جهش «آکنتور» با خبر صندوق‌های فروشگاهی
اواسط آذر سال گذشته بود که سهام شرکت کنتورسازی ایران در محدوده قیمتی هزار تا هزار و 100 تومان در حال معامله بود که به یکباره توجه نقدینگی هدفمند به این نماد افزایش قابل توجهی یافت. در حالی که اغلب فعالان بازار از دلایل افزایش ارزش معاملات در بازار سهام شرکت کنتورسازی ایران بی‌اطلاع بودند، قیمت سهام این شرکت در مدت زمانی کمتر از یک ماه، با رشد تقریبا 100 درصدی به دو هزار و 100 تومان رسید. نهاد ناظر نماد شرکت مزبور را در تاریخ 12 دی ماه متوقف کرد. چند روز بعد شفاف‌سازی شرکت کنتورسازی روی شبکه کدال نشست و خبر ورود شرکت کنتورسازی به پروژه ملی صندوق‌های فروشگاهی رسما اعلام شد. شرکت پیش‌بینی کرده بود در سال مالی 94 تقریبا 200 هزار صندوق فروشگاهی به فروش خواهد رساند و در سال 95 نیز قرار است طبق قرارداد جدید با شرکت باران 500 هزار صندوق فروشگاهی به فروش برساند. در نتیجه پیش‌بینی سود هر سهم شرکت کنتورسازی در سال مالی منتهی به اسفند 94 به یک‌هزار و 500 تومان رسید. همچنین شرکت پیش‌بینی کرد برای سال مالی منتهی به اسفند 95 به ازای هر سهم دو هزار و 500 تومان سود خواهد ساخت. مدت زیادی نگذشت که نهاد ناظر بازار، نماد معاملاتی شرکت کنتورسازی را بدون محدودیت نوسان باز کرد و قیمت سهم به یکباره به محدوده 7 هزار تومان رسید. با وجود آنکه حسابرس معتمد بورس سود ساخته شده در سال 94 را تایید کرد، اما رفته‌رفته حواشی حول این نماد بالا گرفت. برخی از انحصاری بودن قرارداد شرکت کنتورسازی با شرکت باران (به‌عنوان مجری طرح) دم می‌زدند و برخی اصولا شرکت باران را واجد شرایط اجرای طرح نمی‌دانستند. رفته‌رفته قیمت سهام کنتورسازی ایران تا محدوده چهار هزار تومان عقب نشست و سرانجام سازمان نماد معاملاتی شرکت کنتورسازی را متوقف کرد.
بازشدن پای «مرقام» به بازی صندوق‌‌ها
در حالی که قیمت سهام شرکت کنتورسازی روز به روز به دلیل ابهامات طرح کاهش می‌یافت، فعالان بازار به نمادی از گروه رایانه‌ای (مرقام) توجه نشان دادند. قیمت سهام شرکت ایران ارقام طی مدت یک ماه 70 درصد رشد کرد. «مرقام» تقریبا همان راهی را می‌رفت که آکنتور در آذر سال 94 طی کرده بود. با وجود آنکه شرکت با انتشار نامه شفاف‌سازی خبر از عدم ورود شرکت به طرح صندوق‌های فروشگاهی می‌داد، اما بازار روز به روز «مرقام» را بیشتر می‌خرید. اما به دلیل شایعات و عدم شفافیت طرح صندوق‌های فروشگاهی، سازمان تصمیم گرفت که نماد شرکت ایران ارقام را نیز متوقف کند تا شایعات بیش از این، بازار را تحت تاثیر قرار ندهد.
شرکت باران؛ مجری «سابق» طرح!
از زمستان سال گذشته، طرح نصب صندوق‌های فروشگاهی در اصناف به‌عنوان یک طرح ملی و به منظور ساماندهی به اخذ مالیات از واحدهای صنفی مطرح شد. در ماده 121 قانون برنامه پنجم توسعه با توجه به هماهنگی به عمل آمده بین وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان امور مالیاتی کشور درخصوص تعیین اولویت صاحبان مشاغل برای نصب، راه‌اندازی و استفاده از سامانه صندوق مکانیزه فروش، صاحبان مشاغل (اصناف) مکلف به استفاده از سامانه صندوق مکانیزه فروش رایانه‌ای که دارای سیستم نرم افزار فروشگاهی و صدور فاکتور الکترونیکی (صورتحساب فروش) مطابق شرایط اعلام شده در دستورالعمل موضوع ماده 19 قانون مالیات بر ارزش افزوده و ماده 169 قانون مالیات مستقیم شده‌اند. اما در 5 سال گذشته و به دلایلی که بسیاری از بند‌های قانون پنجم توسعه به اجرا گذاشته نشد، این تکلیف قانونی نیز مشمول گذر زمان شد اما در نهایت بعد از تاخیر‌های بسیار در 4 بهمن سال گذشته هیات دولت لایحه‌ای درخصوص جزئیات این طرح، مانند نحوه استفاده، نگهداری، نظارت بر صندوق مکانیزه فروش و اینکه این صندوق چه استاندارد‌هایی باید داشته باشد و استفاده‌کنندگان از آن مشمول چه تخفیف‌ها و جوایزی از سوی سازمان امور مالیاتی خواهند شد را به تصویب رساند. در حالی که این لایحه دولت هنوز به تصویب مجلس نرسیده و منابع مالی این پروژه هنوز مشخص نشده بود، اما اتاق اصناف اوایل بهمن‌ماه سال گذشته خبر از برنده شدن شرکتی به نام «باران» در یک مناقصه داد و اعلام کرد که این شرکت مسوولیت مجهز کردن واحدهای صنفی به صندوق مکانیزه فروش را بر عهده خواهد داشت.با انتشار لیست شرکت‌های واجد شرایط برای تولید صندوق‌های فروشگاهی، حالا محرز شده که دیگر خبری از شرکت باران به‌عنوان مجری طرح نیست. این طرح به طرح نصر (نصب صندوق‌های فروشگاهی رایگان) تغییر نام داده است و نه تنها کنتورسازی ایران و ایران ارقام در لیست وجود دارد، بلکه نام 22 شرکت دیگر نیز در لیست به چشم می‌خورد. شرکت‌های حاضر در این لیست می‌توانند به‌طور انفرادی و یا در قالب کنسرسیوم اقدام به تولید صندوق‌های فروشگاهی کنند. علاوه بر آن در اطلاعیه اتاق اصناف آمده است که شرکت‌های دیگر نیز می‌توانند به منظور احراز صلاحیت، در این طرح ثبت‌نام کنند.
رایانه‌ای‌های بورسی در لیست اتاق اصناف
از میان شرکت‌های 24 گانه‌ای که توسط اتاق اصناف ایران برای ورود به طرح نصر معرفی شده‌اند، چهار شرکت بورسی هستند. شرکت کنتورسازی ایران که قرار بود طرح را همراه با شرکت کابل‌زرین در یک کنسرسیوم انجام دهد، به‌عنوان اولین شرکت حاضر در لیست خودنمایی می‌کند. این لیست با اولویت ظرفیت تولید طبق پروانه بهره‌برداری و ظرفیت‌های موجود مرتب شده است. به عبارت دقیق‌تر، در این لیست شرکت‌ها برای اجرای این طرح رتبه‌بندی شده‌اند. نام شرکت ایران‌ارقام در رده دوازدهم به‌چشم می‌خورد. همچنین شرکت داده‌ورزی فرادیس البرز (متعلق به شرکت انفورماتیک ایران با نماد «رانفور») و توسعه ریزکامپیوتر ایران (متعلق به شرکت داده‌پردازی ایران با نماد «مداران») در رده پانزدهم قرار دارند. طی معاملات روز گذشته، پس از انتشار این نامه برای خرید سهام شرکت‌های انفورماتیک ایران و داده‌پردازی ایران صف‌خرید تشکیل شد.
بازگشایی متوقف‌ها یا توقف نمادهای باز؟
با انتشار این نامه، نمادهای مرقام و آکنتور حالا یک قدم به شفاف‌سازی و بازگشایی نزدیک‌تر شده‌اند. 50 روز از توقف نماد شرکت کنتورسازی و 40 روز از توقف نماد شرکت ایران ارقام می‌گذرد. این در حالی است که نهاد ناظر دلیل توقف این نمادها را به‌طور صریح اعلام نکرده است اما با وجود ابهاماتی که حول این دو نماد وجود داشت، توقف این نمادها چندان هم غیر‌منطقی به نظر نمی‌رسید. ابهامات و شایعاتی که درباره این نمادها مطرح بود، باعث می‌شد که معاملات سهام این شرکت‌ها به شدت تحت‌تاثیر قرار گیرد لذا سازمان ترجیح داد نماد معاملاتی سهام این شرکت‌ها را تا تعیین‌تکلیف پروژه صندوق‌های فروشگاهی متوقف کند. حال باید دید که با انتشار این نامه سازمان نمادهای متوقف «آکنتور» و «مرقام» را بازگشایی می‌کند یا نمادهای «مداران» و «رانفور» را متوقف خواهد کرد. محمد علیزاده، مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار، در این‌باره به «دنیای اقتصاد» گفت: سازمان با شرکت‌های کنتورسازی ایران و ایران‌ارقام مکاتباتی داشته است و تا زمانی که این شرکت‌ها ابهامات مطرح شده در این مکاتبات را شفاف نکنند، متوقف خواهند ماند. وی ضمن ابراز بی‌اطلاعی از اطلاعیه اتاق اصناف گفت: اداره نظارت بر ناشران بورسی از انتظار لیست مذکور مطلع نیست و اصولا این مسأله را پیگیری نمی‌کند. شرکت‌هایی که نمادشان متوقف است با انتشار شفاف‌سازی‌های لازم می‌توانند موجبات بازگشایی نماد خود را ایجاد کنند. درباره نمادهایی که به تازگی وارد صندوق‌های فروشگاهی شده‌اند، هنوز بررسی‌ها انجام نشده است و سازمان به‌زودی در این‌باره تصمیم‌گیری خواهد کرد.
یک گام به سوی شفافیت، یک گام به سوی ابهامات تازه
با وجود آنکه با انتشار لیست شرکت‌های واجد شرایط برای تولید صندوق فروشگاهی، این مسأله یک گام به شفاف‌شدن نزدیک شده است، اما مشخص نیست که قرارداد شرکت باران چه سرنوشتی پیدا خواهد کرد. همانطور که اشاره شد شرکت کنتورسازی ایران در سال گذشته 200 هزار صندوق را به شرکت باران فروخته است و این موضوع توسط حسابرس معتمد سازمان بورس و اوراق بهادار مورد تایید قرار گرفته است. اما محمد شکریه، نایب‌رئیس اتاق اصناف ایران و مجری طرح نصر در این‌باره نظر دیگری دارد. شکریه در این‌باره به «دنیای اقتصاد» گفت: اتاق اصناف فروش حتی یک دستگاه صندوق فروشگاهی را تایید نمی‌کند. از نظر ما هنوز صندوقی به فروش نرسیده است. چنانچه این طرح با اجرای شرکت باران به نتیجه رسیده بود، اصولا دلیلی برای مداخله و تجدید نظر درباره مجری طرح وجود نداشت. وی درباره تعداد صندوق‌های فروشگاهی لازم برای اجرای این طرح گفت: در مرحله اول 500 تا 600 هزار صندوق فروشگاهی لازم خواهد بود. در کل سه میلیون واحد صنفی در 36 دسته وجود دارند که البته همگی مشمول این طرح نخواهند بود.بنابراین طرح صندوق‌های فروشگاهی هنوز ابهامات زیادی دارد. چنانچه شرکت کنتورسازی هنوز صندوقی به اتاق اصناف تحویل نداده است، پس صورت‌های مالی 12 ماهه حسابرسی شده این شرکت را چگونه می‌توان نادیده گرفت؟!
