معاملات روز گذشته بازار سهام مانند سنوات قبل تحت تاثیر الگوی بانکی-خودرویی بود. با این تفاوت که رفته رفته از میل سرمایه‌گذاران به سهام خودرویی کاسته شده و نقدینگی آزاد شده در این گروه به طور تدریجی جذب صنایع دیگر می‌شود. اما سرعت گردش معاملات در گروه خودروی و بانکی کماکان بالاست و سمت و سوی حرکت نمادهای اصلی این دو صنعت برای اهالی بورسی تعیین کننده‌است.
تغییر ترکیب پرطرفدارها
حجم زیان ساخته شده در گزارش‌های 9ماهه شرکت‌های خودرویی به عنوان یک عامل بزرگ بازدارنده، از ورود پرقدرت نقدینگی جلوگیری می‌کند. اما در معاملات دیروز، میل به خرید و نوسان‌گیری در نمادهای پرطرفدار این گروه با رشد قیمت سهام ایران خودرو به سمت سقف مجاز روزانه (به دلیل زمزمه‌های افزایش سرمایه بیش از 400 درصدی از محل مازاد تجدید ارزیابی دارایی‌ها)، تقویت شد و انتظار می‌رود در روز جاری نیز با تقویت تقاضا شاهد نوسان بیشتری در معاملات این گروه باشیم. هرچند با توجه به مشکلات ساختاری و عدیده یاد شده، ریسک انتشار اخبار بد بسیار بیشتر از گذشته می‌تواند روند معاملاتی این گروه را تحت تاثیر قرار دهد. در گروه بانکی اوضاع اندکی متفاوت است. تمایل سرمایه‌گذاران به نمادهای اصلی این گروه پایدارتر جلوه می‌کند و نسبت حجم به تعداد معاملات بیانگر فعالیت پول‌های بزرگتر در نمادهای این گروه‌است. شاید امنیت خاطر بیشتر سرمایه‌گذاران به نمادهای این گروه با تکیه بر دارایی‌های نقدشونده‌تر، تاثیرپذیری ظاهری کمتر از رکود احتمالی بازارها در سنوات آتی و انتظار برای بهبود ساختاری عملکرد بانک‌ها در آینده از عوامل اصلی این تفاوت برخورد است.
جریان خرید و فروش سهام نشان می‌دهد که رفته رفته تمایل سرمایه‌گذاران به سهام صنایع شیمیایی، فلزات اساسی و فرآورده‌های نفتی بیشتر شده و توزیع نقدینگی متوازن‌تری را شاهد خواهیم بود. هرچند درست یا غلط، معیار نقدشونگی بالا مهمترین عامل در انتخاب سهام در این برهه زمانی به حساب می‌آید.
سهامداری؟ سهم‌بری؟ یا هیچکدام؟
بازار سهام از مدت‌ها قبل وارد یک سیکل معیوب سردرگمی شده است که می‌تواند متاثر از عوامل زیادی باشد. ابهام درخصوص مسائلی نظیر تکلیف برجام و تلاطم‌های بازار جهانی با ایجاد شوک منفی مستمر در زمان اوج گیری قیمت‌ها و شروع رویاپردازی‌های فعالان بورسی، همه و همه دست به دست هم داد که بورس تهران با ابعاد گسترده و جدید، از سرمایه‌های خرد خالی شود و کم‌کم میدان به دست افراد و گروه‌هایی بیفتد که سرمایه‌های آنها تعیین‌کننده است. میل به کسب بازدهی در کوتاه‌ترین زمان، توجه سرمایه‌های خرد سرگردان را نیز به این سمت جلب کرده‌است که با کم عمق‌تر شدن بورس، تمایل به سهام و گروه‌های خاص بیشتر شده‌است. بنابراین در شکل‌گیری چنین وضعیتی عوامل بیرونی در نقش بسترساز و عوامل درونی به عنوان بازیگر درگیرند.
عدم واکنش کلی بورس به انتشار گزارش‌های 9ماهه مطلوب بسیاری از شرکت‌ها را می‌توان به عنوان بزرگترین نشانه فاصله گرفتن فعالان تعیین کننده تالار شیشه‌ای از سهامی با جریان نقدی آتی به سمت سهامی دانست که بر تجدید ارزیابی دارایی‌ها متکی هستند.
سهم‌بری زمانی اتفاق می‌افتد که شرکت در وضعیت انحلال قرار گیرد و این موضوعی‌ست که برای هیچ‌یک از شرکت‌های پر اقبال بورسی در حال حاضر صادق نیست. بنابراین رویداد فعلی استقبال سرمایه‌گذاران از اینگونه سهم‌ها نه بر مبنای سهم‌بری از تقسیم دارایی‌ها که بر مبنای سوار شدن بر موج ورود و خروج نقدینگی شکل می‌گیرد. این موضوع کاملا جریان‌های به وجود آنده را تحت تاثیر پول قدرتمند قرار می‌دهد و بدون آشنایی با نوع بازی و بازیگران پول‌های بزرگ، ورود به چنین وضعیتی شبیه قمار است.
اهم صحبت‌های رئیس کل بانک مرکزی
شب گذشته عبدالناصر همتی در تلویزیون به بررسی وضعیت ارزی و برنامه‌های پیش روی بانک مرکزی پرداخت که حاوی نکات چندان جدیدی نبود. در ادامه به مهمترین بخش‌های صحبت همتی اشاره می‌کنیم.
عبدالناصر همتی در گفتگو زنده خود در شبکه خبر گفت: ۹.۲ میلیارد دلار در سامانه نیما توسط صادرکنندگان غیرنفتی عرضه شده است و از نظر تامین ارزی و نیازهای واردکنندگان مشکلی نداریم.
وی ادامه داد: اگر منصف باشیم و مصالح ملی را در نظر بگیریم باید بپذیریم صادرات ریالی تولید را بالا می‌برد اما مانند نشت می‌ماند. ما با بررسی‌هایی که انجام دادیم به این نتیجه رسیدیم که مشکل از ریال بوده نه ارز. سفته‌بازی با ریال انجام می‌شد و تاثیر خود را روی ارز می‌گذاشت. بخشی مربوط به دستگاه‌های کارتخوان و بخشی مربوط به چک‌های تضمینی بود که ارزش این چک‌ها هشت هزار میلیارد تومان بود.
به گفته همتی سیستم بانکی ما وضعیت ویژ‌ه‌ای دارد و نمی‌توان آن را یک شبه درست کرد. او اضافه کرد: هدف‌گذاری تورم برای ما مهم است که متناسب با رشد اقتصاد پایدار باشد و این موضوع که از طریق سیاست‌های پولی بتوانیم نرخ سود را تعیین کنیم.
او تبدیل سود سپرده‌های کوتاه‌مدت از روزشمار به ماه‌شمار را از جمله اقدامات مهم در بخش پولی خواند که سیالیت سپرده‌های بانکی را کمتر خواهد کرد.
همتی همچنین از انجام اقدامات قانونی برای ایجاد بازار متشکل ارزی خبر داد و گفت: بنا به دستور رییس جمهوری هر تامینی در بانک مرکزی باید به‌روز روی سایت بانک مرکزی گذاشته شود.
او درباره کانال مالی ایران و اروپا گفت: ما بدون این چرخه برنامه‌ریزی‌های مالی را انجام داده‌ایم. من نسبت به این موضوع خوش‌بینم اما این مساله ارتباط به FATF ربطی ندارد. این لوایح در مجمع تشخیص مصلحت نظام در حال بررسی هستند و ما هم به آن نیاز داریم.
رویدادهای داخلی از نگاه «دنیای بورس»
الف) کلان: رایزنی وزرای اروپایی برای راه‌اندازی سازوکار مالی SPV در حالی ادامه دارد که به گفته برخی منابع آگاه این سازوکار به زودی به تصویب می‌رسد و البته برخی منابع از جلسه شورای اتحادیه اروپا در بروکسل در همین رابطه خبر می‌دهند. در خبر دیگری اما محمد شریعتمداری؛ وزیر کار، رفاه و تامین اجتماعی نامه برخی از وزیران به رهبر انقلاب درباره لوایح مرتبط با FATF را تایید کرد و گفت: مفاد این نامه تقاضا از ایشان برای تسریع در رسیدگی این لوایح در مجمع تشخیص مصلحت نظام است.
در حالی که عبدالناصر همتی؛ رئیس کل بانک مرکزی در گفت‌وگویی تلویزیونی عملکرد خود را تشریح کرد که به گفته وی وضعیت ارزی بسیار خوب است؛ مشکلی در این زمینه نداریم و بر روی بازار ارز کنترل کامل داریم. دیشب همچنین اعضای شورای پول و اعتبار بازگشت ارز حاصل از صادرات به چرخه اقتصاد را خواستار شدند. پیش‌تر هم جلسه هم‌اندیشی معاون ارزی بانک مرکزی با تولیدکنندگان و صادرکنندگان با محوریت «بازگشت ارز حاصل از صادرات» در بانک مرکزی برگزار شد.
اخیرا مرکز آمار تورم دی‌ماه را اعلام کرد که نشان داد تورم ماهانه دو درصد، سالانه ۲۰.۶ درصد و نقطه به نقطه (تغییرات شاخص نسبت به ماه مشابه سال قبل) ۳۹.۶ درصد بوده که حاکی از ادامه روند افزایشی تورم است؛ به طوری که تورم نقطه به نقطه ۲.۲ درصد و سالانه ۲.۶ درصد افزایش داشت.
همچنین محسن خدابخش؛ مدیر نظارت بر بورس‌های سازمان بورس و اوراق بهادار آغاز مجدد فعالیت آتی سکه در بورس کالا را وابسته به تصمیم‌گیری بانک مرکزی دانست و گفت: با بازگشت ثبات نسبی به بازار سکه طی چند هفته اخیر می‌توان به تصمیم بانک مرکزی مبنی بر فعالیت مجدد این بازار در کنار سایر بازارها و ابزارهای مالی با هدف کمک به اقتصاد و افزایش شفافیت امیدوار بود.
ب) صنایع: محمدمهدی صدرالهی؛ معاون برنامه‌ریزی اداره کل درمان غیرمستقیم سازمان تامین اجتماعی می‌گوید: افزایش قیمت دارو در بودجه پیش‌بینی شده برای امسال حدود ۹ تا ۱۰ درصد بود اما پس از پایان سه ماهه اول امسال با افزایش ۱۵ درصدی مواجه شدیم. به گفته صدرالهی از این‌رو این افزایش غیرمتعارف را در نامه‌ای به اطلاع رئیس سازمان برنامه و بودجه رساندیم و از آن پس افزایشی در نرخ دارو اتفاق نیفتاد اما در ۱۰ روز اخیر دوباره با افزایش قیمت ۲۹۰ قلم دارو مواجه شدیم. البته با وجود پیگیری‌های «دنیای بورس» هنوز مقام رسمی از سازمان غذا و دارو یا وزارت بهداشت در این باره سخنی مطرح نکرده‌اند.
اسحاق جهانگیری؛ معاون اول رییس جمهور آیین‌نامه اجرایی فعالیت حساب ذخیره ارزی را ابلاغ کرد. در ماده 6 این آیین‌نامه، موضوع افزایش سرمایه بانک‌های دولتی از محل حساب ذخیره ارزی نیز ابلاغ شده است. دیروز در همین حال مدیریت بازرگانی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران، در اطلاعیه‌ای قیمت FOB فرآورده‌های اصلی در بهمن‌‌ماه را اعلام کرد.
ج) شرکت‌ها: بیمه اتکایی امین با برگزاری دو مجمع عادی و فوق‌العاده علاوه بر تقسیم سود سالانه، برنامه افزایش سرمایه را نیز به تصویب رساند. براین اساس مبلغ 30 تومان به‌ازای هر سهم برای سود نقدی سهامداران (۲۱ درصد قیمت سهم) تصویب و مقرر شد براساس قانون تجارت به سهامداران پرداخت شود. همچنین طبق مصوبه مجمع فوق‌العاده سرمایه شرکت از مبلغ 250 میلیارد تومان به 300 میلیارد تومان از محل آورده نقدی افزایش می‌یابد.
در حالی که با تصویب ماده دو طرح یک فوریتی ساماندهی بازار خودرو توسط مجلس، دولت مکلف به خروج از تصدی گری صنعت خودرو و فروش سهام شرکت های ایران خودرو و سایپا شد. در همین حال خبرهای رسیده حکایت از این دارد با تغییر سیاست قیمت‌گذاری خودرو از «دستوری» به «حاشیه بازار»، پروژه اصلاح قیمت قطعات نیز کلید خورد.
به گفته معاون بهره برداری ذوب آهن تحویل بخشی از قرارداد 15 هزار تنی ریل UIC60 به شرکت ساخت، از برنامه‌های دوماهه پایانی امسال«ذوب» است. مهرداد تولاییان در این باره تاکید دارد: تا پایان سال ریل S49 نیز برای استفاده در مترو اصفهان و شیراز به تولید می‌رسد. مدیران این شرکت امیدوارند از 3 هزار تن ریل در خواستی مترو اصفهان، بخشی را تا پایان امسال تحویل دهند.
با حضور معاون اول رییس جمهور، وزیر صنعت، معدن و تجارت، برخی نمایندگان استان در مجلس، استاندار کرمان و مسئولین استانی و محلی؛ واحد فولادسازی بردسیر از زیرمجموعه‌های «میدکو» با ظرفیت یک میلیون تن افتتاح شد
