دنیای بورس: معاملات امروز بورس تهران بر خلاف روند روزهای گذشته با افت قابل‌ملاحظه شاخص کل آغاز شد. نوسان محسوس دماسنج بازار را از چند منظر می‌توان توضیح داد. واقعیت این است که طی این مدت ارزش معاملات خرد رشد چشمگیری داشته و سهام در محدوده یک‌هزار میلیارد تومانی دست‌به‌دست شده است. معنای دیگر رونق نقدینگی پیوستن سرمایه‌های جدید به بورس تهران است. به بیان آماری، حدود 900 میلیارد تومان پول جدید طی یک هفته گذشته از سوی فعالان حقیقی به جریان معاملات سهام پیوسته که این رقم در مقایسه با ادوار قبلی افزایش چشمگیری نشان می‌دهد. مهمترین عامل جذب این حجم از نقدینگی در این مدت، برداشتن سقف رقابت برای محصولات پایه فولادی و پتروشیمی بود. اما همین پول‌های تازه هیجان را هم به همراه خود به بازار سهام آورده‌اند و بر شدت نوسان شاخص افزوده‌اند. نداشتن رویکرد تحلیلی و پیوستن به امواج صعودی و نزولی بازار در رفتار این دسته از فعالان قابل شناسایی است. به عبارت دیگر، تشکیل صف خرید در روزهای قبل و در نقطه مقابل، عرضه سنگین در همان نمادها طی معاملات امروز از واقعیت ورود پول‌های هیجانی پرده بر می‌دارد.
وسوسه‌های سودشناسی
شاخص کل سهام بورس تهران طی یک هفته گذشته 15 درصد افزایش یافته است. در این میان، برخی سهام بازدهی 20 تا 50 درصدی را نصیب سهامداران خود کرده‌اند. این بازدهی چشمگیر در عرض یک هفته این‌قدر وسوسه‌کننده هست که سهامداران نتوانند در برابر فروش و شناسایی سود مقاومت کنند. طبیعی است اگر بازه زمانی را بیشتر از یک هفته بگیریم این ارقام بیش از این خواهد بود. با این حال، همین بازدهی محرک عرضه‌ها در معاملات امروز ارزیابی می‌شود که بر دماسنج بازار نیز فشار وارد کرده است.
فشار تسویه‌های اعتباری
مساله دیگر که به عرضه سهام در معاملات امروز شدت بخشیده فروش از محل معاملات اعتباری است. از آنجا که سال مالی بیش از نیمی از کارگزاری‌ها در پایان شهریورماه است معمولا موضوع فشار تسویه معاملات اعتباری از سوی کارگزاران عامل تشدید عرضه در بازار قلمداد می‌شود. سه روز کاری دیگر تا پایان شهریورماه باقی نمانده است و بنا بر الزام قاعده تی+2 آخرین مهلت تسویه‌های اعتباری فرداست. از این منظر، بخش عمده‌ای از خریدهای اعتباری مکلف‌اند تا از مدار معاملات خارج شوند. البته باید توجه داشت که آماری جهت استناد به ارقام معاملات اعتباری در دسترس نیست و طرح این موضوع بیشتر بر پایه حدس و گمانه و مطابق سنت‌های نانوشته بورس تهران است.
صف خرید در بازه منفی!
یکی از اتفاقات جالب‌توجه در معاملات امروز نتیجه بازگشایی نماد «شاراک» بود. این نماد که روز گذشته به دلیل رشد بیش از 20 درصدی در 5 روز کاری متوالی متوقف شده بود، صبح امروز به جریان معاملات پیوست و همچون دیگر هم‌گروهی‌ها تحت فشار سنگین فروش قرار گرفت. بنابراین، در همان ابتدای بازگشایی در پایین‌ترین سطح روزانه بین سهامداران دست‌به‌دست شد تا اینکه در میانه معاملات با فروکاستن از هیجان فروش و خودنمایی تقاضای موثر، روند قیمت «شاراک» با چرخش رو به بالا مواجه شد. در نتیجه، «شاراک» با رشد تدریجی تقاضا در محدوده صف خرید قرار گرفت اما به دلیل مرجعیت قیمت در زمان بازگشایی، با وجود صف خرید امکان نوسان در محدوده مثبت را نیافت.
نگاهی به معاملات بورس کالا
معاملات امروز بورس کالا با عرضه 12 هزارتنی شمش بلوم فولاد کاوه جنوب کیش و عرضه 8 هزار تنی شمش بلوم مجتمع ذوب‌آهن پاسارگاد در قیمت پایه 2650 تومان شروع شد. قیمت میانگین موزون این محصول به ترتیب 3575 و 3560 تومان به ازای هر کیلو ثبت شد که حاکی از رشد 35 درصدی نسبت به قیمت پایه است. شمش فولاد کاوه جنوب کیش نسبت به آخرین معامله در بورس کالا رشد 49 درصدی را نشان می‌دهد و براساس قیمت‌های معامله شده فوق نرخ دلار معادل این محصول 7500 تومان است.
از سوی دیگر 500 تن از مفتول مسی شرکت ملی صنایع مس ایران نیز در قیمت پایه 28.6 میلیون تومان به ازای هر تن عرضه شد که میانگین قیمتی معاملات این محصول احتمالا در سطح 48.9 میلیون تومان قرار خواهد گرفت. قیمت پایانی این محصول در جلسه پیشین عرضه 46.19 میلیون تومان بود. با احتساب عرضه امروز «فملی» در بورس کالا، مجموع ریالی فروش داخلی این شرکت در بستر بورس کالا و به منظور تحویل در شهریور ماه به بیش از 600 میلیارد تومان رسیده است. معاملات روز گذشته محصولات پتروشیمی همزمان با مشکل فنی هسته معاملات بورس کالا لغو شد. امروز نیز خبری از عرضه این محصولات نیست. این موضوع می‌تواند نشانه دیگری از نزدیک شدن موعد حذف سقف قیمتی برای محصولات این گروه باشد.
سقف قیمتی تقاضای وکیوم باتوم پالایش نفت تهران 3000 تومان و حجم آن محدود بود. به نظر می‌رسد قیمت پایانی این محصول نیز در محدوده نزدیک به 2900 تومان به ازای هر کیلوگرم قرار گیرد. لوب‌کات سنگین این پالایشگاه نیز که در حجم 10 هزار تنی و در قیمت پایه 2013.5 تومان عرضه شده بود رشدی 1.8 درصدی را در قیمت پایانی تجربه کرد. لوب‌کات سبک پالایشگاه تهران نیز با رشد 2 درصدی نسبت به پایه معاملات به 2107 تومان رسید.
لوب‌کات سنگین پالایش نفت بندرعباس رشد قیمتی بیشتری را نسبت به قیمت پایه تجربه کرد. این محصول که در حجم 8 هزار تن و در نرخ پایه 1974 تومان به ازای هر کیلوگرم عرضه شده بود در سطح نزدیک به 2065 تومان متوقف شد (رشد 4.6 درصدی نسبت به قیمت پایه). برای وکیوم‌باتوم این پالایشگاه، نرخ پایه معادل با میانگین قیمتی معاملات جلسه پیش و برابر با 2947 تومان در نظر گرفته شده بود که برای آن 22 هزار تن تقاضا (برابر با حجم عرضه) قرار گرفت.
نکته کلیدی معاملات امروز
با وجود فشار سنگین عرضه در ابتدای معاملات امروز اما قدرت‌نمایی تقاضای موثر در برخی از سهام جالب توجه است. حرکت قیمت در بسیاری از سهام از پایین‌ترین سطح به سقف روزانه و چرخش از صف فروش به صف خرید وجه دیگر هیجان در بازار است که به‌رغم انقباض اولیه به پرش زودهنگام سهام منجر شد. این رویداد حاکی از نقدینگی بالا و در بازار سهام و پتانسیل پول‌های پارک شده برای ورود به تالار شیشه‌ایست. ارزش معاملات بورسی با حذف معاملات بلوکی به بیش از 1000 میلیارد تومان رسیده است و ارزش معاملات فرابورسی نیز با حذف ارزش معاملات اوراق بدهی به بیش 450 میلیارد تومان می‌رسد. به نظر می‌رسد این جریان ورود نقدینگی کماکان در روزهای آینده نیز ادامه داشته باشد اما تغییر ذائقه بازار سهام و توزیع نقدینگی وارد شده به سهام و صنایع جدید از احتمالات قریب الوقوع است. موضوعی که کم و بیش در هفته‌های اخیر شاهد آن بوده‌ایم. در این جو معاملاتی نیز پرهیز از هیجان و معامله با چشمان باز به سرمایه‌گذاران توصیه می‌شود.
