سهام پتروشیمی شیراز طی روزهای اخیر مسیر پرشتاب صعودی را در پیش گرفته بود. اما در معاملات امروز 5 دقیقه پیش از انتشار شفاف‌سازی در خصوص سودآوری، نماد مرتبط در بورس تهران با صف خرید بسته شد. شفاف‌سازی این شرکت به تعدیل منفی سنگین 730 درصدی سودآوری سال مالی گذشته اشاره داشت. به این ترتیب زیان 284 ریالی به ازای هر سهم در عملکرد 96 این شرکت به ثبت رسید.
«دنیای بورس» در تحلیل خود از سودآوری این شرکت در آبان سال گذشته (7 ماه قبل) به احتمال وقوع زیان برای عملکرد سال مالی 96 اشاره کرده بود. در حالی‌که پتروشیمی شیراز در سال گذشته به ازای هر سهم 885 ریال سود عملیاتی داشته است اما هزینه‌های غیرعملیاتی (ناشی از زیان تسعیر ارز تسهیلات و بدهی‌های ارزی) این شرکت را به ورطه زیان کشانده است. ریسک زیان برای عملکرد سال مالی جاری این شرکت نیز به شدت بالا است و باید به آن توجه ویژه داشت. نکته‌ای که «دنیای بورس» با هشدار در قبال آن در گزارش با عنوان «فاصله چشم‌گیر سقف و کف سودآوری شیراز» به انتظار برای افت قیمتی سهم در آن زمان و عدم جذابیت این نماد در مقایسه با دیگر نمادهای هم‌گروه اشاره کرده بود.
چرا بازی «شیراز» همچنان داغ است؟
در آن زمان بسیاری از گروه‌ها و کانال‌های تلگرامی بر جذابیت «شیراز» تاکید داشتند در حالی‌که «دنیای بورس» بر این موضوع تاکید داشت که در مقایسه با دیگر هم‌گروهی‌ها به خصوص «شپدیس» نمی‌توان به ارزندگی سهام پتروشیمی شیراز در سطوح قیمتی 280 تومان (قیمت آبان 96) دل بست. از ابتدای سال کل گروه شیمیایی و اوره‌ای با توجه به یکسان‌سازی نرخ ارز و همچنین افت نسبی قیمت اوره مسیر نزولی را تجربه کردند. بر این اساس اگر مطابق با توصیه‌ها به جای «شیراز» سرمایه‌گذاری در «شپدیس» انجام شده بود بازدهی 17 درصدی کسب می‌شد.
البته باید گفت در ماه‌های اخیر و پیش از آغاز سال «دنیای بورس» به این موضوع اشاره کرده بود که در مقایسه با دیگر گروه‌ها نمی‌توان چندان به اوره‌ای‌ها دل بست. ادامه حرکت این گروه در گزارش‌های آتی بررسی می‌شود.
اما علت بازی پرهیجان سهام پتروشیمی شیراز دقیقا به نقطه ضعف این شرکت بازمی‌گردد. بار سنگین هزینه‌ها تسعیر ارز بر سهام این شرکت فشار وارد کرده است؛ این شرکت بدهی‌های سنگین ارزی را دارا است که در تاریخ ترازنامه باید بر اساس نرخ روز به ریال تبدیل و تغییرات ریالی نسبت به دوره قبل در صورت سود و زیان ثبت شود. ماده 20 رفع قوانین تولید که این امکان را برای شرکت‌ها به وجود می‌آورد که تسهیلات ارزی اخذشده به قبل از مهر 91 بازمی‌گردد می‌توانند از مزیتی که قانون‌گذار برای آن‌ها در این ماده قانونی در نظر گرفته استفاده کنند و تسهیلات ارزی را با نرخ ارز 3 مهر 91 به ریال تبدیل کرده و با نرخ 15 درصد در صورت‌های مالی منعکس کنند. اما نکته‌ای که وجود دارد تسویه یک‌جای این تسهیلات است که بعضا برخی از شرکت‌ها که از این قانون استفاده می‌کنند با آن درگیر هستند (می‌توانید به صفحه تحلیل‌های صورت‌های مالی ارفع به عنوان شرکتی که از این مزیت استفاده کرده است مراجعه کنید).
احتمالا مخاطبان نیز متوجه شده باشند که بازی سهام پتروشیمی شیراز تا حدودی به «ارفع» نزدیک است. در فولاد ارفع امید به حذف هزینه‌های سنگین غیرعملیاتی و انعکاس سود قابل توجه عملیاتی وجود داشت؛ به منظور درک بهتر این موضوع به تحلیل سودآوری ارفع با عبور از وام ارزی مراجعه کنید.
چالش‌های پیش روی «شیراز»
هر گونه اخباری از این موضوع که پتروشیمی شیراز بتواند چاره‌ای برای عبور از هزینه‌های سنگین ارزی پیدا کند، می‌تواند به رشد قیمتی این سهم کمک کند. بر اساس صورت‌های مالی منتهی به شهریور سال گذشته این شرکت 87 میلیون یورو بدهی ارزی به شرکت ملی صنایع پتروشیمی و همچنین 238 میلیون یورو تسهیلات را در حساب‌های خود دارد. اگر راه‌حلی برای عبور از زیان تسعیر ارز در این شرکت اندیشیده شود می‌توان به بهبود سودآوری این شرکت کاملا امیدوار بود و سهام این شرکت توانایی رشد قیمتی محسوس را خواهد داشت. اما در غیر این صورت در تلاطم ارزی کنونی کشور احتمالا فشار ارزی بیش از گذشته بر این شرکت وارد شود.
برخی از عوامل کلان به خصوص از بازار ارز وجود دارند که می‌توانند سودآوری کل صنعت پتروشیمی را متحول کنند. اما با وضعیت کنونی ارزی پتروشیمی شیراز، این شرکت در موج مثبت احتمالی آتی (در گزارش‌های آینده به این موضوع پاسخ داده خواهد شد) کمترین بازدهی را داشته باشد. بر این اساس بهترین پیشنهاد به علاقه‌مندان به سرمایه‌گذاری در سهام پتروشیمی شیراز تامل برای شفاف‌سازی در این خصوص است آخرین شفاف‌سازی‌ها به عدم حصول توفیق برای استفاده از ماده 20 قانون رفع موانع تولید اشاره دارد.
