دنیای بورس: شاخص کل سهام در جریان معاملات امروز بیش از یک‌هزار واحد افزایش یافت و به سطح 185 هزار و 500 واحد رسید. برای دومین روز پی‌در‌پی است که شاخص اصلی بورس تهران روند صعودی را تجربه می‌کند و بازده کل خود را از ابتدای سال به 92 درصد می‌رساند. آخرین روز کاری هفته در حالی آغاز شد که ایالات متحده آمریکا، آخرین برگ‌های خود را برای فشار بر ایران به معرض نمایش گذاشت. شامگاه گذشته، وزارت خزانه‌داری این کشور فهرست روزآمد بلندبالایی از اشخاص حقوقی و حقیقی ایرانی را منتشر کرد که مشمول «سخت‌ترین» تحریم‌های آمریکا می‌شوند. اگر مروری بر این فهرست داشته باشیم در خواهیم یافت که حوزه‌های نفت، بانک و حمل‌ونقل در نوک پیکان این تحریم‌ها قرار گرفته‌اند.
با این حال، بازارهای دارایی به رسمیت‌یابی تحریم‌ها از روز گذشته، واکنش خاصی نشان ندادند و مسیر منطقی خود را طی کردند. این رفتار از نگاه اغلب کارشناسان چندان دور از انتظار نبود. واقعیت این است که بازارها از مدت‌ها پیش به استقبال این رویداد رفته بودند و بنابراین اجرای تحریم نمی‌توانست رفتار حادی را از سوی معامله‌گران به دنبال داشته باشد.
اصلاح زمانی روزهای اخیر که در نوسانات محدود شاخص کل بورس، تنزل قابل‌ملاحظه ارزش معاملات و خروج سرمایه‌های خرد انعکاس یافت را می‌توان بازتابی از گارد احتیاطی بورس‌بازان و فعالان سهام در مواجهه با تحریم‌ها دانست. به همین دلیل، اولین روز اجرای تحریم‌ها ظرفیت‌های خود را برای تحمیل فضای روانی به بورس تهران از دست رفته دید. همین الگو در بازار ارز نیز تکرار شد. جدال نزدیک خریداران و فروشندگان ارز و نوسان محدود نرخ دلار در کانال 14 هزار تومان در دو روز اخیر، حاکی از پیش‌خور شدن اثر انتظاری تحریم‌ها طی روزها و هفته‌های قبل است. البته اقدامات بازارساز از مجرای باز کردن شیر عرضه و فروش ارز به قیمت‌های نزدیک به قیمت بازار، در شکل‌گیری فضایی نسبتا آرام در بازار ارز موثر ارزیابی می‌شود. در واقع، این مدیریت تقاضای ارز و همگرایی قیمت عرضه بازارساز با بازار آزاد بود که مجالی به موج‌سواری سفته‌بازان ارزی نداد و از تب خرید و ورود تقاضای جدید کاست؛ اقدامی که بسیار پیش از اینها انتظار می‌رفت. به هر حال، تدابیر و تمهیداتی از این دست، می‌تواند در تخلیه هیجانات ارزی و ترغیب معامله‌گران به سمت بازار سهام موثر باشد.
آرایش بانکی-خودرویی در بازار
در چند روز اخیر شاهد تغییر آرایش بورس‌بازان در جبهه تقاضا بوده‌ایم. مروری بر تحرکات سهامدارن خرد، رصد جریان نقدینگی در بازار و همچنین تغییرات نسبی قیمت در صنایع مختلف این آرایش جدید را به‌خوبی منعکس می‌کند.
از یک طرف، جبهه بزرگان کالایی اعم از فلزی-معدنی‌ها و پتروپالایشی‌ها روند متعادل و کم‌نوسانی را پشت سر می‌گذارند. در واقع، گارد احتیاطی بازار نسبت به مساله تحریم‌ها و در نتیجه، عقب‌نشینی تقاضای موثر در برابر شکل‌گیری کف‌های حمایتی سخت در سهام این گروه‌ها از عوامل اصلی کم‌نوسانی قیمت و عدم جذب نقدینگی تلقی می‌شوند. ضمن اینکه ابهام در جریانات نقدی بنگاه‌های مزبور، که عمدتا صادراتی‌اند، متقاضیان را به انتظار و عقب‌نشینی واداشته است. از سوی دیگر، دو صنعت بانکی و خودرویی گوی سبقت را در جذب نقدینگی ربوده‌اند و با سرعت بالاتری مسیر صعودی را طی کرده‌اند. به بیان آماری، یک چهارم نقدینگی کل بازار از ابتدای هفته قبل-5 آبان- تاکنون در دو گروه بانکی و خودرویی دست‌به‌دست شده است. به عبارت دقیق‌تر، از پنجم آبان تا معاملات امروز 18 درصد از کل گردش نقدینگی در سهام بانکی و حدود 10 درصد در سهام خودرویی به گردش درامده است. همچنین شاخص این دو صنعت نیز در این بازه زمانی 12 تا 13 درصد رشد کرده‌اند. این در حایل است که شاخص گروه‌های فلزات و پالایشی در این دوره افت کرده و دو گروه معدنی و پتروشیمی نیز بازدهی کمتر از 3 درصد را ثبت کرده‌اند.