اگر FATF در ایران تصویب نشود ...

15:03 - 1400/01/17
قرار گرفتن موانع جدید بر سر راه اقتصاد ایران با عدم تصویب FATF چه میتواند باشد.

به گزارش «دنیای بورس»، ایرنا نوشت: اقتصاد ایران در شرایط فعلی با مشکلات متعددی درگیر است که به اعتقاد کارشناسان اقتصادی، برای حل آنها نیاز به یک جراحی جدی وجود دارد، به نظر آنها عدم پیوستن به FATF نه تنها به حل مشکلات پیشین کمک نمی‌کند؛ بلکه مشکلی جدید بر سر راه اقتصاد می‌گذارد.

موافقت رهبر انقلاب با طرح مجدد لوایح موسوم به FATF در مجمع تشخیص مصلحت نظام، فرصت دیگری ایجاد کرد تا نقد و نظرهای گوناگون پیرامون فواید و مضرات پیوستن به این سازمان جهانی در رسانه‌ها مطرح شود.

مخالفان این طرح به‌صورت عمده بر مخاطرات امنیتی این تعهد بین‌المللی اشاره دارند و همچنین به بی‌تاثیر بودن تصویب این لوایح در حل معضلات اقتصادی کشور اشاره می‌کنند.

اما از سوی دیگر موافقان پیوستن ایران به سازمان FATF تاکید دارند که برای توسعه اقتصاد کشور، نیاز به تعامل با جهان است و پیوستن به این سازمان جزو الزامات این فرآیند است.

علی‌اصغر سمیعی زفرقندی، تحلیلگر مسائل اقتصادی با تاکید بر اینکه مشکلات اقتصادی کشور با رفع تنها یک مورد حل نخواهد شد، توضیح داد: اقتصاد ایران امروز علاوه بر تحریم‌های بسیار شدید با مشکلات فراوانی دست و پنجه نرم می‌کند.

ارز چندنرخی، نرخ تورم بالای ۳۰ درصد، نرخ بیکاری بالا و نرخ بهره رسمی حدود ۲۰ درصد از جمله مهم‌ترین این مشکلات هستند و هیچ کشوری در جهان، تنها اگر با یکی از این مشکلات درگیر باشد، نمی‌تواند انتظار حرکت به سمت اقتصاد سالم و توسعه‌یافته را داشته باشد.

این کارشناس بازار ارز در توضیح جایگاه مساله FATF در اقتصاد کشور گفت: اگر وضعیت امروز اقتصاد ایران را به خودرویی توصیف کنیم که بنزین آن تمام شده و امکان خرید بنزین هم ندارد، عدم پیوستن به FATF مانند این است که بگوییم حالا که این ماشین نمی‌تواند حرکت کند، پس عیبی ندارد لاستیک‌های آن را هم پنچر کنند!

در حالی که این نگاه از اساس اشتباه است و متولیان اداره کشور، باید امیدوار باشند که در آینده، امکان تزریق بنزین به این ماشین ایجاد خواهد شد و برای اینکه در آن روز امکان حرکت وجود داشته باشد، موظف هستیم از لاستیک‌های این ماشین بدون حرکت حفاظت کنیم.

در حالی که با عدم تصویب FATF در این شرایط، مشکلات جدیدی را در سر راه اقتصاد کشور قرار داده و در صورت تحقق احتمال کاهش تحریم‌ها، آن زمان توانایی استفاده از فرصت ایجاد شده را نخواهیم داشت.

این تحلیلگر امور اقتصادی تاکید کرد: بنده از دیدگاه اقتصادی به موضوع نگاه می‌کنم و درخصوص مسائل سیاسی که پیرامون پیوستن ایران به FATF مطرح می‌شود، نمی‌توانم اظهارنظری کنم.

بر همین اساس به‌عنوان یک فعال در عرصه اقتصادی، اعتقاد دارم که اقتصاد ایران برای رشد و پیشرفت به تعامل با دنیا و به تحکیم روابط اقتصادی خود با سایر شرکای بین‌المللی نیاز دارد.

اگر ما این مانع ایجاد شده به واسطه قرار گرفتن در لیست سیاه FATF را از جلوی پایمان برنداریم، یقینا حتی در صورت رفع تحریم‌ها هم در ایجاد چنین روابطی با مشکل بزرگی مواجه خواهیم بود.

وی خاطرنشان کرد که اقتصاد ایران در حال حاضر با مشکلات فراوانی رو‌به‌رو است و نباید با تصمیماتی اشتباه، به جای حل مشکلات قبلی، مشکلی جدید بر سر راه اقتصاد ایران ایجاد کنیم.

نظام بانکی چاره‌ای جز پیوستن به FATF ندارد

کارشناس ارشد پولی و بانکی می‌گوید: شاید مواردی در FATF مطلوب ما نباشد، اما وقتی تمامی نظام‌های بانکی در جهان به آن ملحق شده‌اند، چاره‌ای جز پیوستن به آن وجود ندارد.

حسن حیدری در گفت‌وگو با ایبِنا اظهار کرد: حتی اگر قرار باشد چانه‌زنی برای رفع تحریم‌ها انجام شود باید ابتدا بر رفع تحریم‌های بانکی متمرکز شد و یکی از موضوعاتی که اکنون در مبادلات و معاملات تجاری کشور، نقل‌و‌انتقال پول را با مشکل مواجه کرده، بحث تحریم‌های بانکی است.

کارشناس ارشد پولی و بانکی عنوان کرد: موضوعات مربوط به FATF باید در قالب یک بسته دیده شود که باید آن را با توجه به موضوع تحریم بانکی بررسی کرد. تحریم بانکی حتی از تحریم نفت هم مهمتر است.

وی افزود: سیستم بانکی کشور به‌دلیل تحریم‌های چندین ساله و مشکلات مدیریتی و داخلی از سیستم مدرن و نوین بانکداری جهانی عقب مانده، اما اگر این عقب‌افتادگی‌ها هم برطرف شود، تصویب لوایح FATF یک ضرورت برای کشور است.

به عبارتی رفع تحریم بانکی، برطرف شدن عقب‌ماندگی‌های سیستم بانکداری کشور و تصویب لوایح FATF باید همراه و همگام با هم انجام شود.

حیدری با اشاره به کاهش سرمایه بانک‌ها به‌ویژه پس از کاهش ارزش پول ملی و گران‌شدن ارزها، عنوان کرد:‌ سیستم مدیریت ریسک در بانک‌ها اینگونه است که باید رتبه مناسبی وجود داشته باشد تا‌ بانک‌ها با هم مبادلات مالی و پولی داشته باشند و با فرض برداشتن تحریم‌ها و با وضع کنونی، بانک‌های جهانی حاضر به همکاری‌های بانکی با بانک‌های کشور نیستند.

کارشناس ارشد پولی و بانکی خاطرنشان کرد:‌ شاید مواردی در FATF باشد که مطلوب ما نباشد، اما وقتی تمامی نظام‌های بانکی در جهان به آن پیوسته‌اند، چاره‌ای جز الحاق به آن وجود ندارد و نخواستن ما به معنای منزوی شدن بیشتر نظام بانکی است.حیدری تصریح کرد:‌ براساس سهمی که از اقتصاد دنیا داریم، چاره‌ای جز پیوستن به FATF نداریم.

قبل از خروج آمریکا از برجام، اقتصاد ایران در حال نزدیک شدن به اقتصاد هفدهم جهان بود که البته اکنون به بیست و پنجم رسیده؛ بنابراین اقتصاد کشور با ظرفیت‌هایی که برای توسعه دارد نیازمند مبادلات و معاملات روان در تمامی بخش‌های اقتصادی از جمله بخش‌های بانکی است.

وی افزود: در قواعد FATF ریسک بودن بانک‌ها نیز مورد توجه قرار گرفته است. حال فرض کنید بانک کشوری مانند عراق بخواهد با ما مبادله بانکی انجام دهد؛ بنابراین علاوه بر مدارک معمول به‌دلیل بالا بودن ریسک برای مبادلات بانکی با ما مدارک دیگری نیز از ما مطالبه خواهد کرد.

بنابراین با پیوستن به FATF و کاهش ریسک، بسیاری از مدارک و مستنداتی که بانک طرف مقابل ممکن است از ما مطالبه کند، کاهش می‌یابد و بهانه برخی که معتقدند با پیوستن به FATF راه‌های دور زدن تحریم لو می‌رود، منطقی به نظر نمی‌رسد.