آیا اصلاح سهام ادامه‌دار خواهد بود؟/ برآوردی از معاملات دوشنبه

11:52 - 1400/01/21
معاملات بورس تهران با افت بیش از 7 هزار واحدی معاملات امروز را به پایان رساند. این‌که چرا معاملات سهام طی یک مسیر هیجانی افت این‌چنینی را تجربه کرد یکی از مواردی است که می‌توان به آن پرداخت. اما شاید سوال مهم‌تر این باشد که آیا سهام در معاملات فردا هم ریزشی است؟. از ابتدای تابستان تا پایان معاملات امروز تنها در 4 مقطع، شاخص بورس تهران طی دو روز متوالی منفی بوده است و در این شرایط این سوال مطرح می‌شود که آیا اصلاح سهام طولانی‌تر از رویه چندین ماه اخیر شده و افت شاخص سهام به روز سوم کشیده می‌شود؟
آیا اصلاح سهام ادامه‌دار خواهد بود؟/ برآوردی از معاملات دوشنبه

دنیای بورس: نکته نخست این‌‌که قدرت نقدینگی در بورس تهران به حدی بالا است که احتمال هر گونه تغییر ناگهانی را ممکن می‌سازد. در ادامه گزارش بر اساس برخی از آمار از معاملات امروز به سناریوی احتمالی در معاملات فردا و آن‌چه باید در نظر گرفته شود اشاره می‌شود.

شروع منفی معاملات دوشنبه؟

 در معاملات امروز تا لحظات پایانی بازار بیش از 60 نماد با صف فروش همراه بودند که در یک تخمین از ابتدای معاملات احتمال افت شاخص در ابتدای معاملات بالا به نظر می‌رسد. البته این موضوع با فرض عدم تغییر جدی در سایر متغیرهای اثرگذار است. برای مثال نمی‌توان رخدادهای ناگهانی از مسائل سیاسی یا بازار جهانی و احتمال رخداد آن را پیشبینی کرد. با وضعیت معاملاتی امروز، شروع منفی معاملات فردا محتمل است.

با این حال نکته امیدوارکننده این‌که بزرگان بورسی در گروه‌های کالایی در سطوحی نزدیک و حتی بالاتر از قیمت پایانی امروز دست به دست شده‌اند و این موضوع می‌تواند معادلات را به کلی تغییر دهد.

تعیین مسیر بازار در نیمه دوم

اگر پیشبینی‌ها از افت قیمتی سهام و شاخص کل در نیمه اول درست باشد ادامه مسیر سهام را نیمه دوم معاملات فردا تعیین می‌کند. بر این اساس حتی احتمال جمع شدن صف‌های فروش در معاملات فردا وجود دارد و با این فرض که تا آغاز معاملات فردا خبر خاصی منتشر نشود در نیمه دوم معاملات سهام که بعضا عنوان لیدری بازار را در ماه‌های اخیر کسب کرده‌اند می‌توانند در تعیین  مسیر دیگر نمادها موثر باشند. تکرار ارزش معاملات بالا در نیمه نخست معاملات فردا می‌تواند به رشد آخرین قیمت نسبت به قیمت پایانی منجر شده و حتی افت احتمالی ابتدای معاملات جبران شود.

سناریو رکودی سهام

یکی از سناریوها که بر اساس رصد متغیرها شامل ارزش معاملات، شدت نوسان قیمتی، اختلاف قیمت بالاترین سفارش خرید با کمترین سفارش فروش، تعداد نمادها در سقف و کف قیمتی و مواردی دیگر از این دست می‌تواند در تعیین مسیر سهام موثر باشد. برای مثال ادامه صف‌های فروش به نیمه دوم می‌تواند با احتمال کشیده شدن اصلاح سهام سهام به روز سوم مانع از شکل‌گیری موج جدید تقاضا شود. بر این اساس ادامه غلبه عرضه بر تقاضای سهام باعث می‌شود که بازار بار دیگر با صف فروش در برخی از نمادها معاملات را به پایان برساند. در چنین شرایطی اگر واقعا بازار با افت قیمتی معاملات فردا را آغاز کند در ادامه باید منتظر قدرت نقدینگی و ارزش معاملات بود تا با اصلاح احتمالی سهام مقابله کند.

سناریو پایان زودهنگام اصلاح

یکی از موارد این‌که قدرت‌نمایی تقاضا در پیش‌سفارش فردا باعث شود که سهام با افت اندک معاملات را شروع کند و در ادامه نیز فشار فروش چندان قوی نبوده و سهام بار دیگر به مسیر مثبت بازگردد. در حالت دوم مطابق با آن‌چه در ابتدای مطلب اشاره شد شاخص سهام پس از افت آغازین به تدریج با افزایش تقاضا همراه شود و حتی سهام در نیمه دوم معاملات به مدار مثبت کشیده شوند این موضوع خود می‌تواند بر شدت هیجان بیافزاید و تغییر رنگ تابلوی معاملاتی سهام بار دیگر با رشد محسوس ارزش معاملات پایانی زودهنگام را برای سهام رقم بزند.

علت اهمیت تاکید بر دو روزه بودن اصلاح سهام طی 3 ماه اخیر این است که این موضوع نشان می‌دهد که بخش قابل توجهی از صاحبان سرمایه در بورس تهران که در ماه‌های اخیر به بازار وارد شده‌اند هیچ دیدی از اصلاح مداوم و چند روزه ندارند. بر این اساس این نگرانی وجود دارد که همان هیجانی که در مسیر صعودی وجود داشت این بار در مسیر نزولی تکرار شود و هراس در کل بازار شایع شود. این موضوع ناشی از تصور اشتباهی است که در ذهن معامله‌گران طی چند ماه اخیر نقش بسته و معامله‌گران تنها صعود پرشتاب سهام را تجربه کرده‌اند و هیچ تجربه‌ای از اصلاح حتی چند روزه نداشته‌اند. احتمال مواجهه با اتفاقی که بازار تاکنون آن را تجربه نکرده یکی از ریسک‌های قابل توجه طی کوتاه‌مدت برای بورس تهران محسوب می‌شود.

با همه این‌ها باید گفت بهانه‌هایی که صعود سهام را رقم زده‌اند به قوت خود باقی هستند و همچنان انتظار آغاز رکود طی کوتاه‌مدت با فرض عدم تغییر در سایر موارد اثرگذار وجود ندارد. اما آن‌چه که لازم است بار دیگر مورد توجه قرار گیرد ارزش بالای معاملات سهام است که می‌تواند کلیه پیشبینی‌ها را نقش بر آب کند بر این اساس اگر بازیگر بازار سهام هستید فردا از پیش‌سفارش تا نیمه اول معاملات و در ادامه نیمه دوم معاملات را باید با دقت بیشتری دنبال کنید.