دنیای بورس- علی صالحی:
اصلاح زمانی یا قیمتی؟
یکی از نکات مهم درخصوص اصلاح بازار، تفکیف میان اصلاح زمانی و اصلاح قیمتی سهام است. گزارش‌های منتشر شده سودآوری در نمادهای تعیین‌کننده برای شاخص کل، نقاط امنی را به لحاظ بنیادی برای کلیت بازار ترسیم می‌کند. اما نباید از این نکته غافل شد که مسیر طی شده از ابتدای سال تا میانه‌های مهرماه بسیار پرشتاب بوده‌است و یکی از سریع‌ترین حرکت‌های عمومی را در یک نیم‌سال تجربه کرده‌ایم. برای تطبیق با شرایط جدید نیازمند گذشت زمان هستیم. دوره گذاری که می‌تواند لزوما با ریزش‌های سنگین همراه نباشد. البته سهامی که رشدهای حباب‌گونه را پشت سر گذاشته‌اند، از این قاعده مستثنی هستند.
ترس‌های پنهان تاریخی
هجوم توده مردم به بازارهای مالی و کالایی عموما خاطره‌های خوشی برای آنها نداشته است. همواره آخرین گروه مطلع از روندهای پرشتاب را مردم عادی تشکیل می‌دهند و در این میان انتخاب‌های هیجانی و سودای سودآوری‌های آنی به تحمل‌های ضررهای هنگفت برای آنها می‌انجامد. تاکیدهای ورود به سهام و در بوق و کرنا شدن بورس در فضای عمومی خاطره‌های تلخ خرید دلار و سکه در قیمت‌های بالا در دوره‌های اخیر تداعی می‌کند. خاطره‌های سرمایه‌گذاران بورسی از ورورد در پیک قیمتی سال‌های 92 یا 83 نیز از همین موارد است. این ترس‌ها با تجربه ریزش‌های مقطعی و بعضا پرشتاب تقویت می‌شود و خریداران را از ورودهای سریع برحذر می‌دارد. افراد باتجربه بورسی هم از این موضوع آگاهند و روند روزانه را برای پدیدار شدن نشانه‌های بازگشت اعتماد عمومی بررسی می‌کنند. یکی از دلایل کناره‌گیری خریداران و عدم اشتیاق آنها برای ورود در چنین مقاطعی به همین موضوع مربوط است.
برای فروش دیر است برای خرید زود
بسیاری از اهالی بازار در وضعیت کنونی بر این باورند که فروش سهام در قیمت‌های فعلی در کلیت بورس تصمیم عاقلانه‌ای به شمار نمی‌آید. عوامل بنیادی محدودیت فروش ایجاد می‌کند. اصلاح‌های آتی در صورت وجود نمی‌تواند چندان قدرتمند باشد که خرید و فروش‌های مکرر در محدوده‌های فعلی را توجیه کند. از سوی دیگر با قرار گرفتن در روز پایانی هفته و تعطیلی‌های هفته پیش رو، خریداران را برای ورود سریع مجاب نمی‌کند. این اتفاق در حالی رخ می‌دهد که جریان‌های سریع صعودی و نزولی قیمت تحت تاثیر عوامل مختلف می‌تواند روندهای مذکور را تقویت کند. اما نباید از این نکته غافل شد که هیچکس نمی‌تواند در کف قیمتی بخرد و در سقف قیمتی بفروشد هرچند خیال چنین پدیده‌ای بسیار شیرین باشد. توصیه می‌شود در چنین شرایطی به طمع ریزش بیشتر قیمت‌ها برای ورود در بهترین نقطه موقعیت‌های مناسب برای سرمایه‌گذاری در سهم‌های بنیادی و سودآور را از دست ندهید. این توصیه برای سرمایه‌گذاران تازه‌وارد اهمیت بیشتری دارد.
کم‌رمق در خرید و فروش
بازار امروز بسیار کم رمق بود. چه در میزان مشارکت فعالان و چه در کیفیت سفارش‌های خرید و فروش. ارزش صف‌های خرید در فاصله یک ساعت مانده به پایان ساعات معاملاتی 158 میلیارد تومان بود. 14 نماد معاملاتی بدون احتساب صف «کویر» مجموع ارزش صف خرید 50 میلیارد تومانی داشتند که کم رمق بودن ارزش صف‌های خرید را نشان می‌دهد. از سوی دیگر مجموع ارزش صف‌های فروش در همین ساعت 112 میلیارد تومان بود که در 78 نماد به طور پراکنده توزیع می‌شد. یعنی به طور متوسط هر نماد ارزش صف فروش کمتر از 1.5 میلیارد تومان. این میزان صف فروش هرچند به لحاظ پراکندگی رقم قابل توجهی‌ست اما روند کاهشی را تجربه می‌کند که می‌تواند رسیدن به یک تعادل جدید را در این محدوده گوشزد کند.
فقط موارد خاص
در بازار امروز سهم‌هایی با استقبال ویژه مواجه بودند که اخباری از جنس خاص داشتند. نه عملکرد بسیار خوب شش ماهه نه روندهای اصلاحی و قرار گرفتن در محدوده‌های اشباع فروش و نه حجم بالای معاملات در کف، خریداران را به روند صعودی ترغیب نکرد. مواردی نظیر عرضه اولیه زیرمجموعه‌ها، افزایش سرمایه از محل مازاد تجدید ارزیابی دارایی‌ها و خبر عقد قراردادهای جدید در برخی شرکت‌های خاص سهام را با تقاضای ویژه مواجه ساخت. مواردی که در روزهای عادی بعضا اجازه ورود به سهم‌ها را نمی‌دهد. البته ذکر این نکته خالی از لطف نیست که میزان تاثیرگذاری و اهمیت هرکدام از این موارد یاد شده در حال حاضر بررسی نشده و صرفا از دید ذائقه عمومی نگاهی به آن انداخته‌ایم.
