 262 هزار و 500 تن رسیده است. قراردادهای تحویل در آوریل در حدود 1085 دلار به ازای هر تن بسته میشوند و تحرک زیادی در بازارهای آسیایی دیده نمیشود. با این حال فعالان بازار پتروشیمی امیدوارند در نیمه دوم ماه مارس سمت تقاضا تقویت شود.
مونواتیلنگلایکول (MEG): بهای مونواتیلن گلایکول طی معاملات هفته اخیر 27 دلار افزایش یافت و به بهای 637 دلار به ازای هر تن فروش رفت. بهای مونواتیلن گلایکول در روز جمعه جعش قابل توجهی داشت و نگاه خیلیها را در بازار معطوف به خود کرد. این رشد به دلیل افزایش قیمت ترفتالیک اسید خالص بود که در همان روز 15 دلار به ازای هر تن گران شده بود. افزایش بهای نفت و محصولات صنایع بالادستی مثل پاراگزیلین هم از رشد قیمت مونواتیلن گلایکول حمایت کرد. سطح تقاضا نیز از سمت صنایع پاییندستی افزایش یافته است. برخی از منابع حاکی از رشد 100 تا 200 درصدی نسبت فروش به تولید پلیاستر در هفته قبل هستند. با این حال سطح ذخایر مونواتیلن گلایکول در بنادر شرق چین با ثبت میزان 1.2 میلیون تن به بیشترین حد خود از سال 2013 رسید. به نظر نمیرسد سمت تقاضای این محصول در ادامه ماه جاری تغییر خاصی یابد، زیرا تولیدکنندگان پلیاستر ذخایر قابل قبولی از مونواتیلن گلایکول دارند که پاسخگو نیاز 16 تا 17 روز است. از سمت دیگر تولیدکنندکاه پاییندستی پلیاستر چین در تقلا برای فروش مازاد تولید خود هستند. نرخ تولید پلیاستر چین در هفته قبل 81 درصد افزایش یافته است.