دنیای بورس: در گزارش پیشین «دنیای بورس» با عنوان «سهام کدام شرکتها را نخریم؟» به این موضوع اشاره شد که از هر گونه خرید گروهی که متمرکز بر یک راس هرم است خودداری شود زیرا در چنین خریدهایی زیان سنگین میتواند سهام را تهدید کند. هر چه خریداران متمرکزتر باشند احتمالا زیان نیز سنگینتر خواهد بود. بر این اساس حتی اگر روی موج خریدهای گروهی حرکت میکنید این موضوع را در نظر داشته باشید که زمان خروج راس اصلی مشخص نیست.
معاملهگران به خصوص تازهواردهای سهام چند نکته در ظاهر ساده اما کاربردی در نظر داشته باشند. نکته نخست اینکه سهام بدون ریسک معنا پیدا نمیکند. بر این اساس هر شخصی که عنوان داشت که سهمی را در نظر دارد که خالی از ریسک است و قطعا رشد میکند با احتمال بالا بدانید که این موضوع یک دروغ بزرگ است. موضوع بعد اینکه صعود ابدی سهم نداریم و هر مکانی که تنها به تبلیغات سهم مشغول است احتمالا در حال فریب عموم یا عدم آگاهی از واقعیتها است.
افسانهای به نام سرمایهگذاری بدون ریسک
هر سهمی دارای یک سری ریسکها و یک سری فرصتها است که میتواند در کنار یکدیگر و بر اساس برآورد تحلیلی مسیر آتی قیمت را رقم بزند. در بازار سهام ما اما این موضوع بسیار مشاهده شده است که برخی از عدم آگاهی سایرین استفاده میکنند و با عنوان سهم بدون ریسک بسیاری از فعالان به خصوص تازهواردان را به خود جذب میکنند. بر این اساس قطعا باید در نظر داشت که هر سهمی ریسکهایی را شامل میشود.
برای مثال حتی سهام ارزنده کنونی از نگاه بنیادی مانند «فملی» یا «فولاد» نیز ریسکهایی از رکود اقتصاد جهانی یا داخلی را دارا هستند و نمیتوان تنها به فرصتهای آنها اشاره کرد. به صورت کلی نیز ریسکها و فرصتها در کنار یکدیگر قرار میگیرند و در نهایت در خصوص خرید و فروش سهام تصمیم گرفته میشود. بر این اساس بار دیگر تاکید میشود که اگر عدهای تاکید دارند که سهمی بدون ریسک یا هر موقعیت سرمایهگذاری در هر جا بدون ریسک را میشناسند و قصد جذب شما را دارند با احتمال بالا بدانید که این موضوع یک دروغ بزرگ است. تنها بانکها و برخی از اوراق هستند که با عنوان بدون ریسک مطرح هستند آن هم به این دلیل که این مقاصد سرمایهگذاری در اقتصاد کشور گره خوردند و گرچه ریسکهای زیادی را دارا هستند اما تبلور این ریسکها میتواند ضربه سنگین به اقتصاد کشور را به دنبال داشته باشد بر این اساس سیاستگذار تمام تلاش خود را برای پنهان و حل این مشکلات به کار میگیرد.
بر این اساس هر سهمی را میبینید در کنار فرصتها و تبلیغاتی که در کانالهای تلگرامی یا سایتهای بورسی به وفور مشاهده میکنید خود به دنبال ریسکهای سهم بگردید تا از زیان آتی در امان باشید. زیرا این ریسکها واقعیت دارند و حتی اگر شما به آنها بیتوجه باشید زمانی میتوانند ضربه سنگین را به سرمایه شما وارد کنند.
سهم همیشه سبز نداریم
اما نکته دوم که هر گاه معاملهگری با آن مواجه شد لازم است به خود و سهام پرتفوی خود شک کند، صعود همیشگی سهام است. در این خصوص نیز اگر گروهی، رسانهای یا به هر دلیل دیگری همیشه از رشد سهام حمایت کردند باید گفت با احتمال زیاد در اینجا نیز بوی فریب به مشام میرسد. تنها در حالتی سهام صعود همیشگی را دارا است که اقتصاد کشور به بیثباتی کامل برسد و در چنین شرایطی با ضعف روافزون ارزش پول ملی میتوان انتظار رشد سهام را داشت؛ که البته تفاوت چندانی با نابودی اقتصاد ندارد. البته برخی تحولی عظیم را نیز دلیلی برای این شکلگیری موج عظیم قیمتی میدانند.
در چنین شرایطی نیز اگر عدهای در یک سهم را مشاهده کردید به صعود ابدی یک سهم اشاره میکنند بدانید یا این افراد در حال فریب سایرین و داغ کردن سهام هستند یا اینکه خود این افراد آگاهی کافی برای معامله سهم را ندارند و بلکه طی یک سال و نیم اخیر که هر شخصی با کمترین اطلاعات بورسی سودهای کلانی را کسب کرده این افراد نیز به تبع بازار سود کرده است.
اما مفهوم اینکه سهم همیشه سبز نداریم را باید با دقت بیشتری رصد کرد. این جمله به این معنی است که زمانی و نقطهای باید برای پایان صعود سهم وجود داشته باشد یا باید متغیرهای کلان وضعیت کنونی رشد سهم را توجیه کنند. بر این اساس توصیه میشود که به هر سهمی که در پرتفو خود دارید توجه کنید و با تمام مواردی که در ذهن دارید نقطه پایان صعود زمان فروش آن را تصور کنید. در عین حال سعی کنید که وضعیت اخیر بازار را در تحلیل خود وارد کنید در چنین شرایطی اگر همچنان قیمتهای رویایی را در ذهن دارید و به ادامه رشدهای افسارگسیخته سهام رسیدید باید به خود شک کنید. در چنین شرایطی باید دلیل منطقی (نمودارها را کنار بگذارید و به دنبال واقعیتها در اقتصاد باشید) برای توجیه تصمیم خود داشته باشید.
برخی از معاملهگران از تمام واقعیتها فرار کرده و به نمودارها پناه میبرند تاکید میشود که نمودارها به راحتی میتوانند به شما دروغ بگویند و علت اصلی آن نیز عمق کم بازار است که میتواند کلیه خطوط روی یک نمودار را زیر سوال ببرد. در مطالب آتی بیشتر به توضیح این موضوع پرداخته خواهد شد.
موارد بالا تنها به سهام محدود نمیشود و برای مثال در بازار مسکن، ارز یا طلا یا سایر بازارهایی که قصد سرمایهگذاری در آن را دارید باید به این موارد توجه شود.