تامین سرمایه‌های بورسی گزینه سرمایه‌گذاری‌اند؟

15:08 - 1400/01/21
عملکرد شرکت‌های تامین سرمایه را چگونه باید بررسی کرد. چرا ناظران دورنمای تامین سرمایه‌ها را مصون از رکود می‌دانند.
تامین سرمایه‌های بورسی گزینه سرمایه‌گذاری‌اند؟
  • مریم رستمی | کارشناس بازار سرمایه

شرکت‌های تامین سرمایه در واقع بومی شده بانک سرمایه‌گذاری به انگلیسی: Investment Bank هستند که در سراسر دنیا وجود دارند و به عنوان یکی از بخش‌های سیستم بانکداری فعالیت می‌کنند.

اما در ایران زیر نظر سازمان بورس و اوراق بهادار هستند و فعالیتشان به صورت مستقل است. سه وظیفه اصلی شرکت‌‌های تامین سرمایه شامل تامین مالی شرکت‌ها، مدیریت دارایی‌ها و مشاوره سرمایه‌گذاری است. همان‌طور که پیش از این گفتیم، شرکت‌های تامین سرمایه واسطه‌هایی هستند که خدمات متنوعی را به شرکت‌ها ارائه می‌دهند.

یکی از این خدمات تامین مالی شرکت‌هاست. به این صورت که اگر شرکتی خصوصی یا دولتی به دنبال تامین منابع مالی خود باشد، می‌تواند از این شرکت‌ها کمک بگیرد. شرکت تامین مالی با انتشار اوراق بهادار مربوط به این شرکت‌ها در  بورس، سرمایه سرمایه‌گذاران را جذب و در اختیار شرکتی که نیاز به تامین مالی داشته، قرار می‌دهند.

بنابراین آنها را نه می‌توان شبیه بانک دانست و نه شبیه شرکت‌های سرمایه‌گذاری. شرکت‌هایی که نیاز به منابع مالی دارند، به عنوان ناشران اوراق بهادار شناخته می‌شوند و شرکت‌های تامین سرمایه به عنوان واسطه، این اوراق بهادار را در اختیار سرمایه‌گذاران می‌گذارند و وجوه جمع‌آوری شده را به ناشر اوراق می‌دهند. از طرفی اگر شرکتی بخواهد وارد بورس شود و سهامش به صورت عرضه اولیه ارائه شود، شرکت‌های تامین سرمایه تمام مراحل ثبت و اخذ مجوزهای لازم را انجام می‌دهند. در مجموع می‌توان گفت این شرکت‌ها، نقش مهمی در جذب منابع مالی و هدایت آن به سمت فعالیت‌های مولد اقتصادی دارند.

بسیاری از شرکت‌های تامین سرمایه خود نیز به بازار سرمایه ورود کرده‌اند. هدف از عرضه سهام نهادهای مالی واسط به بورس اوراق بهادار، گسترش بیشتر خدمات این نهادها است. این صنعت اهداف مهمی همچون ورود هرچه بیشتر شرکت‌های دارای زنجیره ارزش در بازار سرمایه، ارائه خدمات مطلوب‌تر به ناشران و سهامداران جهت تسریع در انجام امور، افزایش سرعت ارائه خدمات (که در طی دوسال گذشته اقبال باورنکردنی از سوی عموم مردم به بازار موجب شد صف‌های طولانی جهت دریافت کد بورسی تشکیل شود) که در نتیجه موجب رشد هرچه بیشتر بازار سرمایه، افزایش سطح آگاهی عمومی از بازار سرمایه و سودآوری سهامداران شد.

تمامی این اثرات مثبت باعث افزایش رضایت‌مندی و سهولت در انجام معاملات شد.نهادهای واسط مالی همواره شرایط متعادل و یکنواختی برای انجام فعالیت‌ها و وظایف محوله دارند. به‌بیان‌دیگر فعالیت‌ها و خدمات شرکت‌هایی که در زنجیره ارزش بازار سرمایه‌دارند (نهادهای واسط مالی)، گرفتارِ رکود یا رونقی که بنا بر چرخه‌های اقتصادی در سایر صنایع به‌ویژه گروه‌های کالامحور بازار رخ می‌دهد، نمی‌شوند.

از همین رو عرضه آنها به بازار می‌تواند به‌عنوان یکی از گزینه‌های مناسب سرمایه‌گذاری مدنظر برای سرمایه‌گذاران کم‌ریسک محسوب شود. این در حالی است که عطش خریداران و سرمایه‌گذاران بازار سهام نسبت به سهام نهادهای مالی واسط در ماه‌های اخیر نشان می‌دهد این گروه نیازمند حضور شرکت‌های بیشتر برای مدیریت هرچه بهتر تقاضاست که با استقبال شرکت‌های فعال در چرخه نهادهای مالی واسط برای ورود به بازار سرمایه این امر به‌زودی محقق خواهد شد. در این گزارش عملکرد این شرکت‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد.

تامین سرمایه امین

شرکت تامین سرمایه امین با نماد «وامین»در زمره تازه واردهای بورس قرار دارد و هم‌اکنون  با سرمایه ۷ هزار میلیارد ریال، با ترکیب سهامداری ۱۴ درصدی (شرکت سرمایه گذاری صبا تامین، شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی، شرکت گروه مدیریت سرمایه‌گذاری امید، صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر) و ۱۰ درصد گروه مالی ملت و ۳/ ۹ درصد شرکت سرمایه‌گذاری تدبیر، ۵ درصد شرکت سرمایه گذاری پویا و ۳/ ۴ درصد شرکت بهساز مشارکت‌های ملت در تابلوی معاملات بورس مورد داد و ستد واقع می‌شود.

خدمات اصلی تامین سرمایه امین و به طور کل تمامی شرکت‌های تامین سرمایه بانکداری سرمایه‌گذاری شامل (تامین مالی و انتشار اوراق، تعهد پذیره‌نویسی، ارزش‌گذاری و ادغام و تملیک، خدمات مشاوره مالی) و مدیریت دارایی(عملیات بازار و بازارگردانی، صندوق‌های سرمایه گذاری و سبد گردانی) است. کارگزاری امین آوید، شرکت فرعی این مجموعه با سرمایه ۱۵ میلیارد تومان است.

تامین سرمایه بانک ملت

این شرکت در چهاردهم اسفندماه سال گذشته اولین روز معاملات خود در بازار بورس و اوراق بهادار به ثبت رساند و هم‌اکنون با سرمایه ۷ هزار میلیارد ریالی ادامه دهنده مسیر خود است. شرکت گروه مالی ملت با ۷۹ درصد و شرکت مدیریت سرمایه آتیه خواهان با ۵ درصد، بیشترین سهم و مالکیت را در میان سهامداران تملت به خود اختصاص داده است. بازدهی ماهانه این شرکت حدود ۱۱ درصد بوده و ۵/ ۷ درصد از کل صنعت را به خود اختصاص داده است. این در حالی است که شناوری سهم ۱۶ درصد است.

تامین سرمایه نوین

این شرکت در بیست و دوم اسفند ماه سال ۹۷ با نماد تنوین و با قیمت ۲ هزار و ۲۰۰ ریال عرضه شد. هم‌اکنون با سرمایه ۹ هزار میلیارد ریال و بازدهی ماهانه ۳۲ درصدی، در حال معامله است. شناوری سهم ۲۶ درصد است و ۳/ ۸ درصد از صنعت را به خود اختصاص داده است. شرکت تامین آتیه درخشان نوین و شرکت بانک اقتصاد نوین با ۲۲ درصد، بیشترین مالکیت در ترکیب سهامداران را دارا هستند. تامین سرمایه نوین بیشترین سرمایه را در میان سایر شرکت‌های گروه دارد و به عنوان یک مزیت جهت تقبل تعهد پذیره نویسی اوراق بهادار تلقی می‌شود و در نهایت امکان حفظ و ارزش سهم بازار را برای شرکت فراهم می‌آورد.

تامین سرمایه لوتوس پارسیان

این شرکت سوم بهمن ماه سال ۹۷ با قیمت ۲۰۵۰ ریال در بازار دوم بورس عرضه شد. این شرکت هم‌اکنون ۶هزار میلیارد ریال سرمایه ثبت شده  و ۳ هزار میلیارد ریال سرمایه ثبت نشده دارد که این مبلغ تا زمان برگزاری مجمع عمومی عادی سالانه مورخ ۳۰ دی‌ماه ۱۳۹۹ ثبت خواهد شد. بازدهی ماهانه لوتوس پارسیان حدود ۱۲ درصد، سهام شناور آزاد ۱۱ درصد و سهم از صنعت ۱۰ درصد است.

تامین سرمایه امید

این شرکت در ۲۹آذر سال ۹۶ با قیمت ۱۶۰۰ ریال در بازار دوم بورس عرضه شد. این شرکت ۷ هزار میلیارد ریال سرمایه ثبت شده و ۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال سرمایه ثبت نشده دارد. شناوری سهم ۸ درصد و درصد از صنعت ۹/ ۹ درصد است. همچنین بازدهی آن ماهانه ۲۵ درصد است.

مقایسه نسبت‌های مالی شرکت‌های تامین سرمایه برای دو دوره مالی مشابه نشان‌دهنده رشد و بهبود صورت‌های مالی و به طور کلی وضعیت  خوب شرکت است. اما آنچه قابل تامل است کاهش نسبت جاری برای شرکت‌های تامین سرمایه لوتوس پارسیان و بانک ملت است که می‌تواند برای شرکت‌های مذکور امتیاز منفی تلقی شود چراکه نشان‌دهنده کاهش توان شرکت در پرداخت دیون کوتاه‌مدت خود است. نتایج بسیار بالا برای نسبت‌های جاری لزوما به معنای وضعیت خوب شرکت نیست و می‌تواند گواه میزان نقدینگی بسیار بالای شرکت‌ها و استفاده نامناسب از منابع مالی کوتاه‌مدت باشد.

مقایسه روند قیمتی معاملات شرکت‌های تامین سرمایه

روند قیمتی تامین سرمایه امین بدون در نظر گرفتن رشد قیمتی که در شهریور سال جاری به وقوع پیوسته، ثبات نسبی در سایر روزهای معاملاتی به چشم می‌خورد.

از ابتدای سال جاری تاکنون، شرکت لوتوس پارسیان روند معاملات قیمتی خود را با شیب صعودی آغاز کرده و در ماه‌های چهارم و پنجم بیشترین رشد قیمتی را در تاریخچه معاملات خود به ثبت رسانده و ادامه روند با ثبات نسبی همراه بوده است. روند قیمتی تامین سرمایه نوین نیز همانند لوتوس پارسیان بوده با این تفاوت که پس از رسیدن به اوج قیمت طی ماه‌های تیر و مرداد سال جاری، پس از آن روند شیب نزولی به خود گرفته است.

تامین سرمایه بانک ملت و امید نیز پس از رسیدن به پیک قیمتی در تابستان سال جاری، همراستا با اصلاح شاخص کل راه نزول (با شیب اندک) را در پیش گرفته‌اند.

تامین سرمایه‌های بورسی گزینه سرمایه‌گذاری‌اند؟0
عملکرد مالی تامین سرمایه ها