دنیای بورس: پایداری صف‌های خرید در پایان معاملات دیروز این توقع را ایجاد کرد که جبهه تقاضا از قدرت بالایی برای غلبه بر نیروهای عرضه برخوردار است. هرچند نسبت به اوج معاملات روزانه از شدت معاملات روزانه کم شده‌است اما استمرار ارزش بالای معاملات نسبت به متوسط ماه‌های اخیر و آرامش نسبی در بازارهای همسایه نیز در شکل‌گیری چنین انتظاری بی‌تاثیر نبود. ضمن اینکه سیگنال منفی معناداری در صورت‌های مالی شرکت‌های بورسی به چشم نخورد که بخواهد انحرافی در برآوردها و توقعات تحلیلگران و بورس‌بازان ایجاد کند و شکافی بین عرضه و تقاضا به وجود آورد. به این ترتیب، بازار چنان که انتظار می‌رفت کار خود را با رشد ۱۴۰۰ واحدی شاخص کل آغاز کرد. با این حال، سرمایه‌های سمت تقاضا تاب مقاومت در برابر فشار فروش صبحگاهی را نداشت و خیلی زود عقب نشست. این جریان در نمادهای بزرگ و ممتاز بازار به نحو محسوس‌تری اتفاق افتاد و نماگر اصلی در پی موجی از عرضه‌ها حدود یک‌هزار واحد عقب نشست. اما، این موج موقت هم با حضور موثر متقاضیان و جمع‌آوری سهم‌ها در سطوح منفی قیمت مواجه شد و بازار مجددا توان خود را برای حرکت دوباره در مسیر صعودی بازیافت. نکته جالب توجه در معاملات امروز عدم حرکت‌های دسته‌جمعی در سهام مختلف بازار است که نوید جدایی مسیر سهام در افق گزارش‌های میان‌دوره‌ای را می‌دهد.
موج عرضه در طلوع معاملات
چنان که اشاره شد در ساعات صبحگاهی معاملات امروز موج قابل‌توجهی از فروش در سهام رشد کرده بازار خودنمایی کرد و قیمت‌ها را تحت فشار قرار داد. این جریان فروش در سهم‌های بزرگ بازار منجر به عقب‌نشینی یک‌هزار واحدی شاخص در ابتدای کار بازار شد. واقعیت این است که برخی از نمادها در چند روز گذشته رشد قابل‌ملاحظه‌ای را به نمایش گذاشته‌اند. این فرآیند در شروع دادوستدهای امروز مصادف شد با توقف این دسته از نمادها به دلیل بازده بیش از 20 درصدی در 5 جلسه معاملاتی متوالی. برای مثال می‌توان به نماد «وبملت» اشاره کرد که در کنار برخی از سهم‌های خودرویی نظیر «خساپا» در ابتدای معاملات امروز به دلیل بازده بیش از 20 درصد متوقف شدند. از چنین چشم‌اندازی، طبیعی است که برخی از بورس‌بازان تمایل بیشتری به نقد کردن دارایی خود پس از ثبت بازدهی‌های اخیر را داشته باشند. حساسیت گزارش‌های 6 ماهه هم بهانه مناسبی به دست این گروه از فعالان داد تا برای حفظ سود کسب‌شده، جریان عرضه‌ها را تقویت کنند.
جدال خریداران و فروشندگان در بزرگان
بنگاه‌های بورسی تنها یک روز دیگر برای انتشار صورت‌های مالی و گزارش‌های تفسیری میان‌دوره‌ای فرصت دارند. ترافیک اطلاعات و انتشار صورت‌های مالی 6 ماهه در این دو روز باقی‌مانده به اوج می‌رسد. اما نکته مهم و حائز اهمیت این است که در تردد پرترافیک گزارش‌ها رفتار هیجانی در بازار مشاهده نمی‌شود: نه در سمت خرید و نه در سمت فروش. آنچه خیلی بیشتر به چشم می‌خورد جدال سهمگین خریداران و فروشندگان در گذرگاه حساس گزارش‌دهی شرکت‌هاست. نقطه اوج این برخورد در بزرگترین فولادساز بازار یعنی نماد فولاد مبارکه اصفهان روی داد که در جریان معاملات امروز شاهد رِنج‌کشی‌های سنگین در دو سوی مثبت و منفی بود.
دو عامل در فشار عرضه‌ها موثر به نظر می‌رسد که یکی، شناسایی سود در پی موج صعودی اخیر و دیگری ریسک گزارش‌های کمتر از انتظار از سوی بزرگانی است که هنوز عملکرد خود در نیمه نخست سال جاری را راهی کدال نکرده‌اند. از طرف دیگر، متقاضیان هم منتظر گزارش‌های مطلوب و تداوم مسیر صعودی سهام هستند و بنابراین به جمع‌آوری عرضه‌ها در این گذرگاه حساس پیوسته‌اند. از این منظر، این دو روز از اهمیت خاصی به لحاظ مشخص‌شدن روند آتی بازار برخوردار است.
جادوی اصلاح تدریجی
بازارهای صعودی همواره با امواج اصلاحی همراه است. این نوع نوسان برای شکل‌گیری روند صعودی بلندمدت سهام ارزنده بسیار لازم است. دست به دست شدن سهام در این فرآیند و جابجا شدن سهم از فروشندگانی که در حاشیه امن سودآوری مناسبی قرار دارند با سرمایه‌گذارانی که با چشم‌انداز متفاوت به چنین سهامی وارد می‌شوند می‌تواند متضمن رشد قیمت در میان مدت شود. اگر این اتفاق رخ ندهد، با رشد هرچه بیشتر قیمت سهام و قرار نگرفتن در فاز استراحت، طمع سرمایه‌گذاران بیشتر شده و فروشنگان بالقوه کاهش می‌یابد. قیمت سهم برمبنای معاملات اندک به مانند سازه‌ای با پایه‌های ضعیف و سست رشد می‌کند که در صورت عرضه‌های سنگین می‌تواند به سقوط چشمگیر قیمت‌ها بیانجامد و در این فضا به دلیل هجوم فروشندگان امکان جابجایی پرحجم سهام وجود ندارد. این رویداد باعث قفل شدن معاملات در صف‌های فروش می‌شود که امکان عرضه سهام توسط سهامداران را تا حد زیادی ناممکن می‌کند و ممکن است در بعضی مواقع سهم بسیار زیادی از رشد صورت گرفته را از بین ببرد و برای سرمایه‌گذاران تازه وارد ضررهای سنگینی برجای بگذارد. بنابراین اصلاح تدریجی قیمت سهام رشد کرده با حجم بالای معاملات، حتی اگر چند روز منفی را در نمادهای ارزنده به سهامداران تحمیل کند، فرصت مناسبی برای تکمیل خرید سهامداران خواهد بود و عدم ریزش سنگین به عنوان یک سیگنال مهم جهت رشد ادامه‌دار قیمت‌ها تلقی می‌شود.
