در انتظار تصمیم سازمان حمایت
مرجع قیمت‌گذاری فروش داخلی محصولات اصلی شرکت لاستیک بارز، سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان است. هرچند نرخ فروش انواع تایر در ماه‌های مهر و آبان از میانگین نیمه نخست سال به طور متوسط 10 درصد رشد نشان می‌دهد اما از آنجایی که سهم صادراتی فروش این شرکت در نیمه نخست سال تنها 6.3 درصد از فروش کل است؛ بنابراین می‌توان گفت مبلغ فروش محصولات تا حد زیادی کنترل شده است و امکان جهش نرخ فروش در حال حاضر فراهم نیست. البته در روزهای گذشته خبرهایی مبنی بر افزایش 20-30 درصدی نرخ تایر به گوش می‌رسد که در یک سناریوی جداگانه تاثیر این افزایش نرخ احتمالی را بر میزان سودآوری شرکت بررسی خواهیم کرد.
کنترل نرخ فروش محصولات توسط سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان در کنار تعیین نرخ مواد اولیه شرکت‌های تایرساز براساس ارز دولتی، دامنه بازدهی انتظاری شرکت را محدود می‌کند. آن هم درست زمانی که سهم سایر هزینه‌ها با توجه به تورم، به طور سالانه در حال افزایش است.
روند نزولی حاشیه سود ناخالص
بررسی روند سودآوری شرکت لاستیک بارز طی سال‌های گذشته نشان می‌دهد که این شرکت از سال 92 تاکنون روند کاهشی را پشت سر گذاشته است. حاشیه سود ناخالص (درآمد فروش منهای بهای تمام شده کالای فروش رفته؛ تقسیم بر درآمد فروش) که در سال 92 در سطح 25 درصد بوده است، طی سال‌های 93 تا 96 به ترتیب 30، 27، 28 و 19 درصد بوده که این سرفصل در نیمه نخست سال جاری به 14 درصد رسیده است.
از آنجایی که سهم مواد مستقیم از بهای تمام شده بیش از 70 درصد است، تاثیر تغییر نرخ مواد مستقیم مصرفی به طور کاملا مشخصی بر سودآوری شرکت تاثیرگذار است.
لزوم توجه به مواد اولیه داخلی
در سرفصل مواد مستقیم مصرفی مواد گوناگونی حضور دارند. اما از آنجایی که در این بررسی سهم تغییر مواد مستقیم وارداتی با احتمال دریافت ارز دولتی اهمیت ویژه‌ای می‌یابد، تغییر قیمت وارداتی مواد اولیه مهمتر خواهد بود. نکته جالب توجه کاهش 7 درصدی نرخ کائوچوی طبیعی (کاملا وارداتی) در 6 ماه نخست امسال نسبت به میانگین نرخ سال گذشته و کاهش 1 درصدی نرخ این ماده اولیه در تابستان نسبت به بهار است. اما چرا با این وجود حاشیه سود ناخالص «پکرمان» افت محسوسی را نشان می‌دهد؟
آنچه در بررسی سرفصل مواد مستقیم مصرفی «پکرمان» اهمیت دارد، تغییر نسبت هزینه‌های وارداتی به داخلی از 50-50 در سال گذشته به 42-58 در نیمه نخست سال جاری‌ست. محاسبات نشان می‌دهد که این نسبت در نیمه دوم سال به 40-60 می‌رسد. به عبارت دیگر اگرچه هزینه مواد اولیه وارداتی با تخصیص ارز دولتی تا حدودی کنترل می‌شود اما افزایش هزینه تامین مواد اولیه داخلی با گران شدن قیمت کائوچوی مصنوعی، دوده صنعتی، مواد شیمیایی و نخ تایر، سهم مواد اولیه داخلی را به نسبت مواد اولیه وارداتی بیشتر می‌کند. به طور میانگین نرخ مواد اولیه داخلی گروه صنعتی بارز در نیمه نخست سال جاری نسبت به میانگین سال گذشته 25 درصد رشد را نشان می‌دهد حال آنکه افزایش نرخ مواد اولیه وارداتی در مدت مشابه کمتر از 14 درصد است. بنابراین در حال حاضر سرمایه‌گذاران باید توجه بیشتری به افزایش نرخ‌های داخلی داشته باشند تا مواد اولیه وارداتی. به طور ویژه افزایش نرخ کائوچوی مصنوعی (عمدتا داخلی) به عنوان یکی از مهمترین مواد اولیه مصرفی می‌تواند بهای تمام شده را تا معناداری افزایش دهد و از این حیث ریسک افزایش نرخ این ماده اولیه کماکان بالاست.
چشم‌انداز سودآوری تا پایان سال
شرکت لاستیک بارز مسیر منطقی و تقریبا ثابتی در زمینه تولید انواع محصولات دارد. اگر اتفاق خاصی در زمینه تولید رخ ندهد، شرکت توانایی ثبت فروش بیش از 1100 میلیارد تومان تا پایان سال را دارد. همانطور که اشاره شد افزایش هزینه تامین مواد مستقیم داخلی در کنار کنترل نرخ فروش محصولات اصلی، بهای تمام شده کالای فروش رفته را تا حد زیادی افزایش می‌دهد. در شرایطی که نرخ مواد اولیه داخلی متناسب با نرخ‌های تابستان در نیمه دوم سال باشد، سود هر سهم این شرکت برای سال 97، 22 تومان خواهد بود.
تاثیر افزایش نرخ تایر رادیال و بایاس به عنوان محصولات اصلی و تعیین کننده این شرکت، تاثیر قابل توجهی بر سودآوری شرکت خواهد گذاشت. بنابر اخبار موجود اگر قرار باشد نرخ تایر رادیال و بایاس به ترتیب 20 و 32 درصد افزایش یابد، با توجه به افزایش نرخ 12 و 10 درصدی این محصولات نسبت به نیم‌سال نخست، اعمال نرخ‌های جدید برای زمستان می‌تواند سود هر سهم «پکرمان» را به 32 تومان افزایش دهد. اگر افزایش نرخ یاد شده به آخرین‌نرخ‌های موجود (مهر و آبان) اضافه شود، سود هر سهم این شرکت به 43 تومان در پایان سال جاری خواهد رسید.
