دنیای بورس: سلیمان کرمی| فارغ از بحث‌های کارشناسی با رشدهای مداوم قیمت سهام، شاهد پایکوبی دسته‌جمعی اهالی بازار سرمایه هستیم و از طرفی حسرت سرمایه‌گذاران سایر بازارها مانند ارز و سکه و مسکن احتمالا هر روز بیشتر و بیشتر می‌شود.
بر اساس اطلاعات موجود رکورد تازه‌ای با شرکت دو میلیون و ۶۲ هزار نفر در خرید عرضه اولیه به ثبت رسید و تنها دیروز سازمان تامین اجتماعی نزدیک به ۵۸۰۰ میلیارد تومان نقدینگی به عنوان سهام‌دار عمده شستا جذب کرد؛ شنبه نیز ۱۱۰۰ میلیارد تومان دیگر تامین مالی برای سازمان تامین اجتماعی با فروش شستا به صندوق‌‌ها رقم خواهد خورد.
بازار سهام عرضه اولیه سنگینی مانند شستا را در شرایطی به آسانی جذب کرد که شاخص کل بورس تهران جهش ۱۹ هزار واحدی را ثبت کرده است، داده‌های موجود در حال صادر کردن این سیگنال هستند که شاید باید تک‌سناریو پیش روی بورس را ادامه رالی صعود دانست. گرچه سهام از معیارهای ارزندگی فاصله گرفته باشند اما به پشتوانه تب بالای نقدینگی به سختی بتوان مانعی در برابر صعود سهام پیدا کرد. گرچه این موضوع خوشحالی فعالان بازار سهام را به دنبال دارد اما صعودهای افسارگسیخته سهام نگرانی کارشناسان اقتصادی را به دنبال دارد. در ماه‌های اخیر اشاره شده بود که هجمه نقدینگی به راحتی می‌تواند مقاومت‌های پیش روی سهام را یکی پس از دیگری در هم شکند (به گزارش با عنوان چشم‌انداز بورس از تابلو نقدینگی مراجعه کنید) و بر این اساس مواردی که ممکن است بر تب بالای نقدینگی در سهام اثرگذار باشد، بررسی شد.
در این خصوص این احتمال وجود داشت که با عرضه‌های سنگین اولیه حداقل در کوتاه‌مدت از تب نقدینگی در بقیه نمادهای بازار کاسته شود. اما تجربه‌های اخیر و همچنین بررسی کدهای فعال در معاملات عادی و مقایسه با کدهای مشارکت‌کننده در عرضه‌های اولیه نشان داد (اینجا بخوانید) که اتفاقا عرضه‌های اولیه با جذب افراد جدید به بازار سهام، چشم‌انداز پمپاژ هر چه بیشتر نقدینگی را تقویت می‌کند. بر این اساس در تابع تعریف‌شده نقدینگی بورس(در گزارش‌های پیشین) متغیر نخست یعنی سهم بورس از کل نقدینگی کشور به واسطه افزایش استقبال عموم از سهام در حال افزایش است و در التهاب اقتصادی ناشی از کرونا و افت قیمت جهانی کالاها و ادامه وضعیت تحریمی و احتمال کسری بودجه دولت شتاب رشد حجم نقدینگی اقتصاد کشور بالا به نظر می‌رسد (حجم نقدینگی کشور متغیر دوم)؛ برای آمار رسمی از نقدینگی کشور باید منتظر ارائه ترازنامه بانک مرکزی بود.
با این وضعیت حتی عرضه‌های سنگین دولت در هفته‌های آینده نیز شاید نتواند خللی در مسیر صعودی بازار سهام ایجاد کند. با توجه به دامنه محدود نوسان قیمتی و به دنبال تشکیل صف به عنوان عامل تشدیدکننده هیجان شاید باید منتظر یک عامل استثنا بود تا از تب نقدینگی و شدت صعودهای بی‌امان بورس کاسته شود. همچنان باید منتظر رویه آتی سهام بود. دلهره را نسبت به عواقب چنین رشدهای افسارگسیخته سهام کاملا مشهود است؛ گرچه این رویه موارد مثبتی مانند افزایش شناوری بازار سهام با عرضه‌های گسترده سهام‌داران عمده را می‌تواند رقم بزند.
با این وضعیت احتمالا تحلیلگران می‌توانند دغدغه‌های دکتر محمدی (بر اساس شواهد و شنیده‌ها)، ریاست پیشین سازمان بورس از عواقب چنین رشدهای افسارگسیخته‌ای برای بورس و اقتصاد بیشتر درک کنند. آن‌چه را شاهد هستیم ورود بی‌امان نقدینگی به بازار سهام است که احتمالا نشان‌دهنده رشد سهم بخش پول از کل نقدینگی کشور (به عنوان هسته مذاب نقدینگی) مشابه ۹ ماه نخست سال ۹۸ است؛ سهم پول از نقدینگی کشور در برابر شبه پول تا پایان آذر افزایش یافت و به ۱۴ درصد از کل حجم نقدینگی رسید که مسیر صعودی را در پیش گرفته است. برای بررسی ادامه این رویه باید منتظر اثر این موضوع در ترازنامه‌های ماهیانه بانک مرکزی بود. امیدواریم در کنار تامین مالی دولت به اثرات هیجان شدید کنونی بر آینده اقتصاد کشور نیز توجه شود. انبساط هسته مذاب نقدینگی کشور گرچه در شرایط کنونی رشد سهام را رقم زده و برای فعالان بازار مثبت جلوه می‌کند اما ادامه این رویه سناریوهای بعضا خطرناکی را می‌تواند برای اقتصاد کشور رقم بزند.
