صنعت سیمان چند سال گذشته همزمان با رکود در ساخت و ساز و وجود مشکلات صادراتی وارد دوره‌ای از رخوت شد. با این وجود اعمال سیاست‌هایی نظیر حذف تخفیف قیمت فروش با توافق بر سر سهمیه‌بندی عرضه سیمان شرایط را برای ادامه فعالیت کارخانه‌های سیمانی بهتر کرد. البته مقاصد جدید صادراتی همانند آفریقا، امارات و کویت نیز اثر اندکی در بهبود فعالیت سیمانی‌ها داشت. با این وجود رصد مجامع سالانه شرکت‌های سیمانی همچنان به فضای تردید نسبت به آینده این صنعت اشاره دارد.
بلای جان صنعت خاکستری
در روزهای گذشته وزیر صنعت، معدن و تجارت در گفت‌وگویی از مجوز تاسیس 20 کارخانه سیمان جدید خبر داد. وی در گفت‌وگو با خبرگزاری تسنیم از راه‌اندازی 20 کارخانه سیمان جدید در آینده نزدیک خبر داده و تاکید کرده است: برخی گمان می کنند با توجه به رکود بازار سیمان نباید کارخانه جدید احداث کرد اما با رونق صنعت ساختمان و توسعه صادرات این کالا نیاز به تاسیس کارخانه‌های جدید به وجود خواهد آمد.
در همین باره «دنیای بورس» در گفت‌وگویی با عبدالرضا شیخان؛ دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان ایران موضوع احداث کارخانه‌های جدید را پیگیری کرده است. شیخان با اشاره به مشکل تعدد کارخانه‌ها در کشور می‌گوید: در سال‌های گذشته افزایش تعداد کارخانه‌ها به خصوص در شرق و غرب کشور یکی از عوامل اصلی رکورد در فروش این محصول بوده است. به گفته وی در حال حاضر کارخانه‌های سیمان از 70 درصد ظرفیت تولید استفاده می‌کنند.
شیخان در خصوص صدور مجوز 20 کارخانه جدید تاکید می‌کند: هم‌اکنون 39 طرح نیز با ظرفیت 62.3 میلیون تنی پیشرفت فیزیکی کمتر از ۲۰ درصدی دارند که به‌نظر می‌رسد منظور وزیر صنعت همان طرح‌های نیمه‌کاره است. به باور وی اگر موضوع در مدار قرار گرفتن این کارخانه‌ها نیز مطرح باشد، با وضعیت کنونی و حداقل تا سال 1415 ایجاد کارخانه جدید میسر نیست. شیخان عنوان می‌کند: در این زمینه بارها از وزارت‌خانه مربوطه درخواست داشته‌ایم در خصوص مسائل این‌چنینی مشورت‌های لازم را با انجمن داشته باشد.
دبیر انجمن صنفي كارفرمايان صنعت سيمان همچنین تاکید می‌کند: بسیاری از کارخانه‌ها با تهدیدهای جدی در خصوص آینده کاری خود مواجه هستند؛ به‌نظر می‌رسد اگر دولت برنامه افزایش تعداد واحدهای تولیدی را در دستور کار دارد باید پروژه‌های دولتی نظیر احداث لوله‌های بتنی و جاده‌سازی را با توجه ویژه‌ای انجام دهد.
چشم‌انداز دولت
با تمام این تفاسیر وزارت صنعت و معدن هدف‌گذاری‌های صنعت سیمان را برای سال‌های آینده بیان کرده است. بر اساس این گزارش دستیابی به جایگاه سوم در جهان با ظرفیت تولید سالانه 120 میلیون تن و رتبه اول در صادرات جهانی و ظرفیت تولید در منطقه در سال 1404 پیش‌بینی شده است. برای تحقق اهداف مذکور وزارت صنعت، معدن و تجارت پنج راهبرد نیز در نظر گرفته که در این خصوص می‌توان به توسعه و ایجاد زیرساخت‌ها، ایجاد نظام یکپارچه در بخش توزیع سیمان، پیاده‌سازی استانداردها و بازمهندسی سیستم‌های کیفی، مدیریت بازار در جهت مصارف سیمان در حوزه‌های راهسازی و افزایش سهم سازه‌های بتنی در ساختمان‌سازی و پیاده‌سازی استانداردهای زیست محیطی در جهت رفع آلاینده‌ها اشاره کرد.
برنامه خوش‌بینانه وزارت صنعت در حالی ارائه شده است که با بررسی مشکلات کارخانه‌ها و هلدینگ‌های بزرگ دستیابی به این ارقام تا حدودی دور از انتظار است. افزایش نرخ سیمانی که سال گذشته با حذف تخفیف‌ها اعمال شد باعث شد صورت‌های مالی این شرکت‌ها تا حدودی از وضعیت رکودی سال‌های گذشته فاصله بگیرد. اما با افزایش هزینه‌های این کارخانه‌ها به خصوص در جهت تامین انرژی، قیمت‌های کنونی نیز چندان توجیه اقتصادی ندارد. در این صورت باید عنوان کرد رشد این صنعت نیازمند تامل و توجه بیشتر است.
