چکیده: حمله به تاسیسات نفتی آرامکو در عربستان سعودی یک‌بار دیگر دستاویزی را در اختیار مقامات کاخ‌سفید قرار داده است تا درحالی‌که حوثی‌های یمن مسوولیت آن را بر عهده گرفته‌اند، انگشت اتهام به‌سوی ایران گرفته شود. در این میان برخی گزارش‌ها مدعی شده بودند که ترامپ اکنون دستاویز لازم برای واکنش نظامی تلافی‌جویانه علیه ایران را دارد.
نشریه پولیتیکو در گزارشی نظر برخی مقامات و منابع آگاه در کاخ‌سفید و دیپلمات‌های اروپایی را جویا شده است، نظراتی که فصل مشترک آنها به سردرگمی ترامپ و مقاماتش در کاخ سفید در برابر ایران و استیصال برای رسیدن به یک نظر واحد اشاره دارند. به گفته یکی از این مقامات «ترامپ فردی است که دوست دارد قدرت آمریکا را به رخ بکشد؛ با این حال به‌دلیل اینکه حدود ۱۴ ماه به انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا زمان باقی مانده است، آخرین چیزی که او می‌خواهد وارد کردن آمریکا به یک جنگ طولا‌نی‌مدت دیگر است.»
دنیای اقتصاد: نشریه پولیتیکو در مطلبی می‌نویسد: درحالی‌که گزارش‌هایی از کاخ‌سفید مبنی بر بررسی گزینه نظامی علیه ایران در پاسخ به حملات اخیر به تاسیسات نفتی آرامکو عربستان به گوش می‌رسد، اما تنها گذشته او در این دو سال و نیم نشان می‌دهد که بارها در عمل نشان داده که قصد ورود به جنگ را ندارد. به گفته چند منبع آگاه که به‌طور مرتب با ترامپ گفت‌و‌گو می‌کنند «او در واقع نمی‌خواهد پای آمریکا به جنگ دیگری در خاورمیانه باز شود تا بتواند به وعده‌های کمپین خود برای کاهش گرفتاری‌های خارجی آمریکا وفادار بماند.»
ترامپ از سوی دیگر به‌شدت نگران پیامدهای اقتصادی و سیاسی ورود به جنگ با ایران است؛ کشوری که دولت او آن را مقصر حملات به تاسیسات آرامکو عربستان معرفی می‌کند. در همین زمان ترامپ از نحوه انجام تنها مداخله نظامی دولت او در منطقه، یعنی حملات به پایگاه‌های بشار اسد در سال ۲۰۱۸ ابراز نارضایتی کرده است. او گفته که بهتر بود این حملات خسارت بیشتری را وارد می‌کردند.
یک منبع نزدیک به کاخ‌سفید می‌گوید «ترامپ در مورد ضعف آن حملات در سوریه، انتقادات زیادی را تحمل کرده است. او اکنون آرزو می‌کند که موشکی را روانه کاخ بشار اسد می‌کرد.»
با این حال زمانی که پای ایران به میان می‌آید ترامپ با افراد متعددی مشورت می‌کند. بنابر گفته یکی از چهره‌های جمهوری‌خواه در واشنگتن، «طی ۱۰ روز گذشته بسیاری از مقامات و رهبران سیاسی خارج از کاخ‌سفید نظیر شینزو آبه، نخست‌وزیر ژاپن، ریک گرنل، سفیر آمریکا در آلمان، رند پال، سناتور جمهوری‌خواه ضدجنگ و مارک میدو، سناتور دیگر جمهوری‌خواه همگی در نشست‌هایی با ترامپ پیرامون ایران دیدار و گفت‌و‌گو کرده‌اند.»
به گفته این فرد، «بسیاری از افرادی که با ترامپ در رابطه با ایران گفت‌و‌گو می‌کنند از او خواسته‌اند در برابر ایران با نرمش بیشتری اقدام کند.» این منبع می‌گوید: «برخی دیگر نیز پیشنهاد داده‌اند آمریکا با ایجاد یک ائتلاف بین‌المللی به حمله ایران به تاسیسات نفتی آرامکو عربستان واکنش نشان دهد.» البته این درحالی است که ایران اتهام انجام این حملات را رد کرده و حوثی‌های یمن نیز مسوولیت آن را برعهده گرفته‌اند. درحالی‌که ترجیح شخصی و طبیعی ترامپ آن است که واکنش نظامی نداشته باشد، فشارها از سوی برخی بر ترامپ و کاخ‌سفید درحال افزایش است تا پاسخ درخور بدهد.
یکی دیگر از منابع نزدیک به کاخ‌سفید به خبرنگار پولیتیکو می‌گوید: «مخالفت ترامپ با مواضع جنگ‌طلبانه بولتون بر کسی پوشیده نیست که در نهایت نیز موجب اخراج او شد. بولتون می‌کوشید آمریکا را وارد جنگ با ایران کند، از سوی دیگر ترامپ می‌خواهد در مسیری حرکت کند که صلح در آن محتمل‌تر باشد.»
یک مقام ارشد پیشین یادآور می‌شود که «ترامپ حتی با رفتن بولتون نیز هنوز دارای یک تیم امنیت‌ملی جنگ‌طلب است، این افراد، فردی مثل جیمز متیس را در برابر ایران منعطف می‌دانستند. درحالی‌که متیس خود یکی از جنگ‌طلب‌ترین افسران ارشد است.»
در این شرایط نیز به‌نظر می‌رسد ترامپ تنها ژست اقدام نظامی را می‌گیرد و جز ایراد لفاظی‌های تند، منفعل خواهد بود. او در توییتی یادآور شده است که «ایران زمانی که پهپاد آمریکا را نیز منهدم کرد دروغ گفت که این پرنده وارد حریم هوایی آنها شده است و اکنون نیز می‌گویند ارتباطی با حملات به آرامکو عربستان نداشته‌اند. خواهیم دید.»
این مقام سابق معتقد است: «ترامپ مایل است همیشه از جنگ و سیاست‌هایی سخن به میان آورد که سرسختانه به‌نظر می‌رسند، اما زمانی که قرار باشد این سیاست‌ها از کلام به عمل درآیند، او به ادامه روند کاملا بی‌میل می‌شود.» ترامپ روز دوشنبه نیز زمانی که از نشست اضطراری با مقامات امنیتی خود برای بررسی حملات به آرامکو خارج شد بدون هیچ‌گونه تغییری در موضع‌اش در برابر خبرنگاران حاضر شد و گفت: «ما دارای قدرت نظامی هستیم که جهان مثل آن را ندیده است. من نگرانی ندارم.
با این حال مایل هستم از چنین گزینه‌ای اجتناب کنم.» یک مقام مطلع می‌گوید که «یکی از گزینه‌های پیش‌روی آمریکا می‌تواند جمع‌آوری مدارکی باشد که مشارکت ایران در حملات به آرامکو را نشان دهد و به این ترتیب آمریکا و عربستان از شورای امنیت درخواست برگزاری نشست اضطراری کنند تا بتوانند مدارکی را در آن جلسه به نمایش گذاشته و انگشت اتهام را علیه ایران نشانه بگیرند.» از گزینه‌های دیگر می‌تواند حملات سایبری علیه ایران یا تنگ‌تر کردن حلقه تحریم‌ها باشد.
از سوی دیگر حملات انجام شده موجب شده است تا ترامپ تلاش‌ها برای مذاکره با ایران را متوقف سازد. درحالی‌که گمانه‌زنی‌هایی نسبت به احتمال دیدار دونالد ترامپ با حسن روحانی، همتای ایرانی او در روزهای آتی و در حاشیه نشست سالانه مجمع عمومی سازمان‌ملل مطرح شده بود، این امر دیگر بعید است. ترامپ حتی این هفته تا آنجا پیش رفت که گفته‌های پیشین خود را نیز نقض کرد. او می‌گوید که هرگز به‌دنبال مذاکره با ایران بدون شرط نبوده است، درحالی‌که او و مایک پمپئو، وزیرخارجه آمریکا به صراحت همین جمله را بیان کرده بودند.
یک منبع نزدیک به ترامپ بیان می‌کند که «ترامپ در ماه ژوئن قصد حمله تلافی‌جویانه را داشت اما در لحظه آخر پس از مشورت با تاکر کارلسون، مجری فاکس‌نیوز حمله را لغو کرد. در آن زمان ترامپ خیلی خشنود بود که اقدام نظامی تلافی‌جویانه را انجام نداده است.» او می‌گوید: «نگرانی اصلی ترامپ از حمله تلافی‌جویانه به ایران آن بود که این کشور خصومت خود را افزایش دهد و منافع آمریکا را با تهدیدات جدی‌تری مواجه کند.»
چند دیپلمات اروپایی در رابطه با احتیاط ترامپ در قبال ایران می‌گویند: «ترامپ فردی است که دوست دارد قدرت آمریکا را به رخ بکشد. با این حال به‌دلیل اینکه حدود ۱۴ ماه به انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا زمان باقی مانده است، آخرین چیزی که او می‌خواهد وارد کردن آمریکا به یک جنگ طولا‌نی‌مدت دیگر است.»
با این حال تغییر موضع متناوب ترامپ که البته خودش آن را تاکتیک مذاکره توصیف کرده است نه‌تنها موجب کاهش اعتبار سیاسی او می‌شود بلکه مقامات کاخ‌سفید را سردرگم می‌کند. برای نمونه مایک پمپئو در اندک زمانی انگشت اتهام را به سوی ایران نشانه رفت اما با این حال ترامپ هنوز به‌طور قاطعانه ایران را مقصر اعلام نکرده و تنها به طرح گمانه‌زنی پرداخته است.
درهمین رابطه نیز بخوانید:
- نتانیاهو در یک قدمی حذف از قدرت
- جانشین بولتون کیست؟
- پاسخ قاطع ایران به هر گونه شرارت
- ترامپ خواستار گزینه‌های بیش‌تر علیه ایران شد
- بلژیک به اینستکس پیوست
- امریکا به دنبال تهمت حداکثری علیه ایران است
- پلوسی: دموکرات‌ها ترامپ را شکست می‌دهند
