نگاهی به اثر ستاره خلیج فارس
ستاره خلیج فارس پس از سالها به نظر میرسد در سال جاری سرانجام به بهرهبرداری برسد. بر اساس اخبار منتشرشده احتمال راهاندازی این غول پالایشی طی هفته آتی وجود دارد. شاید یکی از دلایل رشد امروز «تاپیکو» فضای مثبت ناشی از بهرهبرداری این طرح عنوان باشد. بر اساس آخرین پیشبینی 95، «تاپیکو» 78 میلیارد تومان سود از ستاره خلیج فارس شناسایی کرده است. این شرکت پیشبینی درآمد 150 میلیارد تومانی را برای سال مالی منتهی به اردیبهشت 97 دارد. گرچه در نگاه اول این سود برای ستاره خلیج فارس بسیار اندک محسوب میشود (با توجه به میزان تولیدات محصول) و نشان از محافظهکاری تاپیکو در پیشبینی درآمد هر سهم ستاره خلیج فارس باشد، اما باید چند نکته در این میان مورد توجه قرار گیرد.
تاخیر چندساله راهاندازی این پروژه در سالهای گذشته در شرایطی که تسهیلات مالی سنگینی برای راهاندزای این پروژه اخذ شده از عوامل فشار بر سودآوری این شرکت محسوب میشود. حجم این تسهیلات به بیش از 10 هزار میلیارد تومان میرسد که از سال 96 عمده این تسهیلات سررسیده شده و موعد بازپرداخت اقساط آنها فرا میرسد. بر این اساس راهاندزی این طرح با هزینههای سنگین مالی همراه خواهد بود.
نکته دیگری که باید به آن توجه شود عدم رسیدن به ظرفیت کامل تولید طی ماههای آتی است. بر این اساس به نظر میرسد فاز نخست این طرح بر اساس انتظارات موجود در هفتههای آتی راهاندازی خواهد شد. در این شرایط باید در انتظار زمان دقیق راهاندازی دو فاز دیگر بود. لازم به ذکر است هر فاز این پالایشگاه ظرفیت تولید 12 میلیون لیتر بنزین یورو 5 به صورت روزانه را دارا است.
با فرض نسبتا منطقی در خصوص فروش بنزین و همچنین با توجه به کیفیت بالای بنزین (استاندارد یورو 5) سود ناخالص این پالایشگاه با فرض راهاندازی سه فاز این طرح تنها از فروش بنزین بیش از 1200 میلیارد تومان خواهد بود. با این حال مطابق با آنچه اشاره شد و با توجه به بالا بودن هزینههای مالی علاوه بر سایر هزینههای این شرکت، «تاپیکو» تنها سود 150 میلیارد تومانی را از برای ستاره خلیج فارس شناسایی کرده است.
پتروشیمی ایلام در سبد فروش «تاپیکو»
پتروشیمی ایلام بار دیگر به سبد فروش «تاپیکو» اضافه شد. در حالیکه نفت، گاز و پتروشیمی تامین در سال مالی منتهی به اردیبهشت 95 برنامه فروش پتروشیمی ایلام را داشت اما با حضور پیوندی (مدیرعامل کنونی) در هیئت مدیره «تاپیکو» فروش این شرکت از برنامههای «تاپیکو» خارج شد. علت این موضوع عدم بلوغ کامل پتروشیمی ایلام عنوان شد. در نتیجه جای قدرت چانهزنی برای فروشنده بسیار پایین بود.
در حالیکه پیش از این با کمبود خوراک (عدم بهرهبرداری از ظرفیت اتیلن 460 هزار تنی این شرکت) پتروشیمی ایلام با نیمی از ظرفیت خود در مدار تولید قرار داشت در شرایط کنونی راهاندازی پتروشیمی کاویان 2 و تزریق اتیلن به خط اتیلن غرب باعث شده که ظرفیت تولید پتروشیمی ایلام از 50 درصد به 90 درصد برسد. از سوی دیگر زمان بهرهبرداری از طرح اتیلن پتروشیمی ایلام سال 96 اعلام شده بود. کامل شدن پروژه بار دیگر «تاپیکو» را به فروش این پتروشیمی ترغیب کرده است.
تغییر و تحولات 96 و 97 در پیشبینی جدید
«تاپیکو» پیشبینی 1628 میلیارد تومان سود حاصل از سرمایهگذاری و 638 میلیارد تومان سود حاصل از فروش سرمایهگذاری را داشته است. در پیشبینی 96 بر اساس عملکرد 9 ماهه سود حاصل از فروش سرمایهگذاری 463 میلیارد تومان بود. در اولین پیشبینی 96 سود حاصل از فروش سرمایهگذاری به 585 میلیارد تومان افزایش یافت. به نظر میرسد تاپیکو قصد فروش 3 درصد از پتروشیمی ایلام را در سال جاری دارد. این در حالی است که تا پایان فروردین تغییراتی در مالکیت تاپیکو در پتروشیمی ایلام مشاهده نمیشود.
این فروش تا پایان سال گذشته انجام نشده است و باید در انتظار اخبار حاصل از فروش این پتروشیمی از سوی تاپیکو بود. با توجه به بهای تمامشده 206 میلیارد تومانی پتروشیمی ایلام برای تاپیکو، ارزش احتمالی فروش بلوک 17 درصدی این پتروشیمی 1000 میلیارد تومان خواهد بود. در این میان حدود 120 میلیارد تومان سود در سال مالی جاری و مابقی سود برای سال مالی آینده در نظر گرفته شده است. فروش بیش از 12.7 درصد از این شرکت پتروشیمی در سال مالی منتهی به اردیبهشت 97 ثبت خواهد شد. از این بابت نیز سود 638 میلیارد تومانی توسط تاپیکو شناسایی شده است. با این حال باید توجه داشت که پتروشیمی ایلام پیش از این نیز در سبد فروش «تاپیکو» قرار داشت. بلوک 17 درصدی این پتروشیمی در سال گذشته با قیمت 510 میلیارد تومان خریداری نداشت در شرایط کنونی باید منتظر بود آیا خریداری برای این بلوک با دو برابر قیمت وجود خواهد داشت یا خیر؟ البته در سالهای قبل بارها موضوع فروش داراییها مانند پتروشیمی غدیر و پتروشیمی ایلام به میان آمده که با توجه به عدم توفیق در فروش این بلوکها، شناسایی سود از سوی تاپیکو با فروش سایر داراییها مانند پتروشیمی جم، جبران شده است.
با این حال برآورد افزایش درآمد تاپیکو در سود خالص منعکس نشده است. به نظر میرسد این موضوع به دلیل افزایش هزینه مالی ناشی از افزایش تسهیلات به منظور پرداخت اقساط خرید 8.5 درصد از بلوک «فارس» در سالهای گذشته بوده است (افزایش هزینههای مالی سال مالی جاری نسبت به پیشبینی قبلی و همچنین در پیشبینی سال مالی آینده).