دیده‌بان بورس سه‌شنبه (۲ بهمن)

10:37 - 1400/01/21
مسیر صعودی بورس در آخرین روزهای دی ماه، طی ۲ جلسه اخیر با عقب‌گردی قابل‌توجه مواجه شد. شاخص کل بورس روز گذشته با ریزش ۳۶۵۲ واحدی تا کانال ۱۶۱ هزار واحدی عقب نشست. این موضوع در حالی اتفاق می‌افتد که قریب به اتفاق گزارش‌‌های فصلی شرکت‌های بزرگ و بنیادی را می‌توان کاملا مطلوب ارزیابی کرد و چشم‌انداز پایان جنگ تجاری نیز روشن‌تر از پیش است. جهت‌گیری متفاوت عوامل و نتایج سبب شده است تا گمانه‌ها از علت ریزش بورس به راه‌های دوری کشانده شود.
دیده‌بان بورس سه‌شنبه (۲ بهمن)

دنیای بورس:‌ همان‌گونه که انتظار می‌رفت عمده شرکت‌های کالایی توانسته‌اند در فصل پاییز عملکردی دلچسب را به نمایش بگذارند. موج گزارش‌های ۹ ماهه که در روزهای ابتدایی هفته بر روی کدال قرار گرفت در رابطه با بسیاری از نمادها در حد انتظار و یا فراتر از آن بوده است؛ با این وجود ریزش قیمت در معاملات روز گذشته یکدستی پردامنه‌ای داشت. مساله‌ای که بار دیگر نقش شایعات و گمانه‌ها از علت ریزش را پررنگ کرد و انگشت اتهام‌ها را به همه سمت چرخاند.

یکدستی ناسازگار سهام

در بین جریان‌سازی‌هایی که روز گذشته بر آن تاکید می‌شد نقش هم‌قطاری سهام تمام گروه‌ها پررنگ بود: تاکید بر این موضوع که لیدرهای بازار را طی ماه‌های اخیر گروه‌های بانکی و خودرویی تشکیل می‌دهند و بازگشت آن‌ها ریزش قیمتی تمام گروه‌های بازار را باید رقم بزند.

این نکته غیرقابل‌انکار است که در هفته‌ها و ماه‌های اخیر ارزش معاملات این گروه‌ها بسیار پرحجم بوده و نقدینگی بسیاری به سمت این گروه‌ها کوچ کرده است. از دیگر سو گزارش‌های ۹ ماهه این ۲ صنعت به هیچ عنوان نمی‌تواند نشانه‌ای از ارزندگی سهام را مخابره کند.

وضعیت اسف‌بار خودروسازان در فصل پاییز و ثبت زیان‌های سنگین مساله‌ای ست که مورد تاکید تمام کارشناسان بود. با این حال روند‌های نوسان‌گیرانه و امید به کسب بازدهی کوتاه‌مدت باعث نادیده گرفته شدن شرایط بنیادی شد.

موضوع تسعیر دارایی‌های ارزی بانک‌ها که ماه‌هاست به عنوان انگیزه‌ای برای صعود سهام این گروه عنوان می‌شود نیز در گزارش‌های ۹ ماهه جامه عمل به تن نکرد و این موضوع نیز علاوه بر روند عملیاتی این بنگاه‌ها مزید بر علت شد تا صف‌های فروش این نمادها در معاملات دیروز پرشمار و حجیم باشد.

کارشناسان بازار بارها بر نگرانی از هجوم این میزان از نقدینگی به یک گروه که معیارهای ارزندگی مبهمی دارد تاکید کرده بودند. همچنین بر این موضوع تاکید شد که سرخوردگی سهامداران در چنین وضعیتی می‌تواند کل بازار سهام را تحت‌الشعاع قرار دهد. با این حال توجه به این نکته ضروری است که از ریزش یکدست بورسی روز گذشته نمی‌توان نتیجه عدم‌ارزندگی سهام در همه گروه‌ها را کسب کرد. توجه به این نکته در فضای منفی فعلی می‌تواند فرصت‌های مناسب و کم‌ریسکی برای کسب سود از نمادهای ارزنده به دست دهد.

صف‌نشینی برای فردای تجارت

روز گذشته معاملات نماد «وتجارت» با تغییر روند محسوسی به پایان رسید. در دقایق پایانی داد و ستدهای روز گذشته خبر افزایش سرمایه بانک تجارت بار دیگر قوت گرفت و گروه‌های خبری و تحلیلی متعددی به این موضوع پرداختند که پیشنهاد افزایش سرمایه بانک تجارت از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها طی این هفته بر روی کدال قرار خواهد گرفت. این مساله سبب شد تا معاملات این نماد که در محدوده کف قیمتی آغاز شده بود در محدوده مثبت به پایان رسد.

از نکات جالب توجه دیگر معاملات این نماد سفارش‌های ثبت‌شده در سمت تقاضا در پایان معاملات روز گذشته بود. تقاضای ۲۲۰ میلیون سهمی برای این نماد در سقف مجاز امروز نکته‌ای است که توجه زیادی را به خود معطوف داشته است.

طی بازه‌های اخیر توجه بسیاری از معامله‌گران به سمت روندهای قیمتی بر مبنای افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها معطوف شده است. امری که سبب می‌شود تا رونمایی از زیان شرکت‌ها به دست‌مایه مباهات بدل شود. در نقد این شیوه مطالب زیادی به نگارش در آمده است. با این حال سودای کسب سودهای بزرگ و در کمترین زمان ممکن سبب می‌شود تا معیار ارزندگی سهام، تولید و خدمت جای خود را به امکان و بهانه دهد.  علاوه بر این توجه به این موضوع که همچنان ریسک چنین روندهایی نسبت به وضعیت سهام ارزنده به مراتب بالاتر است ضروری است.

آخرین نکات در رابطه با بازار امروز

از جمله دیگر گمانه‌هایی که در رابطه با عقب‌نشینی تقاضا در معاملات روز گذشته مطرح می‌شود محدود شدن اعتبارهای پرداختی کارگزاری‌ها به معامله‌گران است که از ۱۰ بهمن ماه به صورت آزمایشی به اجرا در خواهد آمد. در صورت صحت این فرض می‌توان انتظار داشت که فشارهای فروش برای مدتی دیگر تداوم یابد. با این حال در نگاه کلی و در دید بلندمدت این رویه می‌تواند ریسک کلی بازار را محدود کند.

در رابطه با برخی سهام بنیادی مشاهده می‌شود که این گروه با ضریب P/E ، ۴ مرتبه‌ای نسبت به سود پاییز در حال معامله هستند و این موضوع اولا می‌تواند فرصت ورود مناسبی را در فضای فعلی در اختیار فعالان بازار قرار دهد و از سوی دیگر می‌تواند نگرانی از روندهای فعلی را به حداقل برساند.

بازارهای جهانی معاملات امروز را با افت نسبی آغاز کردند. طبق آمار منتشر شده از سوی دولت چین، رشد اقتصادی این کشور در سال ۲۰۱۸ به ۶.۶ درصد رسیده که کمترین سطح ۲۹ ساله اخیر است.

در آخرین معاملات بازار فلزات لندن قیمت مس مجددا به زیر سطح ۶ هزار دلاری بازگشته و هر تن روی در محدوده نزدیک به ۲۵۶۰ دلار معامله می‌شود. قیمت نفت نیز شاهد افت ۰.۷ درصدی است. هر بشکه نفت تگزاس در حدود ۵۳.۷ دلار معامله می‌شود و نفت برنت در محدوده نزدیک به ۶۲.۲۵ دلار به ازای هر بشکه قرار دارد.

رویدادهای داخلی از نگاه «دنیای بورس»

الف) کلان: سازمان خصوصی‌سازی در 9 سال جاری از طریق عرضه سهام شرکت‌های بورسی و دولتی و فروش املاک ، قادر به فروش 3.9 هزار میلیارد تومان شد.  همچنین شاپور محمدی؛ رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در نشست مشترک با اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس و مدیران ارشد بازار سرمایه به بررسی عملکرد ۳۰ماه گذشته بازار سرمایه و همچنین تشریح برنامه‌ها برای دوره آتی پرداخت. در همین حال حامد سلطانی‌نژاد؛ مدیرعامل بورس کالا پیشنهادهای ۹ گانه‌ایی برای تقویت شفافیت و تسهیل روندها در حوزه معاملات کالایی به اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس ارایه کرد. دیروز همچنین فرابورس ایران انتقال نمادهای درج شده در فهرست نرخ‌های تابلوی «پایه ب» و «پایه ج» را اعلام کرد. همچنین بر مبنای اطلاعیه اخیر سازمان بورس و اوراق بهادار آغاز به کار سامانه مدیریت ریسک از 10 بهمن‌ماه اعلام شد.

در حدود ۲۰ میلیارد دلار وامی که از حساب ذخیره ارزی به تسهیلات گیرندگان اعطا شده، بالغ بر ۱۰.۵ میلیارد دلار همچنان باقی مانده که سهم بخش خصوصی ۴ میلیارد دلار است. این صحبت‌ها را دیروز عبدالناصر همتی؛ رئیس بانک مرکزی در حاشیه جلسه دیروز کمیسیون اقتصادی مجلس مطرح کرد. این در حالی است که براساس تصویب کمیسیون واردات بدون انتقال ارز در سال آینده مجاز شد و دولت می‌تواند تا سقف ۴ درصد از این محل مالیات دریافت کند. همچنین سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس از تصویب تقاضای تحقیق و تفحص از نحوه تشکیل، خرید ساختمان‌ها، جذب نیرو و پرداخت وام توسط بانک شهر در جلسه دیروز کمیسیون خبر داد.

ب) صنایع: طبق شنیده‌ها کارگروهی تخصصی مشغول بررسی بهای تمام شده سیمان و تعیین قیمت سیمان متناسب با بهای تمام شده تولید هستند. گفته می‌شود قیمت پیشنهادی این کار گروه برای سیمان، حداقل ۲۰ درصد بالاتر از قیمت‌های فعلی خواهد بود.

نمایندگان مجلس در جلسه علنی دیروز کلیات طرح ساماندهی صنعت خودرو را با ۱۰۴ رای موافق، ۶۷ رای مخالف و ۱۰ رای ممتنع از مجموع ۲۰۶ نماینده حاضر در مجلس تصویب کردند. معاون وزیر صمت با ارایه توضیح‌هایی درباره این طرح گفت: ما با این طرح مخالفیم چون با توجه به شرایط امروز کشور زمینه اجرای آن فراهم نیست. این در حالی است که آخرین صورت‌های مالی ارائه شده خودروسازان به بورس نشان می‌دهد زیان انباشته ایران‌خودرو و گروه خودروسازی سایپا تا پایان پاییز امسال به مرز ۱۱ هزار میلیارد تومان نزدیک شده است. با توجه به این رقم، رکورد زیان انباشته در خودروسازی ایران شکسته شد. البته هیات مدیره ایران خودرو در گزارش تفسیری مدیریت اعلام کرده برنامه افزایش سرمایه از تجدید ارزیابی زمین دارد که درصد آن مشخص نیست ولی احتمالا بین ۲۵۰ تا ۵۰۰ درصد و در صورت تصویب ، سال آینده عملی خواهد شد.

پیش‌تر جواد سلیمانی؛ مدیرعامل جدید سایپا هم در نخستین اظهارنظر، اقدام به اعلام اولویت‌های اصلی کرد و گفت : برنامه‌ها را اولویت‌بندی و بر اساس سیاست‌های وزارت صمت اقدام خواهیم کرد. دیروز همچنین اعلام شد تمامی تعهدات گروه خودروسازی سایپا که تاریخ تحویل آن‌ها تا 31 مردادماه امسال بوده و یا تکمیل وجه کرده‌اند، با قیمت قبل محاسبه و مشمول افزایش قیمت نیستند.

ج) شرکت‌ها: امروز با حضور اسحاق جهانگیری؛ معاون اول رئیس‌جمهور سه پروژه میدکو با سرمایه‌گذاری 3 هزار میلیارد تومان به بهره‌برداری می‌رسد. فولادسازی بردسیر به ظرفیت سالانه یک میلیون تن شمش فولادی، گندله‌سازی سیرجان به ظرفیت سالانه 2.5میلیون تن و همچنین گندله‌سازی بوتیا به ظرفیت سالانه 2.5میلیون تن سه طرحی است که امروز به بهره‌بردار‌ی خواهند رسید. در رویداد دیگری البته دیروز سازمان خصوصی سازی اعلام کرد: آلومینیوم المهدی و طرح هرمزال به مدیریت پروژه‌های نیروگاهی ایران (مپنا) واگذار شد.

در بخش بانک‌ها، یک مقام مسئول زمزمه افزایش سرمایه بانک تجارت را تایید کرد؛ بر این اساس به دلیل زیان انباشته سنگین، برنامه افزایش سرمایه به احتمال زیاد 400 درصدی از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها در دو ماه آخرسال نهایی می‌شود. همچنین مدیران موسسه اعتباری ملل در حالی از برنامه افزایش سرمایه سخن به میان می‌آورند که محمدرضا مروجی؛ قائم‌مقام این موسسه امیدوار است تا پایان سال ۱۳۹۸، افزایش سرمایه به 800 میلیارد تومان محقق شود.  همچنین در مجمع عمومی عادی به‌طور فوق‌العاده بانک دی که با حضور 86 درصد سهامداران برگزار شد، وصول مطالبات غیرجاری و تعیین تکلیف مطالبات مشکوک‌الوصول و تعیین تکلیف پرونده‌های مفتوحه در مراجع قضایی، فروش املاک و سرمایه‌گذاری‌های مازاد بانک برای بهبود کیفیت دارایی‌ها و برگزاری مجمع فوق العاده افزایش سرمایه به منظور بهبود کفایت سرمایه و ساختار مالی را از مهم‌ترین برنامه‌های پیش روی بانک دی عنوان شد. براساس گزارش اعلام دیگری خالص درآمد تسهیلات و سپرده‌گذاری بانک صادرات ایران در گزارش‌های ٩ ماه نخست سال ٩٧ نسبت به مدت مشابه سال گذشته ١٨٨ درصد افزایش یافت.

در همین حال دیروز بر مبنای اطلاعیه اخیر بورس اوراق بهادار تهران قرار است روز چهارشنبه همین هفته تعداد 500 میلیون سهم تامین سرمایه لوتوس پارسیان معادل 10 درصد با محدوده قیمتی 195 تا 205 تومان در قالب عرضه اولیه به فروش برسد.