چگونه بورس به کمک صنعت بیمه می‌آید

• نوید خاندوزی | مدیرسرمایه‌گذاری بیمه کوثر

در مورد صنعت بیمه و شرکت‌های بیمه قبل از هر نکته‌ای باید یک ماهیت ساختاری از این صنعت در ذهن داشته باشیم. شرکت‌های بیمه دو بال دارند، یک بال بیمه گری یا فعالیت‌های عملیاتی و یک بال دیگر بال سرمایه‌گذاری یا درآمدهای ناشی از بیمه گری که باید در جهت رشد سودآوری شرکت سرمایه‌گذاری شود.

در شرایط فعلی این انتقاد به مدیران شرکت‌های بیمه وارد است که در سال‌های گذشته تمرکز مدیران به‌طور کامل به سمت بیمه‌گری رفته و عملیات سرمایه‌گذاری را فراموش کرده‌اند. به همین دلیل شرکت‌های بیمه عمدتا دچار زیان عملیاتی بوده و با حاشیه سودهای بسیار اندک کار می‌کنند.

در عین حال با وجود پذیرش ریسک توسط مدیران بیمه‌ای که حاضر به انجام سرمایه‌گذاری نشده‌اند بیمه مرکزی در آیین‌نامه قبلی و حتی جدید شرکت‌های بیمه را مجبور و محدود به سپرده‌گذاری در بانک‌ها کرده که این امر موجب کاهش ارزش دارایی شرکت‌های بیمه شده است.

این شرایط منجر به کاهش حاشیه سود بیمه‌ای‌ها شده است. در مورد شرایط فعلی شرکت‌های بیمه در حوزه سرمایه‌گذاری و در بازار سرمایه دو نکته وجود دارد: نکته اول دارایی‌های بورسی این شرکت‌ها است که اکثر آنها با وجود عدد کوچک اما پرتفوی سرمایه‌گذار خوبی دارند.

به عبارتی اغلب سهام شرکت‌های سودآور در سبد سرمایه‌گذاری‌شان دیده می‌شود. با اینکه میزان حجم سرمایه‌گذاری بورسی نسبت به کل دارایی‌ها عدد پایینی است اما همچنان اختلاف ارزش این بخش از سرمایه‌گذاری‌ها موجب شده سود قابل قبولی در شرایط فعلی شناسایی کنند.

اما مشکل این است که اکثر مجموعه‌های بیمه‌ای نظاره‌گر روند فعلی بازارسرمایه هستند و چندان در این بخش فعال نبوده و عملیات خاصی را انجام نمی‌دهند که این امر از دیگر نقاط ضعف شرکت‌های بیمه است. اما در این بین نقاط قوتی نیز وجود دارد.

در حال حاضر افزایش اختلاف ارزش سرمایه‌گذاری‌ها به دلیل کاهش زیاد بهای تمام شده و به نسبت سرمایه و سود خالص شرکت‌ها عدد بزرگی به حساب می‌آید که این نکته پتانسیل روشن و قوی برای شرکت‌های بیمه‌ای به شمار می‌رود. 

نکته مهم دیگر در مورد شرکت‌های بیمه و شرایطشان این است که ماهیت کسب و کار آنها خیلی به فضای تحریم گره نمی‌خورد. شاید در بخش اتکایی اثرات تحریم را داشته باشیم اما چندان این صنعت به تحریم‌ها وابسته نیست. پتانسیل‌‌های دیگری نیز در شرکت‌های بیمه‌ای وجود دارد که به نظر می‌رسد تا‌کنون از این ظرفیت‌ها هیچ استفاده‌ای نشده است.  بیمه‌های کشور در حال حاضر در موضوعات خدمات درمان و ثالث و بدنه متمرکز شده‌اند و اصلا سراغ گسترش و تنوع خدمات خود نرفته‌اند.