دیده‌بان بورس یکشنبه (3 شهریور)

11:43 - 1400/01/21
شاخص کل بورس اولین روز کاری شهریور را با صعود 3900 واحدی آغاز کرد و در آستانه ورود به کانال 270 هزار قرار گرفت. همزمان با رشد 1.5 درصدی شاخص کل، شاخص هم‌وزن بازدهی 2.5 درصدی را به ثبت رساند. صفوف پرتعداد خرید و روند یک‌دست قیمت‌ها نشان می‌دهد توجه به سطوح ارزندگی سهام و انتخاب سهام بر مبنای مولفه‌های سودآوری عملا به حاشیه رفته است. این رویه در جریان انتشار گزارش‌های ماهانه می‌تواند با خلل مقطعی مواجه شود و در صورت بروز یک ریسک جدی‌تر می‌تواند به تله‌ای برای سهامداران بدل شود.
دیده‌بان بورس یکشنبه (3 شهریور)

دنیای بورس: ارزش معاملات خرد بورسی در جلسه روز شنبه به 1340 میلیارد تومان رسید. سطحی که از رقم میانگین یک‌ماهه فراتر است و در صورتی که عرضه اولیه سهام پتروشیمی نوری را لحاظ نکنیم بیشترین ارزش معاملات از 27 خرداد ماه را نشان می‌دهد. عدم جذابیت بازارهای موازی و روند صعودی 5 ماهه سهام انگیزاننده‌های قدرتمندی برای ورود نقدینگی به بورس بوده است. در این راستا تاکید بر تغییر مالکیت‌های سهام در روز گذشته خالی از لطف نیست. این عدد در جلسه پیش (تنها در معاملات خرد بورسی) 111 میلیارد تومان و به سمت سهامداران حقیقی بود.

علامت سوال پیش روی معاملات روز گذشته

برخی از تحلیل‌های نموداری بازار سهام به سطوح نزدیک به 258 هزار واحدی شاخص به عنوان یک سطح مقاومتی اشاره می‌کردند و گذر از این سطوح مقدمه ای برای از سرگیری روند صعودی جهش‌وار شاخص عنوان می‌شد. روز گذشته نیز شاخص کل سهام نزدیک به 4 هزار واحد صعود کرد و ارزش معاملات به صورت قاطعی بالاتر از متوسط ماهانه خود قرار گرفت. با این حال آن چه روند روز گذشته را بیشتر به زنگ هشداری بدل می‌کند روند یکدست و عمومی قیمت‌هاست. به عبارتی عدم تمایز بین سهام یک گروه و یا حتی گروه‌های کاملا متفاوت سهامی نشانگر آن است که نقدینگی جریان‌یافته در سهام توجهی به حدود ارزندگی ندارد و خود را در مقام فروشنده سهام ارزیابی نمی‌کند. به عبارتی برای آن‌که بعد از کسب یک بازدهی مطلوب بتوان سود حاصله را حفظ کرد باید خریداری در قیمت‌های بالاتر سهام وجود داشته باشد؛ و جایی که روند ورود نقدینگی به بورس کندتر شود یافتن چنین خریداری دشوار می‌شود؛ به خصوص اگر مبانی ارزندگی سهم چندان توجیه‌کننده قیمت آن نباشند.

در معاملات روز گذشته 87 درصد از نمادهای بورسی رشد قیمت پایانی سهم را تجربه کردند و از آن تامل‌برانگیزتر آن که 44 درصد از نمادها کار خود را با صف خرید به پایان بردند.

به عبارتی دیگر آن چه در معاملات روز گذشته مشهود بود پرهیز از بزرگان فلزی و پتروشیمی در سایه ریسک بازارهای جهانی بود. اگر چه فعالان بورسی در تشخیص ریسک‌های حاکم بر این گروه‌ها جانب محافظه‌کاری را قویا رعایت کردند با این حال در جبهه خرید سهام دیگر نشانه‌ای از این احتیاط به چشم نمی‌آمد. این مساله سبب می‌شود تا صعود روز گذشته بیش از آن که جذاب و دل‌انگیز جلوه کند همچون زنگ هشداری در رابطه با ریسک‌های خروج طنین‌انداز شود.

آخرین وضعیت از بازارهای جهانی

تقابل تعرفه‌ای چین و امریکا در آخرین روز هفته گذشته بار دیگر اوج گرفت. چین بر روی 75 میلیارد دلار از کالاهای وارداتی از امریکا تعرفه اعمال می‌کند. این تعرفه به خصوص در رابطه با نفت، خودرو و سویای وارداتی از امریکا با اهمیت تلقی می‌شود. این خبر به خودی خود در آخرین روز معاملاتی هفته بازارهای جهانی را به شدت تحت فشار قرار داد و این پایان کار نبود. دونالد ترامپ پس از پایان کار بازارهای جهانی اعلام کرد تعرفه بر 550 میلیارد دلار کالای وارداتی از چین را (که قبلا مشمول تعرفه شده بودند) به میزان 5 درصد افزایش می‌دهد. این مساله سبب شده است تا انتظارات از بازگشایی بازارهای جهانی در هفته جاری نیز نزولی باشد.

بدین ترتیب بار دیگر فعالان اقتصادی دنیا به سمت دارایی‌های امنی همچون طلا هدف گیری می‌کنند و فشار بر کالاهای پایه مصرفی بیشتر خواهد شد.

نکته قابل توجه دیگری که در معاملات روز گذشته نیز نمود داشت رشد کرک‌اسپرد محصولات اصلی پالایشی در تابستان است. علی‌رغم افت قیمت نفت شکاف قیمتی محصولاتی همچون بنزین و گازوییل به صورت محسوسی نسبت به فصل بهار رشد کرده و این مساله تقاضا برای نمادهای پالایشی را تقویت کرده است. به علاوه خبر افزایش سرمایه «شپنا» از محل سود انباشته نیز تمرکز بر این نماد پالایشی را دوچندان کرده است. 

محک کوتاه‌مدت سهام

طی روزهای جاری گزارش عملکرد شرکت‌های بورسی در مرداد ماه منتشر می‌شود. براورده کردن انتظارات کمینه از میزان تولید و فروش شرکت‌ها به صورت حداقلی می‌تواند نشان دهد که رشد بی‌وقفه سهام در گروه‌های مختلف قابل توجیه است یا خیر. از این لحاظ این معیار حداقلی عنوان می‌شود که میزان فروش به خودی خود تعیین کننده سود شرکت نیست و متغیرهای هزینه نیز باید رصد شوند.

به عنوان یک مثال طی روزهای گذشته سهام شرکت‌‌های تولید‌کننده روانکار و قیر در پی افت قیمت مواد مصرفی در بورس کالا با حضور پررنگ تقاضا همراه بودند. برخی از کارشناسان عنوان می‌کنند علی‌رغم کاهش نرخ مواد مصرفی انتظار نمی‌رود بازار داخلی محصولات این شرکت ها با افت نرخ چندانی همراه باشد و بر این اساس انتظار رشد سودآوری وجود دارد. با این حال تعیین مرزهای ارزندگی هر سهم مستلزم محاسبات سنجیده و کارشناسی است و تنها بر مبنای چشم‌اندازهای کیفی نمی‌توان ارزندگی سهام یک شرکت را براورد کرد.

  •  رویدادهای خبری از نگاه «دنیای بورس»

الف) کلان: به گفته امانوئل ماکرون، رئیس جمهور فرانسه موضوع هسته‌ای ایران یکی از مهم‌ترین محورهای نشست جی-۷ است. رئیس‌جمهور فرانسه در دیدار همتای آمریکایی خود در حاشیه نشست گروه ۷، اظهار کرد: آن‌ها در خصوص هدفی مشترک در قبال ایران مبنی بر دست نیافتن تهران به سلاح اتمی توافق دارند. ماکرون همچنین گفت دیگر هدف مشترک آمریکا و فرانسه در قبال ایران حفظ ثبات در منطقه است. البته کاخ  ریاست جمهوری فرانسه اعلام کرد که رئیس جمهور این کشور که در حاشیه نشست گروه ٧ با رئیس جمهور آمریکا دیدار داشته با وی درباره موضوع ایران اختلاف نظر دارد. در این میان یک دیپلمات فرانسوی خبر داد که «امانوئل ماکرون» رئیس جمهور فرانسه در ناهار کاری با «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا در حاشیه نشست گروه هفت جزئیات طرح فرانسه برای کاهش تنش‌ها با ایران را ارائه کرد.  به گفته این دیپلمات فرانسوی، فرانسه و آمریکا منافع مشترکی دارند: جلوگیری از یک ایران مجهز به سلاح هسته‌ای(!) بر اساس این طرح «به ایران اجازه داده خواهد شد برای زمان مشخصی به صادرات نفت بپردازد» در مقابل، ایران باید کاملا به برجام پایبند بوده و تنش‌ها در خلیج فارس را کاهش داده و گفت‌وگوها را آغاز کند. بنابر اطلاعاتی که منابع آگاه در اختیار «ایران» قرار دادند، در  گفت‌وگوهای اخیر مقام‌های ایرانی و فرانسوی که با ملاقات خصوصی ظریف و مکرون پشت درهای بسته پیشرفت بیشتری یافته، پاریس از شروط اولیه خود یعنی درخواست برای مذاکره درباره فعالیت‌های موشکی ایران عقب‌نشینی کرده و تمام توجه مسئولان تصمیم‌گیر سیاست خارجی فرانسوی بر یافتن راهکار مالی جهت محقق کردن منافع اقتصادی تهران متمرکز شده است. به گزارش الجزیره، کاخ الیزه فرانسه اعلام کرد که دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا در دیدار با امانوئل ماکرون، رئیس جمهور فرانسه پیش از برگزاری نشست سران گروه ۷ گفت که وی به دنبال جنگ با ایران نبوده بلکه خواستار توافق با ایران است.

افسانه اروجی، معاون بازار فرابورس از اصلاح برخی مواد مربوط به دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات اوراق بهادار در این بورس خبر داد. همچنین محمدرضا معتمد، مدیرنظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس از یکسان‌سازی قوانین صندوق‌های سرمایه‌گذاری، تفاوت ایجاد صندوق‌های املاک و مستغلات از عرضه مسکن در بورس کالا و تغییر تمدید مجوزها خبر داد.

شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی به دنبال این است که نرخ دوم گازوئیل را (گازوئیل 600 تومانی) افزایش دهد؛ ‌بنابراین معتقد است ‌با این حساب دیگر لازم نیست نرخ دوم گازوئیل به کارت سوخت متصل شود.

ب) صنایع: رییس جمهور دستور توقف اجرای بخشنامه وزارت صنعت منبی بر ممنوعیت صادرات محصولات معدن تا زمان بررسی جامع و یافتن راهکار موثر را صادر کرد . پیش‌تر خبر رسیده بود دو کشتی سنگ آهنی ایران با دستور وزارت صمت برای صادرت آزاد شد. 

ج) شرکت‌ها: با گذشت حدود ۷۵ روز از اعمال تحریم‌های آمریکا علیه هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس، رکورد تولید محصول پرطرفدار و استراتژیک PET در صنایع پتروشیمی شکسته شد. در همین حال حجت‌اله صیدی، مدیرعامل بانک صادرات از صفر بودن بدهی معوق به بانک مرکزی و آمادگی حضور در بازار متشکل ارزی خبر داد .

یک عضو هیات رئیسه مجلس از آزاد شدن دو نماینده بازداشت شده خبر داد.این عضو هیات رئیسه مجلس اظهار کرد: از نخستین ساعات اداری دیروز فرآیند تودیع وثیقه در اداره ثبت اسناد و دادسرا برای دو نماینده بازداشت شده در ارتباط با پرونده سایپا طی و این افراد نهایتا بعدازظهر روز گذشته از زندان اوین آزاد شدند. به گفته وی، وثیقه تعیین شده برای هر یک از این دو نماینده ۱۰ میلیارد تومان بوده است که با تودیع این وثیقه، تا تعیین تکلیف پرونده آزاد شدند. چهارشنبه گذشته، محمد عزیزی و فریدون احمدی نمایندگان ابهر و زنجان در ارتباط با پرونده‌ای درخصوص فروش محصول‌های سایپا بازداشت و به زندان اوین منتقل شدند. در همین حال همچنین بهرام پارسایی، سخنگوی کمیسیون اصل ۹۰ مجلس از کلید خوردن طرح استیضاح وزیر صنعت، معدن و تجارت در پارلمان خبر داد.