الگوی U روند قیمتی متانول
قیمت متانول در دو سال گذشته رویه نزول در فصل بهار و در ادامه صعود تدریجی در تابستان و اوجگیری در فصل سرد سال را به دنبال داشته است. نمودار قیمتی متانول مطابق با آنچه مشاهده میشود روی الگوی U شکل در این سالها نوسان کرده است. این الگو البته یک روند صعودی را نشان میدهد که کف قیمتی جدید در سطوح بالاتری نسبت به کف قبلی قرار گرفته است.
این انتظار وجود داشت که قیمت متانول در پایان سال گذشته (اواخر ماه مارس میلادی) مسیر نزولی را در پیش بگیرد. به این ترتیب قیمت متانول تا سطح 360 دلار افت کرد. گرچه انتظار افت بیشتری وجود داشت اما به نظر میرسد عوامل بنیادی در کنار انتظارات بازار از رویه قیمتی متانول (در دو سال گذشته شکل گرفته است)، مانع از افت بیشتر قیمت متانول شده است. موج دوم نزول قیمتی متانول که معمولا شدت کمتری در سال گذشته نسبت به موج نخست داشته است در هفتههای آتی رخ خواهد داد. بر این اساس قیمت متانول در اواخر اردیبهشت کمترین قیمت را در سال گذشته به ثبت رسانده است.
در شرایط کنونی اما نشریه پلتس در آخرین گزارش خود به توقف تولیدات فاز 2 پتروشیمی زاگرس با ظرفیت 1.6 میلیون تن برای مدت 50 روز و توقف تولید پتروشیمی فناوران با ظرفیت حدود یک میلیون تن در سال برای مدت حدود 30 روز اشاره کرده است. به این ترتیب ضعف در سمت عرضه از قیمت متانول در بازارهای جهانی حمایت کرده است. در این راستا توجه به دو نکته ضروری است. نخستین نکته اینکه کاهش تولیدات بر شرکتهای مزبور اثر منفی خواهد داشت و باید به آن توجه ویژه کرد. دومین نکته که بسیار دارای اهمیت است جولان دلار در بازار ارز داخلی است که با این وضعیت سهام شرکتهای صادراتمحور جذابتر از گذشته خواهند شد. در این خصوص سهام شرکتهای متانولساز با محوریت زاگرس با توجه به سهولت محاسبه سودآوری در شرایط کنونی با پیشبینی سود بیش از 900 تومانی برای سال 97 و همچنین احتمالا تقسیم کامل سود سال مالی گذشته در مجمع ماه آینده (حدود 850 تومان) توجه ویژه فعالان بازار را به خود جلب کرده است. مفروضات سودآوری سال 97 پتروشیمی زاگرس میانگین قیمتی متانول 280 دلاری، نرخ دلار 6 هزار تومانی و نرخ ارز مبادلهای 4600 تومانی است. با توجه به سطوح قیمتی رسیدن به این سود برای پتروشیمی زاگرس کاملا قابل دسترس به نظر میرسد.
میانگین قیمتی متانول 280 دلاری؟
همانطور که اشاره شد میانگین قیمتی متانول برای سال جاری معادل 280 دلار در نظر گرفته شده است. در حالیکه اگر قیمت متانول مسیر سال گذشته را دنبال کند به تدریج با افت حدود 10 درصدی باید به کف قیمتی سالانه این محصول در بازار وارداتی چین نزدیک شویم. بر این اساس میانگین قیمتی 280 دلاری دور از انتظار به نظر میرسد. اما پاسخ به این سوال میتواند محدوده جذابیت قیمتی متانولسازان را مشخص سازد. بر اساس ضعف عرضه احتمال افت شدید قیمت متانول در کوتاهمدت دور از انتظار به نظر میرسد و این موضوع باید در معاملات هفته جاری بازار چین دنبال شود (گزارشهای نیمروز به صورت روزانه روند قیمتی متانول را دنبال میکند).
اگر این سناریو محقق شود و قیمت متانول تمایل به افت بیشتر نداشته باشد (البته باید گفت نمیتوان اظهار نظر دقیقی از رویه عرضه و تقاضا در این بازار داشت) در رالی صعودی دلار و با چشمانداز موجود متانولسازان از نمادهای مطلوب سرمایهگذاران بورسی به حساب میآیند. اما در میانمدت باید گفت به تدریج متانولسازان ایران به مدار تولید بازمیگردند. در این شرایط اگر بار دیگر الگوی سالهای اخیر متانول بنا باشد تکرار شود باید در انتظار رشد قیمتی متانول از اوایل تابستان و در ادامه اوجگیری قیمت در ماههای بعد بود. این موضوع را میتوان یکی از انگیزههای قدرتمند خرید حقوقیها و دیگر معاملهگران عنوان کرد.
با این حال نکتهای که معاملهگران بورس باید به آن توجه کنند تغییرات سمت عرضه در آیندهای نزدیک آن هم از سوی ایران است. بر این اساس بر اساس آخرین آمار اعلامی از سوی شرکت ملی پتروشیمی راهاندازی دو متانولساز مرجان و کاوه با مجموع ظرفیت حدود 4 میلیون تن در نیمه نخست سال در برنامه کار قرار دارد. آخرین اخبار از پتروشیمی کاوه نیز این موضوع را تایید میکند. بر این اساس از اواخر تابستان به تدریج این واحدها وارد مدار تولید میشوند. به گفته کارشناسان بازار ورود یکی از متانولسازان به مدار تولید بازار را با مازاد عرضه مواجه میکند. علاوه بر این دیگر کشورها مانند آمریکا در حال تکمیل واحد متانولی جدید هستند. بر اساس سناریو موجود به نظر میرسد در سال 97 نباید در انتظار تشکیل الگوی سالهای گذشته بود. بر این اساس گرچه در سالهای گذشته نیمه دوم سال فرصتی برای رشد قیمتی متانول و به تبع آن رشد قیمتی متانولسازان بود اما در سال جاری مسیر معکوس در بازار جهانی متانول مورد انتظار است. در خصوص روند دقیق قیمتی و مسیر آتی متانول به خصوص در میانمدت نمیتوان اظهار نظر دقیقی داشت اما فاصله اوجگیری نرخ دلار در بازار داخلی، رویه قیمتی متانول تا ورود محصول واحدهای جدید به بازار و همچنین با لحاظ شرط محافظهکاری میتوان سود مناسبی از این محل کسب کرد.