دنیای بورس: شاید کمتر معامله‌گری در اوج تنش‌های هفته گذشته که نگرانی از جنگ جامعه را فراگرفته بود جهش‌های این‌چنینی سهام را یک هفته بعد انتظار داشت. با این حال با عبور از شوک‌های موقت اتفاقا موج‌های هیجانی خرید را شاهد هستیم. اما این‌که این موج‌های هیجانی خرید کجا پایان می‌یابد چندان قابل پیشبینی نیستند. در این گزارش نیز تنها مسیر نشانه‌ها را رصد می‌کنیم که شاید بتواند به معامله‌گران در انتخاب استراتژی بهینه کمک کند.
معاملات فردای بازار سهام کشورمان از جنبه‌های مختلف می‌توان مورد بررسی قرار داد و شاید در همه جنبه‌ها حساسیت معاملات فردا کاملا مشهود باشد. احتمالا بنا نیست صفهای خرید سهام به شدت روزهای قبل ادامه پیدا کنند و همین موضوع می‌تواند باعث شود که موج شناسایی سود به کل بازار سهام سرایت کند. در حالی‌که معاملات چهارشنبه گذشته می‌توانست یک فرصت برای کسب سود از یک رالی بزرگ باشد (همان‌طور که در مطالب روز چهارشنبه «دنیای بورس» مورد اشاره بود) به نظر می‌رسد معاملات فردا می‌تواند با ریسک پایان موج صعودی همراه شود و به دنبال آن فرصت شناسایی سود حداکثری برای معامله‌گران باشد. اما قطعا ماجرا به این سادگی نیست و بر همین اساس باید موارد مختلف را در این خصوص مورد بررسی قرار داد.
حقوقی‌ها و عرضه صفهای خرید لیدرهای سهام
طی مطالب اخیر «دنیای بورس» بر نقش مهم حقوقی‌های بازار در نوسان آتی سهام اشاره شده است. این دسته از معامله‌گران در هفته گذشته به جهت جبران ضربه ریسک‌های غیراقتصادی حمایت تمام عیاری را از بازار داشتند. حال نیز طبیعی و منطقی است که این حقوقی‌ها هر چه زودتر در جهت بازیابی توان مالی خود سهامی که در هفته گذشته خریداری کردهاند را به بازار عرضه کنند. این موضوع علاوه بر بازگرداندن توان این حقوقی‌ها، به بازگشت تعادل به عرضه و تقاضای سهام نیز کمک می‌کند.
امروز بر شدت عرضه حقوقی‌ها نسبت به روزهای قبل افزوده شد و اگر نگاهی به سهام پیشرو و مورد توجه بازارکه بیشترین صفهای خرید را در روزهای اخیر داشته‌اند داشته باشیم می‌توان روند تشدید عرضه از سمت حقوقی‌ها را مشاهده کرد. برای مثال سهام بانک ملت که اتفاقا در هفته گذشته بیشترین خالص خرید حقوقی‌ها را به خود دیده بود دیروز شاهد عرضه حدود 40 میلیون سهم از سمت حقوقی‌ها بود و امروز این میزان عرضه به بیش از 210 میلیون سهم رسیده است. به این ترتیب در سه روز نخست هفته جاری حقوقی‌ها حدود 246 میلیون سهم بانک ملت را به بازار عرضه کردهاند. اگر فرض گرفته شود که حقوقی‌های حامی این سهم در هفته گذشته به دنبال فروش سهام خود در این روزها بوده‌اند و تمام فروش اخیر حقوقی‌ها را به این دسته از معامله‌گران نسبت دهیم باید گفت که از حدود 700 میلیون سهم خریداری شده در هفته گذشته تنها 257 میلیون سهم عرضه شده است و همچنان پتانسیل قابل توجهی برای عرضه سهام وجود دارد.
« خودرو » نیز دیگر نمادی بود که در هفته گذشته در میان نمادهای با بیشترین خرید حقوقی‌ها قرار داشت. این نماد نیز در حالی‌که روز گذشته تنها عرضه 15 میلیون سهم از سمت حقوقی‌ها را به خود دید امروز میزان عرضه سهام این دسته از معامله‌گران به حدود 70 میلیون سهم رسید. در هفته گذشته حجم خرید حقوقی‌ها در سهام ایران‌خودرو حدود 244 میلیون سهم بود و بر این اساس این سهم نیز پتانسیل بالقوهای را برای عرضه سهام دارا است. در کلیت بازار نیز همچنان به نظر می‌رسد باید در انتظار عرضه سهام از سوی حقوقی‌هایی بود که در هفته گذشته اقدام به خرید سهام کردهاند به طور کلی این‌که بازارگردانان سهام در مسیر صعودی پرشتاب سهام از عرضه خودداری کنند با ریسک وقوع شوک دیگر قدرت چندانی برای حمایت از سهام نخواهند داشت.
بر این اساس از این منظر و با انتظار برای عرضه سنگین حقوقی‌ها باید گفت احتمال عرضه کامل صفهای خرید در معاملات سه‌شنبه وجود دارد و به این ترتیب احتمال این‌که شاخص رشد بیش از 2 درصدی را در ابتدای بازار تجربه کند و وارد ابرکانال 400 هزار شود اما واقعا در خصوص این‌که در این سطح پایدار بماند تردید وجود دارد. اما این نیز تمام ماجرا نیست و باید به قدرت پیشبینی‌ناپذیر حقیقی‌ها اشاره کرد.
رصد سهام از لنز حقیقی‌ها
تنها نمی‌توان به عملکرد حقوقی‌ها اتکا کرد. باید در نظر داشت که دلیل اصلی رشد سهام تا سطوح کنونی سرمایه‌های خرد و سرگردانی بوده که به سمت سهام جذب شده‌اند و رالی پرشتاب صعودی را رقم زده‌اند. البته منظور از معامله‌گران خرد تنها حقیقی‌های بازار نیستند و صندوق‌ها و کدهای حقوقی نسبتا کوچک‌تر نیز نقش به سزایی در صعود سهام ایفا کردهاند. آن‌چه در بخش قبل اشاره شد این بود که حقوقی‌ها احتمالا فردا صفهای خرید نمادهای پیشرو و لیدر بازار را عرضه کنند و همین موضوع می‌تواند فشار عرضه را در کل بازار گسترش دهد. اما در نقطه مقابل معامله‌گرانی قرار دارند که در حال رکوردزنی روزانه در سمت خرید هستند. امروز نیز خالص خرید حقیقی در بورس تهران حدود 886 میلیارد تومان بود. دیروز این عدد حدود 945 میلیارد تومان و در مجموع از ابتدای هفته برای بورس و فرابورس این عدد به حدود 2600 میلیارد تومان رسیده است. این عدد در برابر 4500 میلیارد تومان خالص خرید حقوقی‌ها در هفته گذشته قرار می‌گیرد و نشان می‌دهد که همچنان توان بالقوهای برای خرید حقیقی‌ها وجود دارد (حقیقی‌ها در هفته گذشته سهام را نقد کردهاند) که اگر با موج نقدینگی تازه‌نفس همراه شود نه‌تنها تردیدی در حفظ کانال 400 هزار واحد وجود نخواهد داشت بلکه احتمال ادامه رشدهای افسارگسیخته نیز وجود دارد. واقعا نمی‌توان در این خصوص و قدرت نقدینگی معامله‌گران خرد صحبت دقیقی داشت زیرا این سرمایه‌ها بسیار خرد و تعداد افراد بسیاری را شامل می‌شوند و به هیچ‌وجه متمرکز نیستند. با این حال احتمال ایست حداقل موقت سهام دور از انتظار نیست.
قیمت‌ها به قبل از شوک بازمی‌گردند
قیمت بسیاری از نمادها در معاملات فردا به سطوح قبل از شوک بازمی‌گردد گرچه در میان نمادهای کوچک و بزرگ امروز این نمادها از سقف قیمتی تاریخی خود بار دیگر عبور کردند. رسیدن به سطوح قبلی که معمولا برای بزرگان بازار سطوح مقاومتی به شمار می‌آید می‌تواند واکنش معامله‌گران سهام را به دنبال داشته است. برای مثال «خودرو» فردا بار دیگر به بیش از 900 تومان می‌رسد و «وبملت» به 650 تومان نزدیک می‌شود. «فملی» از سطح تاریخی خود عبور کرده است و فولاد نیز وضعیت نسبتا مشابهی را دارد. «وتجارت» نیز به 50 تومان می‌رسد.
به صورت کلی رسیدن به سطوح قبل از شوک در لیدرهای سهام می‌تواند موج شناسایی سود را افزایش دهد. در این میان همچنان بهانه تازه‌ای نیز مطرح نشده که بتوان به پشتوانه آن از سقف‌شکنی سهام اطمینان پیدا کرد. برای مثال آیین‌نامه اجرایی افزایش سرمایه ابلاغ شده است اما همچنان انتظار برای میزان دقیق افزایش سرمایه شرکت‌های مرتبط وجود دارد. بار دیگر باید گفت شاید بازار دنبال بهانه تازه‌ای برای عبور از سقف‌های روانی نباشد و رشد افسارگسیخته خود را ادامه دهد اما اگر احتمال تکرار الگوهای سنتی لحاظ شود رسیدن به این سطوح می‌تواند موعد استراحت سهام باشد.
یک نکته مهم در مسیر قیمت آتی
اگر واقعا سناریو بالا رخ دهد و حقیقی‌ها نتوانند عرضه‌های سنگین حقوقی‌ها را جوابگو باشند و به این ترتیب صفهای خرید در این نمادها عرضه شوند اما انتظار اصلاح قابل توجه سهام در کوتاه‌مدت دور از انتظار به نظر می‌رسد. در مسیر میان‌مدت و بلندمدت واقعا نباید اظهارنظر داشت و بازار به جایی رسیده که هر لحظه ممکن است عامل اقتصادی یا غیراقتصادی نوسان عجیبی را در نماگرهای بازار ایجاد کند؛ گرچه همچنان سهام بنیادی ارزنده در بازار برای سرمایه‌گذارانی که قصد سرمایه‌گذاری بلندمدت دارند وجود دارد.
یکی از نقدهایی که به ناظر بورس در هفته گذشته وارد بود عملکرد وی در اجبار خرید سهام در سطوح بالای قیمتی و محدود کردن هر چه بیشتر دامنه نوسان بود به نوعی که توجه به ریسک را از ذهن معامله‌گران حذف کرد. با این حال همین موضوع در کوتاه‌مدت همچنان می‌تواند احتمال اصلاح شدید و مداوم را به شدت کاهش دهد.
در شرایط کنونی نیز اگر بازار بخواهد واکنش هیجانی شدیدی نشان دهد بار دیگر احتمال حضور پررنگ صندوق‌های حامی بازار مانند صندوق توسعه وجود دارد که می‌تواند ضرب ریزش سهام را بگیرد. اما این موضوع چه اهمیتی دارد؟
واقعیت این است که ما رشدهای اخیر را نیازمند یک اصلاح منطقی می‌دانستیم و اصلاح هفته گذشته با اثر شوک اتفاق افتاد و بسیج صندوق‌های بازار برای جبران شوک غیراقتصادی اصلاح را از مسیر منطق خارج کرد و در نتیجه آن سهام در این هفته به سطوح بالاتر از قبل از شوک رسید. اما همچنان نگرانی زیادی در خصوص ادامه نوسان سهام پس از رشدهای سنگین از ابتدای سال وجود دارد؛ شاخص کل حدود 120 درصد رشد کرده است. اگر شما این ریسک‌ها را جدی نمی‌دانید می‌توانید به استراتژی خود در سهام‌داری ادامه دهید اما اگر با نظر ما همراه هستید باید دقت بیشتری به وضعیت کنونی داشته باشید. بر این اساس است که سهام‌داری در سهام کوچک‌تر پرریسک‌تر از همیشه می‌دانیم زیرا در هفته گذشته نیز مشاهده شد که حداقل سهام بزرگ و مورد توجه بازار با حمایت قابل توجه سازمان و صندوق‌های حمایتی سهام همراه است.
به صورت کلی اگر همراه با گزارش‌های «دنیای بورس» در چهارشنبه هفته گذشته اقدام به خرید سهام کرده‌اید شاید بد نباشد در صورت تزلزل (باید لحظه به لحظه معاملات نمادها و کل بازار را رصد کنید) صفهای خرید در معاملات فردا نیم‌نگاهی نیز به شناسایی سود داشته باشید. در این میان واقعا وضعیت آتی سهام با انتظار برای عرضه حقوقی‌ها، قدرت نقدینگی حقیقی‌ها، رسیدن به سطوح روانی قیمت و همچنین رشدهای چندین برابری قیمت سهام در سال 98 را نمی‌توان به صورت دقیق تحلیل کرد. اما ما ترجیح می‌دهیم به برخی از بهانه‌های کوتاه‌مدت مانند صورت‌‌های مالی شرکت‌ها و همچنین اتفاقات پایان هفته بازار جهانی توجه بیشتری داشته باشیم. در خصوص شرکت‌هایی که انتظار تجدید ارزیابی دارایی‌ها را می‌کشند نیز به تدریج باید در انتظار انتشار گزارش توجیهی افزایش سرمایه بود که برای مثال این موضوع برای بانک ملت در کنار عملکرد پاییز از اهمیت بیشتری نسبت به دیگر شرکت‌ها برخوردار است.
بر این اساس از دقایق آغازین معاملات فردا سعی می‌کنیم با دقت بیشتری رویه عرضه و تقاضا را در نمادهای لیدر بازار و دیگر نمادها در کانال تلگرامی رصد کنیم.
