دنیای بورس: نماگر اصلی بورس تهران امروز تن به اصلاح 3 هزار واحدی داد و یک بار دیگر به کانال 302 هزار واحدی بازگشت. در معاملات امروز اکثر قریب به اتفاق سهم‌ها در معرض فشار عرضه قرار گرفتند و به دامنه منفی قیمت تنزل کردند. یک ساعت مانده به پایان معاملات 240 نماد تن به کاهش قیمت دادند. آمار معاملات امروز نشان می‌دهد که اهالی بازار تفکیکی بین سهام قائل نیستند و در فضای نزولی فروشنده شده‌اند. البته مطابق روال معمول باز هم سهم‌هایی که درجه شناوری کمتری دارند با افت حداکثری مواجهند و تقاضای نسبتا کمتری را روبروی خود می‌بینند.
با وجود افت نسبتا یکپارچه قیمت‌ها اما شدت فشار عرضه چندان زیاد نیست و مانند هفته‌های قبل، از تشکیل صف‌های پرشمار فروش خبری نیست و قیمت‌ها ضمن تحمل بار عرضه، خریدار هم دارند. نکته حائز اهمیتی که در این شرایط باید به ان توجه داشت نوسانات قیمت در محدوده تعادلی و تمایل به اصلاح زمانی برای مشخص شدن تکلیف متغیرهای کلانی همچون بودجه کل کشور و بازار جهانی طی هفته‌های آتی است.
معاملات در غیاب دلایل قاطع
تقریبا تمام بازار با شروع موج اصلاحی قیمت در نیمه دوم مهرماه به همراه هم در شیب تند نزولی حرکت کردند. در آن دوره ترس از ریزش مجالی برای تامل در تصمیم‌گیری نمی‌گذاشت. سپس عواملی چون افزایش سرمایه به طور موقت به کمک سهام گروه‌هایی آمد که معاملات دارایی‌محوری را تجربه می‌کردند. برای مثال می‌توان به معاملات پرحجم گروه خودرو اشاره کرد که عمدتا انتظار افزایش سرمایه غول‌های خودروسازی از محل تجدید ارزیابی را می‌کشید. انتشار رسمی تصمیم خساپا برای افزایش سرمایه در روز گذشته هم موجی از تقاضا در این گروه را در پی داشت اما چنانکه از فشار فروش امروز در گروه خودرو بر می‌آید، تاثیر پایداری نداشت.
به طور کلی، چنین به نظر می‌رسد که بهانه‌های غیربنیادی همچون تجدید ارزیابی دارایی‌ها مثل نیمه ابتدایی سال نمی‌تواند حمایت موثر و پایداری از قیمت‌ها به عمل آورد و بازار این بار با دریافت اطلاعات عملکرد نیمه نخست در حال تصحیح و غربالگری سهام است. همین رویکرد سبب شده تا عملا قیمت‌ها درگیر یک اصلاح زمانی نسبتا طولانی شوند و برای یافتن دلیل محکم‌تر به انتظار روشن شدن تکلیف خطوط اصلی و رئوس بودجه کشور برای سال بعد و همچنین بازار جهانی بنشینند.
اصلاح زمانی و انتظار برای رونمایی از بودجه
بدون تردید یکی از مسائل مهم و مورد مناقشه برای ادامه حرکت بازار سهام مشخص شدن قیمت‌های مهمی چون نرخ ارز و هزینه انرژی در بودجه سال بعد کشور است. انتظار برای رونمایی از این اطلاعات می‌تواند تا حدود زمینه را برای برآورد مطمئن‌تر سود شرکت‌های بورسی و ترسیم چشم‌انداز میان‌مدت بازار از محل اندازه‌گیری سودهای تحلیلی فراهم کند.
دنیای بورس در گزارش‌های متعدد به ابعاد مختلف بودجه اثرات چندگانه آن بر سهام پرداخته بود. برای مثال به بهانه ادعای بودجه بدون نفت از سوی دولت اثر تصمیمات احتمالی بر بورس مورد بررسی قرار گرفت. همچنین به اثر حذف دلار 4200 تومانی بر صنایع مختلف و انتظار برای افزایش قیمت حامل‌های انرژی و حذف یارانه پنهان انرژی پرداخته شد.
برای مثال افزایش نرخ ارز مبنای بودجه و با احتمال بالا حذف 4200 از بودجه در نگاه اول به افزایش هزینه برخی از صنایع ختم می‌شود و به زیان این صنایع است اما اگر درک نسبی از رویه قیمت‌گذاری و سیاست دستوری دولت داشته باشیم مشخص می‌شود که بر اساس قوانین موجود افزایش هزینه‌ها در صنایع مانند کالاهای اساسی باید با افزایش نرخ فروش جبران شود.
جالب است که اثر تحولات بازار جهانی هم وضعیت مشابهی از این لحاظ دارد. انتظار برای توافق سرنوشت‌ساز بین چین و امریکا و تعیین تکلیف تعرفه‌ها در ماه دسامبر موضوعی که ضمن ارسال اولین سیگنال‌های مثبت بازار جهانی را در فاز تعلیق نگه داشته است.
رفتار اخیر بورس تهران و فقدان تقاضای موثر و پایدار را می‌توان از همین دریچه نگریست. رفت و آمد در همین محدوده تعادلی و به انتظار رونمایی از رویدادهای مهم و کلان حاکم بر ارزشگذاری سهام طی دو سه هفته آتی.
