وضعیت بنیادی کارتن ایران
«چکارن» در پیش‌بینی بر اساس عملکرد 3 ماه نخست سال جاری، سود هر سهم را 151 ریال برآورد کرده بود؛ در حالی که نتیجه عملکرد کارتن ایران در فصل بهار به بیش از یک میلیارد و هفتصد میلیون تومان زیان خالص منجر شد، این شرکت با فرض کاستن از بهای تمام‌شده محصولات و سایر هزینه‌های خود تحقق سود 15 تومانی برای هر سهم را در ادامه سال تخمین زد.
عملکرد 3 ماهه تابستان کارتن ایران نافی مفروضات این شرکت در سناریوی سودآوری بود. به گونه‌ای که عملکرد 6 ماه «چکارن» حدود 3 میلیارد و هفتصد میلیون تومان زیان خالص و در نهایت 20 تومان ضرر به ازای هر سهم ایجاد کرد. بدین ترتیب این شرکت از فرض سودآوری عملیاتی در سال مالی جاری به کلی چشم پوشید. بازار به شدت رقابتی صنعت کاغذ سبب شده تا «چکارن» از دست‌یابی به حجم مورد انتظار از بازار هدف و امکان فروش محصولات در نرخ‌های بالاتر باز بماند. عملکرد آبان ماه «چکارن» نیز گویای این مطلب است که وضعیت عرضه محصولات این شرکت حتی نسبت به نیمه نخست سال با مشکلات بزرگ‌تری مواجه است.
با این حال کارتن ایران برای امتناع از اعمال تعدیل منفی در پیش‌بینی6 ماهه خود تصمیمات جدیدی برای افزایش درآمدهای غیرعملیاتی اتخاذ کرد. این شرکت قصد دارد تا در نیمه دوم سال جاری از محل فروش بخشی از دارایی‌های ثابت (زمین، به ارزش 11 میلیارد تومان) خالص درآمدهای خود را از محور زیان دور سازد. نهایتا کارتن ایران برای هر سهم خود در انتهای سال مالی جاری 17.5 تومان سود پیش‌بینی کرده است. گرچه احتمال فروش این زمین در قیمت‌های بالاتر و به تبع آن رشد سودآوری غیرعملیاتی این شرکت وجود دارد اما ضعف عملیاتی همچنان عامل فشار بر سودآوری این شرکت محسوب می‌شود.
پایانه سهام‌داری «چکارن»
با وجود ضعف محسوس کارتن ایران در فعالیت‌های عملیاتی و نیز در غیاب عوامل بنیادی که چشم‌انداز روشنی از ادامه عملیات «چکارن» به دست دهد این نماد در بورس تهران نوسانات و رشدهای قیمتی متوالی و دامنه‌دار را تجربه کرده است. انگیزه اصلی حضور سهامداران جدید در این شرکت (که عمدتا حقیقی‌ها بوده‌اند) درآمدهای غیرعملیاتی و دارایی‌های این شرکت شامل زمین کارخانه بود. گرچه تمرکز این شرکت بر جلب درآمدهای غیرعملیاتی از محل‌هایی مثل فروش زمین قابل حدس بود اما اخبار قطعی و رسمی مبنی بر این موضوع تا قبل از انتشار گزارش 6 ماهه در دسترس نبود.
این شرکت در شرایط کنونی حدود 63 درصد سهام شناور دارا است. گرچه حضور افراد حقیقی درمیان سهامداران بالاتر از یک درصد مشاهده می‌شود و این استدلال می‌تواند بیان شود که شناوری این سهم کمتر از عدد مزبور است، اما نگاهی به رفت و آمد سهامداران حقیقی این موضوع را روشن می‌سازد که احتمالا این بخش از سهام نیز میان سهامداران دست به دست می‌شود. همان‌طور که در گزارش مجمع انتخاب اعضای هیئت مدیره عنوان شد حقیقی‌ها به دنبال در دست گرفتن سکان مدیریت این شرکت و خارج کردن آن از دست گروه سلولزی تامین بودند. پیش از این دو کرسی در اختیار این سهام‌داری حقوقی بود و حقیقی‌ها نیز توانستند دو کرسی را به دست آورند. سهام طلایی به گروه تدبیر اختصاص دارد؛ این سهام‌دار حقوقی نیز بخش عمده‌ای از سهام خود را واگذار نموده است و به نظر می‌رسد کرسی این حقوقی نیز در ادامه این روند در اختیار سهامداران حقیقی قرار گیرد.
در شرایط کنونی با پراکنده شدن سهام میان حقیقی‌ها و ادامه خرید معامله‌گران حقیقی احتمالا باید در انتظار برگزاری مجمع فوق‌العاده برای انتخاب دوباره اعضای هیئت مدیره بود. در این شرایط احتمالا حقیقی‌ها با کسب 3 کرسی هئیت مدیره کنترل شرکت را در دست می‌گیرند. با این سناریو باید در انتظار تغییرات گسترده در کارتن ایران در آینده‌ای نه‌چندان دور بود. در این میان خریدهای هماهنگ‌شده از سوی خریداران حقیقی نیز هشداری به سلولزی تامین با مالکیت حدود 33 درصد از «چکارن» است.
از رویدادهای احتمالی پیش رو پس از تغییرات قابل توجه در ترکیب سهامداران می‌توان حرکت دادن شرکت در مسیر فروش دارایی‌های ثابت و تقویت سودآوری غیرعملیاتی در شرکت را عنوان کرد. همچنان برنامه‌ای برای بهبود وضعیت عملیاتی این شرکت مشاهده نمی‌شود و سهامداران حقیقی نیز به نظر برنامه‌ای در این خصوص نداشته و تمرکز خود را بر کسب درآمدهای غیرعملیاتی متمرکز ساخته‌اند. در این میان از ریسک‌های بازاری برای نوسانات قیمت سهام با فرض در دست گرفتن کنترل شرکت توسط حقیقی‌ها می‌توان به درصد بالای شناوری سهام اشاره کرد. در این میان ضعف انگیزه سلولزی تامین با از دست دادن کنترل شرکت می‌تواند این سهام‌دار را مانند دیگر سهامداران حقوقی به سمت فروش سهم خود در این شرکت بکشاند.
فارغ از فشار فروش احتمالی ناشی از خالی کردن سهام توسط این سهام‌دار باید به رشد هرچه بیشتر شناوری سهم دقت کرد که در این شرایط روند معاملات با ریسک بیشتری همراه خواهد شد. در آن زمان رقابتی برای در اختیار گرفتن شرکت وجود ندارد. بر این اساس باید گفت بدون داشتن دید دقیقی از برنامه‌های آتی این شرکت و تیم سهامداران جدید (البته برنامه‌ها باید مبنای منطقی داشته باشند) حضور در معاملات این سهم با ریسک بالایی همراه خواهد بود.
ترکیب سهامداران
در سال جاری ترکیب سهامداران بیش‌از یک درصدی «چکارن» تغییرات مداوم را پشت سر گذاشته است که این مساله خود می‌تواند موید فرضیه بالا باشد. در نمودار زیر ترکیب این سهامداران را از ابتدای فروردین ماه تا ابتدای آذر می‌توان مشاهده کرد. همان‌طور که نمودار زیر نشان می‌دهد در این مدت اکثر سهامداران حقوقی اقدام به خروج از سهم کرده‌اند و سهامداران حقیقی متعددی وارد این سهم شده‌اند و بعضا نیز اقدام به خروج از سهم نموده‌اند (تعداد سهامداران حقیقی در تاریخ مورد نظر روی نمودار نشان داده شده است).
با اضافه کردن این نکته که در تاریخ 7 آذر تعداد سهامداران حقیقی بیش از یک درصدی این نماد به ۱۱ کد رسیده است به نظر می‌رسد می‌توان انتظار تغییرات ملموسی را در ترکیب هیات رییسه این شرکت داشت.
