فراز چمنی/ رایزن سابق بازرگانی ایران در ترکیه
در زمانی که ایران در پی مقابله با مشکلات اقتصادی کشور و آماده سازی برای پایداری در برابر موج جدید تحریمهای ظالمانه علیه ایران بودند، به یکباره دو پیشنهاد، یکی از جانب ولادیمیر پوتین؛ رییس جمهور روسیه و دیگری از سوی دونالد ترامپ؛ رییس جمهور آمریکا مطرح شد که احتمالا گویای بخشی از توافق دو ابرقدرت در هلسینکی است.
در زمانی که با شگفتی از خبر پیشنهاد پوتین در خصوص انتقال خط لوله گاز ایران به اروپا شگفت زده و در عین حال شادمان شده بودم، خبر جدید پیشنهاد ترامپ را مبنی بر ملاقات بدون پیش شرط با طرف ایرانی شنیدم که شگفتیام را چند برابر کرد و با دقت در جزییات آن را دو فرصت بزرگ برای کشورم یافتم. اینکه چرا از آنها به عنوان فرصتهای بزرگ نام بردم نیاز به توضیحاتی است که در پی میآید.
یکی از مسائلی که اروپاییها با آن مواجه بودند و آنها را ناگزیر میساخت که تن به خواسته روسیه برای دریافت انحصاری گاز از این کشور بدهند، توسعه طلبی روسیه در شرق اروپا، تعرض به اوکراین و اشغال شبه جزیره کریمه بود. در حالی که اروپا، همواره انتقال گاز ایران بویژه از مسیر ترکیه را بهترین گزینه میدانست. جالب اینکه، اکنون پوتین به ایران چنین پیشنهادی میدهد. اگر چه جزییات آن از حیث مسیر انتقال و چگونگی اجرای آن همچنان نامعلوم است ولی آنچه مسلم است طرف روس ممکن است منافعی را در این پروژه بزرگ طلب کند. در هر حال، تحقق چنین پروژه ای برای ایران، تحول مهمی در اقتصاد ایران و تقویت دیپلماسی ایرانی در حوزه اروپایی تلقی میشود.
در همان روز طرح این فرصت اقتصادی برای ایران از سوی رییس جمهور روسیه، ترامپ پیشنهاد ملاقات بدون پیش شرط با ایران را مطرح کرد که در آن از شرایط دوازده گانه ای که پیشتر پمپئو؛ وزیر خارجه آمریکا اعلام میکرد، ذکری به میان نیامده است. ضمن اینکه، ترامپ به این نکته اشاره کرد که این ملاقات و مذاکرات بازنده ای نخواهد داشت! بنابراین، ظاهرا این موضع جدید و غیرمترقبه در جای خود میتواند یک موفقیت برای ایران محسوب شود و به زعم این جانب در صورت صداقت طرف آمریکایی، نوعی تغییر موضع آمریکا نیز تلقی میشود.
البته باید منتظر شد و روند تلاشهای دیپلماتیک را دنبال کرد. هوشیاری و دقت در خصوص هر دو موضوع مورد اشاره ضروری است. باید در مذاکرات از هر گونه آرمانگرایی بشدت پرهیز کرد و با منطق اولویت منافع ملی و در نظر داشتن واقعیتهای مذاکره و دیپلماسی پیش رفت و نباید نادیده گرفت که همواره بهترین موضع در مذاکرات، پیروی از متطق برد-برد است. شکی نیست که باید امتیازی داد و امتیازی گرفت، اما روسیه و آمریکا باید هر دو به وعدههایی که میدهند پای بند بمانند.
در همین رابطه نیز بخوانید:
صحبتهای حمیدرضا آصفی (واکنش به ملاقات بدون پیش شرط آمریکا با ایران)/ خبرگزاری ایسنا
صحبتهای حمید ابوطالبی (واکنش به ملاقات بدون پیش شرط آمریکا با ایران)
صحبتهای حشمت الله فلاحت پیشه (واکنش به ملاقات بدون پیش شرط آمریکا با ایران)
صحبتهای محمد حسين غياثي (واکنش به ملاقات بدون پیش شرط آمریکا با ایران)
صحبتهای اردشیر پشنگ (واکنش به ملاقات بدون پیش شرط آمریکا با ایران)
پیشتر خوانده بودید:
سخنان سخنگوی دیپلماسی کشور درباره حیات برجام
آنالیز پیشنهاد اروپایی حفظ برجام/ مرکز پژوهشهای مجلس
مقصد تازه تجار در وضعیت پساخروج
وزن کشی مسکو و اروپا در همراهی با ایران/ المانیتور
آیا راه روسیه، ایران و ترکیه در سوریه از هم جدا میشود؟/ خبرگزاری ایتارتاس